Page 26 -
P. 26
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
ื
์
ิ
ิ
24
-โปรตีนก้อนกลม (Globular protein) มีโครงสร้างเป็นก้อน อาจมีทรงกลม ทรงรีหรือรูปไข่
โดยสายเพปไทด์พันกันไปมา แต่ไม่อัดแน่น ยังมีช่องว่างภายในโมเลกุล ท าให้โมเลกุลของน้ าแทรกตัวเข้า
ไปได้ มีความสามารถในการอุ้มน้ าและกระจายตัวได้ในน้ าหรือสารละลายเกลือเจือจาง โปรตีนก้อนกลม
ได้แก่ เอนไซม์เกือบทุกชนิด แอนติบอดี (Antibody) ฮอร์โมน (Hormones) บางชนิด เคซีน
(Casein) ในน้ านม ไมโอโกลบิน (Myoglobin) ในกล้ามเนื้อ ฮีโมโกลบิน (Hemoglobin) ในเลือด
้
อัลบูมิน (Albumin) และโกลบูลิน (Globulin) เป็นตน นอกจากนี้โปรตีนบางชนิดมีทั้งแบบโปรตีนเส้น
ใยและโปรตีนก้อนกลมอยู่ด้วยกัน เช่น ไมโอซิน (Myosin) ในกล้ามเนื้อ เป็นต้น
2. โปรตีนเชิงซ้อน (Conjugated protein) เป็นโปรตีนที่ประกอบด้วยกรดอะมิโนและส่วนที่
ไม่ใช่โปรตีน (Prosthetic group) โปรตีนเชิงซ้อนสามารถแบ่งย่อยออกได้ดังนี้
-ไกลโคโปรตีน (Glycoprotein) คือ โปรตีนรวมกับคาร์โบไฮเดรต ได้แก่ โอโวมิวซิน
(Ovomucin) ในไข่ขาว ฮีแมกกลูตินิน (Hemagglutinin) หรือเลคติน (Lectin) ซึ่งเป็นสารพิษในถั่ว
เหลือง เพราะท าให้เม็ดเลือดแดงเกิดการจับตัวกัน
-ไลโพโปรตีน (Lipoprotein) คือ โปรตีนรวมกับลิพิด พบในผนังเซลล์ของสัตว์ ในน้ านม ไข่
แดงและพลาสม่า ไลโพโปรตีนมีคุณสมบัติเป็น Emulsifying agent ที่ดี
-นิวคลีโอโปรตีน คือ โปรตีนรวมกับกรดนิวคลีอิก ได้แก่ DNA และ RNA ซึ่งพบได้ใน
นิวเคลียสและไรโบโซม
-โครโมโปรตีน คือ โปรตีนรวมกับสารที่มีสี ได้แก่ ฮีโมโกลบิน (Hemoglobin) เป็นโปรตีนใน
เลือดและไมโอโกลบิน (Myoglobin) เป็นโปรตีนในกล้ามเนื้อ ซึ่งทั้งฮีโมโกลบินและไมโอโกลบิน
ประกอบด้วย ฮีม (Heme) และโกลบิน (Globin)
2.1.3.2 สารประกอบที่มีไนโตรเจน แต่ไม่ใช่โปรตีน (Non-protein nitrogen, NPN)
เป็นกลุ่มของสารประกอบที่มีไนโตรเจนในโครงสร้าง แต่ไม่ได้อยู่ในรูปของโปรตีน อาทิ กรดอะมิโน
อิสระ เปปไทด์ อะมีน (Amine) อะมีด (Amide) ยูเรีย (Urea) หรือเกลือแอมโมเนียรูปอื่นๆ และกรด
นิวคลีอิกเป็นสารประกอบที่มีไนโตรเจนเป็นองค์ประกอบ เช่นเดียวกับโปรตีน สารประกอบในกลุ่มนี้จะ
พบเป็นส่วนน้อยในเนื้อเยื่อพืชและสัตว์ แต่มีบทบาทส าคัญในการสังเคราะห์โปรตีนในร่างกายสิ่งมีชีวิต
นอกจากนี้ยังมีบทบาทในการเป็นตัวพาลักษณะทางพันธุกรรมในเซลล์ของสิ่งมีชีวิตอีกด้วย
บทที่ 1 บทบาทและความส าคัญของอาหารสัตว์ต่อการผลิตปศุสัตว์
