Page 103 -
P. 103
์
ิ
ิ
ิ
ื
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
101
ปัจจัยที่มีผลต่อการสังเคราะห์ยูเรีย ได้แก่ ปริมาณโปรตีน กล่าวคืออัตราเร็วในการสังเคราะห์
ยูเรียเปลี่ยนแปลงตามปริมาณโปรตีนที่ได้จากอาหาร รวมทั้งที่ได้จากการสลายโปรตีนของกล้ามเนื้อ ถ้า
มีปริมาณโปรตีนมากก็มีการสังเคราะห์ยูเรียมากด้วยเช่นกัน นอกจากนี้ปริมาณเอนไซม์ในวัฏจักรยูเรีย
และปริมาณสารตัวกลางในวัฏจักยูเรียล้วนเป็นปัจจัยที่มีผลต่อการสังเคราะห์ยูเรียทั้งสิ้น
2.2 การสังเคราะห์กรดอะมิโน
พืชและจุลชีพมีกระบวนการสังเคราะห์กรดอะมิโนได้ทุกชนิด ขณะที่มนุษย์และสัตว์สังเคราะห์
กรดอะมิโนเพียง 10 ชนิด จึงเรียกกรดอะมิโนกลุ่มนี้ว่า “กรดอะมิโนไม่จ าเป็น (Non-essensial amino
acids)” กรดอะมิโนที่เหลืออีก 10 ชนิดเรียกว่า “กรดอะมิโนจ าเป็น (Essensial amino acids)” เพราะ
จ าเป็นต้องได้จากอาหารโปรตีน ร่างกายไม่สามารถสังเคราะห์ได้เนื่องจากไม่มีเอนไซม์
การสังเคราะห์กรดอะมิโนไม่จ าเป็นแต่ละชนิด มีวิถีและเอนไซม์ที่ใช้แตกต่างกันและเป็นคนละ
วิถีกับการสลาย ร่างกายสามารถสังเคราะห์กรดอะมิโนได้จากกลูโคสโดยผ่านวิถีไกลโคไลซิสและวัฏ
จักรเครบส์ 9 ชนิด (ภาพที่ 2-23) สาหรับไทโรซีนกรดอะมิโนจ าเป็นชนิดที่ 10 สังเคราะห์ได้จากฟีนิลอะ
ลานีน
2.2.1 การสังเคราะห์กรดอะมิโนไม่จ าเป็น (Biosynthesis of non-essential amino
acids)
โดยทั่วไปปฏิกิริยาที่ใช้ในการสังเคราะห์กรดอะมิโนไม่จ าเป็นไม่ยุ่งยาก สารประกอบที่มักใช้เป็น
สารตัวกลางในวิถีไกลโคไลซิลและวัฏจักรเครบส์หรือได้จากกรดอะมิโน
การสังเคราะห์กรดกลูทามิก กลูทามีนและโพรลีน
กรดกลูทามิกส่วนใหญ่ถูกสังเคราะจากปฏิกิริยาการเติมหมู่อะมิโนให้ -คีโทกลูทาเรต ใช้
เอนไซม์กลูทาเมตดีไฮโดรจีเนสเร่งปฏิกิริยา โดยมี NADP เป็นโคเอนไซม์ เอนไซม์นี้ใช้ในการสังเคราะห์
+
กรดกลูทามิกโดยเฉพาะและต่างจากเอนไซม์กลูทาเมตดีไฮโดรจีเนสที่มี NAD เป็นโคเอนไซม์จะใช้
+
เฉพาะการสลายกรดกลูทามิก ปฏิกิริยาสังเคราะห์กรดกลูทามิกเป็นปฏิกิริยาที่ส าคัญในกระบวนการ
สังเคราะห์กรดอะมิโน เพราะเป็นการน าเอาแอมโมเนียที่ได้จากแคแทบอลิซึมของกรดอะมิโนต่างๆ
กลับมาใช้อีก กลูทามีนสังเคราะห์ได้จากกรดกลูทามิกรวมกับแอมโมเนียเป็นปฏิกิริยาที่เร่งโดยเอนไซม์
กลูทามีนซินทิเทสซึ่งต้องใช้พลังงานจาก ATP ส าหรับโพรลีนเกิดจากโมเลกุลของกลูทามิกถูกรีดิวซ์ มี
เอนไซม์กลูทาเมตไคเนสกลูทาเมตดีไฮโดรจีเนสและเอนไซม์ไพรโรลิน 5-คาร์บอกซิเลสตรีดักเทสเร่งปฏิกิริยา
(ภาพที่ 2-24
บทที่ 2 สารอาหารและเมตาบอลิซึมในร่างกายสัตว์