Page 38 -
P. 38
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ตารางที่ 3-2: ตัวอย่างเอ็นไซม์ที่ใช้แร่ธาตุไอออนเป็นโคแฟคเตอร์
เอ็นไซม์ แร่ธาตุไอออน
Plasma membrane ATPase Na
+
Pyruvate kinase K
+
Saliva amylase Cl
-
+
Tyrosinase, Cytochrome oxidase Cu , Cu
+2
Peroxidase, Catalase Fe , Fe
+2
+3
Arginase, Phosphotransferase Mn
+2
+2
Phosphorylase, Phosphotransferase Mg
Carbonic anhydrase, Carboxypeptidase Zn
+2
ที่มา: สิรินทร์และคณะ (2523)
สารยับยั้งการทำงานของเอ็นไซม์ (Inhibitor)
หมายถึงสารที่มีฤทธิ์ทำให้อัตราความเร็วปฏิกิริยาของเอ็นไซม์ลดลงเกิดจากการที่สารดังกล่าว
เกาะกับโมเลกุลของเอ็นไซม์แล้วมีผลทำให้การทำงานของเอ็นไซม์ช้าลงหรือไม่สามารถทำงาน
ได้ทั้งที่สภาพแวดล้อมต่างๆ เหมือนเดิม สารยับยั้งการทำงานของเอ็นไซม์มี 2 ประเภทคือ
สารยับยั้งแบบย้อนกลับได้ (reversible inhibitor) และสารยับยั้งแบบย้อนกลับไม่ได้
(irreversible inhibitor)
1. สารยับยั้งแบบย้อนกลับได้ สารยับยั้งชนิดนี้จะเกาะบนโมเลกุลของเอ็นไซม์ด้วย
พันธะอื่นยกเว้นพันธะโควาเลนท์จึงทำให้สารดังกล่าวมีโอกาสหลุดออกจากโมเลกุลของเอ็น-
ไซม์ได้ เนื่องจากพันธะดังกล่าวไม่แข็งแรงสามารถถูกทำลายได้ง่าย ส่งผลให้เอ็นไซม์สามารถ
กลับคืนสู่สภาพเดิมได้ สารยับยั้งแบบย้อนกลับนี้สามารถแบ่งออกเป็น 3 ชนิด คือ สารยับยั้ง
แบบแข่งขัน (competitive inhibitor) สารยับยั้งแบบไม่แข่งขัน (non-competitive
inhibitor) และสารยับยั้งแบบไม่สามารถแข่งขัน (uncompetitive inhibitor)
เอ็นไซม์ 35