Page 94 -

ิ
ิ
ิ
ิ
ื
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
์
92

2. กระบวนการเมแทบอลิซึมของกรดอะมิโน
กระบวนการเมแทบอลิซึมของกรดอะมิโน แบ่งเป็น 2 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การสลาย

กรดอะมิโน (Catabolism of amino acids) และขั้นตอนที่ 2 การสังเคราะห์กรดอะมิโน
(Biosynthesis of amino acids)

ขั นตอนที่ 1 การสลายกรดอะมิโน (Catabolism of amino acids)
โดยปกติแล้วกรดอะมิโนส่วนใหญ่มักถูกน าไปใช้ในการสังเคราะห์โปรตีนและสารชีวโมเลกุลที่

จ าเป็นต่อการด ารงชีวิตรวมทั้งเป็นสารตั้งต้นที่ให้หมู่ -อะมิโนแก่กรดอะมิโนต่างๆ ที่สังเคราะห์ใน

ร่างกาย กรดอะมิโนที่เหลือจากการสังเคราะห์สารต่างๆ ดังกล่าวแล้วเท่านั้นที่ถูกสลายด้วยกระบวนการ
สลายกรดอะมิโน ซึ่งต้องอาศัยวิถีการเปลี่ยนแปลงดังนี้คือ วิถีไนโตรเจน (Amino nitrogen pathway)

เป็นการก าจัดหมู่อะมิโนในรูปแอมโมเนียและปฏิกิริยาการก าจัดแอมโมเนียรวมทั้งการก าจัดอะตอม

ก ามะถันหรืออะตอมไนโตรเจนในแขนงข้างของกรดอะมิโน และวิถีโครงคาร์บอน (Carbon skeletal

pathway) โครงสร้างที่เหลือจากการก าจัดหมู่ -อะมิโนของกรดอะมิโนถูกสลายต่อไปโดยเปลี่ยนให้
เป็นสารตัวกลางในวัฏจักรเครบส์หรือวิถีไกลโคลิซิส

-วิถีไนโตรเจน

ในกระบวนการสลายกรดอะมิโนเริ่มต้นด้วยการก าจัดหมู่ -อะมิโนก่อน ปฏิกิริยาที่เกี่ยวข้อง
คือปฏิกิริยาการย้ายหมู่ -อะมิโน (Transamination) ปฏิกิริยาการขจัดหมู่อะมิโน (Transaminase)

-ปฏิกิริยาย้ายหมู่อะมิโน

เป็นการย้ายหมู่ -อะมิโนให้แก่กรดคีโทต่างๆ ได้ผลิตผลเป็นกรดคีโทและกรดอะมิโนชนิดใหม่
ที่สัมพันธ์กับกรดอะมิโนและกรดคีโทชนิดตงต้น ใช้เอนไซม์ทราสมิเนส (Transaminase) หรืออะมิ
ั้
โนทรานสเฟอเรส (Aminotransferase) เร่งปฏิกิริยามีไพริดอกซอล ฟอสเฟตเป็นโคเอนไซม์เริ่มต้นไพริ
ดอกซอลฟอสเฟตทาปฏิกิริยาเกิดซิฟเบส (Shiff base) กับกรดอะมิโน ต่อมาจึงมีการส่งผ่านและจัดเรียง

ตัวอิเล็กตรอน (Electron rearrangement) ส่งผลให้มีการย้ายหมู่ -อะมิโนของกรดอะมิโนมายัง

โมเลกุลไพริดอกซอลฟอสเฟตได้เป็นไพริดอกซามีนฟอสเฟตกับกรดคีโท จากนั้นไพริดอกซามีนฟอสเฟต

จะเกิดปฏิกิริยาซิฟเบสกับกรดคีโท ท าให้มีการย้ายหมู่ -อะมิโนจากไพริดอกซามีนฟอสเฟตให้กับ

กรดคีโท แล้วเปลี่ยนเป็นกรดอะมิโนใหม่ที่สัมพันธ์กับกรดคีโท

บทที่ 2 สารอาหารและเมตาบอลิซึมในร่างกายสัตว์