Page 97 -

ิ
์
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ื
ิ
ิ
95

ปฏิกิริยาการขจัดหมู่อะมิโนชนิดไม่มีออกซิเดชัน (Non-oxidative deamination)

เป็นปฏิกิริยาขจัดหมู่อะมิโนโดยตรงใช้เอนไซม์จ าเพาะและไม่สามารถผ่านกระบวนการ
ออกซิเดชัน ดังนี้

-เอนไซม์อะมิโนไลเอส (Amino lyases)

เอนไซม์อะมิโนไลเอส (Amino lyases) เป็นเอนไซม์ที่สลายหมู่อะมิโนจากกรดอะมิโนบางชนิด
คือ แอสพาร์ติก อิสทิดีน ฟีนิลอะลานีน และไทโรซีน ตัวอย่างเช่น กรดแอสพาร์ติก ในแบคทีเรียอีโค.ไล

(E. coli) ถูกขจัดหมู่อะมิโนโดยใช้เอนไซม์แอสพาร์เตส ได้เป็นฟูมาเรตและแอมโมเนีย (ภาพที่ 2-15)

ภาพที่ 2-15 ปฏิกิริยาการขจัดหมู่อะมิโนชนิดไม่มีออกซิเดชัน ด้วยเอนไซม์อะมิโนไลเอส

-Specific deaminase

เอนไซม์กลุ่มนี้ท าหน้าที่ดึงหมู่อะมิโนออกมาในรูปแอมโมเนีย มีไพริดอกซอลฟอสเฟตเป็นโค
เอนไซม์ ตัวอย่างเอนไซม์ เช่น เซรีนไฮดราเทส ทรีโอนีน ไฮดราเทสและซีสเทอีนดีซัลไฮเดรส

Serine Pyruvate +NH 3
Threonine Ketobutyrate+NH 3

Cysteine Pyruvate + NH 3+ H 3S

การที่หมู่ -อะมิโนของเซรีน ทรีโอนีนและซิสเทอีนถูกขจัดแอมโมเนียได้โดยตรง ทั้งนี้

เนื่องจากเซรีนและทรีโอนีนมีหมู่ไฮดรอกซิลอยู่ปลายโมเลกุล ขณะที่ซิลเทอีนมีหมู่ไฮดริกอยู่ ท าให้โครง

คาร์บอนเหล่านี้มีสถานะเป็นออกซิไดซ์สูงกว่าโครงคาร์บอนของกรดอะมิโนอื่นๆ ช่วยให้หมู่ -อะมิโน

ถูกขจัดได้ง่ายกว่า โดยเอนไซม์ไฮดราเทสท าหน้าที่ดึงอะตอมไฮโดรเจนออกจากตาแหน่ง -คาร์บอน

และหมู่ –OH ได้เป็นน้ าและได้กรดอะมิโนอะไครลิก (Aminoacrylic acid) และกรดอิมิโนซึ่งไม่เสถียร

ถูกสลายต่อได้เปนกรดคีโทและแอมโมเนีย (ภาพที่ 2-16)
็

บทที่ 2 สารอาหารและเมตาบอลิซึมในร่างกายสัตว์