Page 101 -

ิ
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ื
์
ิ
ิ
99

การเปลี่ยนเป็นออกซาโลอะซีเทตของกรดอะมิโน
โครงคาร์บอนของกรดแอสพาร์ติกและแอสพาราจีนถูกเปลี่ยนเป็นซาโลอะซีเทตและเข้าสู่วัฏ-

จักรเครบส์ โดยแอสพาราจีนจะท าปฏิกิริยากับน้ าได้กรดแอสพาร์ติกก่อนและตามด้วยปฏิกิริยาการ
โยกย้ายหมู่อะมิโนได้ออกซาโลอะซิเทตกับกลูทาเมต (ภาพที่ 2-20)

Asparagine

Aspartate

Oxaloacetate

ภาพที่ 2-20 การเปลี่ยนเป็นออกซาโลอะซีเทตของกรดอะมิโน

การเปลี่ยนรูปแอมโมเนีย (Ammonia assimilation)
แอมโมเนียที่เกิดขึ้นจากการขจัดหมู่อะมิโนของกรดอะมิโนเป็นพิษ โดยเฉพาะถ้าการขจัด

้
ิ
แอมโมเนียไม่ทัน สัตว์อาจพการได ฉะนั้นแอมโมเนียที่เกิดขึ้นจึงถูกขจัดทันที

การขนถ่ายแอมโมเนีย (Ammonia transportation) ไปยังตับ

แอมโมเนียที่เกิดขึ้นที่กล้ามเนื้อในร่างกายถูกเปลี่ยนให้เป็นสารที่ไม่มีพิษและไม่มีประจุก่อนส่ง

เข้าสู่กระแสโลหิต เพื่อส่งไปยังตับโดยที่แอมโมเนียจะรวมกับ -คีโทกลูทาเรตได้เป็นกลูทาเมตมี
เอนไซม์กลูทาเมตดีไฮโดรจีเนสเร่งปฏิกิริยา กลูทาเมตทีได้ไม่ใช่สารที่เป็นกลางและไม่สามารถผ่านเยื่อ

หุ้มเซล ฉะนั้นกลูทาเมตต้องถูกเปลี่ยนเป็นอะลานีนก่อนส่งไปยังตับ และถูกเปลี่ยนกลับไปเป็นกลูทาเมตอีก

ที่ตับโดยท าปฏิกิริยากับ -คีโทกลูทาเรต โดยใช้เอนไซม์อะลานีนทรานสมิเนสเร่งปฏิกิริยา

ส าหรับในเนื้อเยื่อต่างๆ แอมโมเนียสามารถรวมกับ -คีโทกลูทาเรตเช่นเดียวกับในกล้ามเนื้อ
แต่กลูทาเมตที่เกิดขึ้นในเนื้อเยื่อต้องรวมกับแอมโมเนียอีก 1 โมเลกุล ได้เป็นกลูทามีนก่อนจะส่งไปยังตับ

ที่ตับกลูทามีนถูกเปลี่ยนกลับไปเป็นกลูทาเมตและแอมโมเนียตามเดิมมีเอนไซม์กลูทามีเนส

(Glutaminase) เร่งปฏิกิริยา (ภาพที่ 2-21)
glutaminase

glutamine glutamate+NH 3

ภาพที่ 2-21 การขนถ่ายแอมโมเนียผ่านกระแสโลหิตไปยังตับ

บทที่ 2 สารอาหารและเมตาบอลิซึมในร่างกายสัตว์