Page 29 -

ิ
ิ
์
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
ื
27

ไวตามินเอในรูปกรดเรติโนอิกมีกลไกการออกฤทธิ์เหมือนฮอร์โมน คือ มีรีเซ็ปเตอร์ ได้แก่

Retinoic acid binding protein (RABP) ซึ่งออกฤทธิ์แบบสเตียรอยด์ฮอร์โมน (Steroid hormone)

ทั่วไป อาจเรียกกรดเรติโนอิกได้ว่าเป็น Isoprenyl growth hormone มีความส าคัญต่อการเจริญเติบโต

ของกระดูกและฟัน สัตว์ปีกที่ได้รับไวตามินเอไม่เพียงพอ ท าให้โตช้า อ่อนแอ มีความต้านทานโรคบาง

ชนิดต่ าและการให้ไข่ลดลง นอกจากนี้ไวตามินเอมีความส าคัญต่อการสร้างเสปริ์ม (Spermatogenesis)

ในเพศผู้ การขาดไวตามินเอมีผลท าให้เซลล์ผิดรูปร่างเกิดขึ้นได้

แหล่งของไวตามินเอ

คือ ไวตามินเอพบในไข่แดง นม เนยและไขมันสัตว์ ซึ่งอยู่ในรูปของแอลกอฮอล์ คือ เรติ

นอล ส่วนไวตามินเอที่พบในตับจะอยู่ในรูปของไวตามินเอ เอสเทอร์ (Vitamin A ester) หรือเรตินิลเอส

เทอร์ (Retinyl ester) ไวตามินเอจากพืช มีอยู่ในผักและผลไม้ที่มีสีเขียว จะมีสารโปรไวตามิน เอ ที่

เรียกว่า แคโรทีน (Carotenes) หรือแคโรทีนอยด์ (Carotenoids) ซึ่งสามารถเก็บไวตามินเอได้ที่ล าไส้

เล็ก แคโรทีนมีหลายชนิด ได้แก่ α-, β- และ -แคโรทีน

ปัจจุบันไวตามินเอทางการค้ามักอยู่ในรูปเอสเทอร์และใช้เทคโนโลยีการเคลือบ เพื่อให้เกิดความ

เสถียร การเสริมสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น Ethoxyquin หรือ Butylated hydroxytoluene (BHT)

สามารถลดปฏิกิริยาออกซิเดชันได้ โดย 1 I.U. ของไวตามินเอ เท่ากับ 0.344 ไมโครกรัมของเรตินิลอะซิ

โตนหรือ 0.549 ไมโครกรัมของเรตินิลปามิเตส

ความชื้นในสารผสมล่วงหน้าและอาหาร ท าให้ออกซิเจนซึมผ่านได จึงง่ายต่อการเกิดปฏิกิริยา
้
ออกซิเดชั่น นอกจากนี้การเสริมโคลีนคลอไรด์และแร่ธาตุปลีกย่อยในสารผสมล่วงหน้ายังสามารถท าลาย

ไวตามินเอได้ ด้วยเหตุนการเก็บรักษาไวตามินเอจึงต้องเก็บในสภาวะปราศจากความชื้นและควรปรับ
ี้
pH ให้มากกว่า 5 เนื่องจาก pH ต่ าจะท าให้เกิด Isomerization ท าให้ไวตามินเอในรูป Trans-

เปลี่ยนเป็นรูป Cis- ซึ่งมีความเสถียรน้อยกว่า

ไวตามินดี (Vitamin D) หรือแคลซิเฟอรอล (Calciferol)

ไวตามินดีช่วยในการดูดซึมแคลเซียมในร่างกาย ป้องกันโรคกระดูกอ่อนและควบคุมปริมาณของ

แคลเซียมในเลือด ร่างกายสามารถสังเคราะห์ไวตามินดีได้เองโดยอาศัยแสงแดด โดยในผิวหนังมีสาร 7-

dehydrocholesterol เป็นสารตั้งต้นของไวตามินดี ซึ่งจะถูกเปลี่ยนเป็นไวตามินดี 3

(Cholecalciferol) ได้ โดยรังสีอัลตราไวโอเลตในแสงแดด ไวตามินดีสามารถพบได้ 2 รูปแบบ คือ ไว

บทที่ 1 บทบาทและความส าคัญของอาหารสัตว์ต่อการผลิตปศุสัตว์