Page 19 -
P. 19
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
แบ่งเป็น 4 ส่วน (รูปที่ 2-6) คือ รูเมน (rumen) เรติคูลัม (reticulum) โอมาซัม
(omasum) และอะโบมาซัม (abomasum)
โอมาซัม
ลำไส้เล็ก
เรติคูลัม
โคลอน
อะโบมาซัม
รูเมน ไส้ติ่ง
รูปที่ 2-6 : ส่วนประกอบระบบทางเดินอาหารของโค
ที่มา: Bondi (1987)
โดยส่วนรูเมนและเรติคูลัมมีการแบ่งแยกอย่างไม่ชัดเจนแต่มีหน้าที่แตกต่างกัน หน้าที่ของ
เรติคูลัมคือเคลื่อนส่งอาหารสู่กระเพาะรูเมนหรือโอมาซัม ในรูเมนจะเกิดปฏิกิริยาการหมักของ
จุลินทรีย์และเพิ่มจำนวนจุลินทรีย์ที่เป็นแหล่งโปรตีนที่สำคัญของสัตว์กระเพาะรวม ส่วนหน้าที่
ของโอมาซัมยังไม่แน่ชัดถึงแม้จะช่วยลดขนาดของอาหารและมีบทบาทในการควบคุมการ
เคลื่อนตัวของอาหารสู่ระบบทางเดินอาหารส่วนล่าง นอกจากนี้อาจพบการดูดซึมของ
สารอาหารเล็กน้อยในส่วนโอมาซัม ส่วนอะโบมาซัมมีบทบาทและหน้าที่เช่นเดียวกับกระเพาะ
อาหารของสัตว์กระเพาะเดี่ยว จากตาราง 2-1 จะเห็นได้ว่าสัดส่วนกระเพาะอาหารของสัตว์
กระเพาะรวมต่อระบบทางเดินอาหารทั้งหมดมีค่าสูงกว่าสัตว์กระเพาะเดี่ยวและลำไส้มีความ
ยาวมากกว่า
ในลูกโค กระเพาะรูเมนและเรติคูลัมจะยังไม่พัฒนา การย่อยอาหารจะขึ้นกับการทำงานของ-
อะโบมาซัมและลำไส้เล็ก เมื่อลูกโคได้รับอาหารแข็งหรืออาหารหยาบจึงจะเกิดการพัฒนาของ
การย่อยและการดูดซึมสารอาหาร 16
