Page 187 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

3. ความต้องการเพื่อการสืบพันธุ์และการให้นม

วงรอบการสืบพันธุ์ (reproductive cycle) ของสัตว์สามารถแบ่งออกเป็น 3 ระยะ คือ

• ระยะแรกเป็นช่วงที่มีการผลิตไข่ (ova) และอสุจิ (sperm)

• ระยะที่สองเป็นช่วงการตั้งท้อง (gestating period)

• ระยะสุดท้ายในช่วงผลิตน้ำนม (lactation)

ในช่วงแรกของวงรอบการสืบพันธุ์ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเพศเมียมีความต้องการสารอาหาร

ส่วนเกินจากความต้องการเพื่อการดำรงชีพในปริมาณค่อนข้างน้อย จากนั้นจะค่อย ๆ เพิ่มขึ้น

ในระยะที่ 2 และมีมากที่สุดในระยะที่ 3 ความต้องการสารอาหารในระหว่างวงรอบการ

สืบพันธุ์จะขึ้น ๆ ลง ๆ โดยเฉพาะเมื่ออยู่ระหว่างช่วงหย่านมและวงรอบการสืบพันธุ์ครั้งต่อไป

การได้รับสารอาหารเพียงพอกับความต้องการของสัตว์ในแต่ละระยะจะมีผลต่อสมรรถภาพการ

สืบพันธุ์และอายุการใช้งานของสัตว์ ตาราง 10-4 แสดงให้เห็นว่าอาหารมีอิทธิพลต่อสมรรถ-

ภาพการให้ผลผลิตของแม่สุกรมาก การให้อาหารในปริมาณมากแก่สัตว์ในระยะก่อนวัยเจริญ

พันธุ์หรือระยะแรกของวงรอบการสืบพันธุ์มีผลให้สัตว์โตเร็ว น้ำหนักดี แสดงอาการเป็นสัดเร็ว

แต่ประสิทธิภาพในการสืบพันธุ์ต่ำ ตลอดจนระยะเวลาในการใช้งานจะลดลงด้วย เนื่องจากมี

การสะสมไขมันในร่างกายสูง ในโคนมถ้าเลี้ยงจนอ้วนตั้งแต่อายุยังน้อยอาจมีผลเสียต่อการ

เจริญเติบโตของเนื้อเยื่อที่สร้างน้ำนม หรือสุกรสาวที่อ้วนเกินไปมักตกไข่น้อย ผสมไม่ติด ให้ลูก

น้อยและลูกมักตายในท้อง ในทำนองเดียวกันการได้รับสารอาหารน้อยเกินไปมีผลต่อเสีย

สมรรถภาพการสืบพันธุ์ของสัตว์ทั้งเพศผู้และเพศเมียเช่นเดียวกัน

ตาราง 10-4: อิทธิพลของอาหารต่อสมรรถภาพการผลิตของสุกร

ลักษณะการให้ผลผลิต อิทธิพลจากอาหาร

ขนาดของครอกและน้ำหนักหย่านม ระดับสูง

อัตราการเจริญเติบโตและการสะสมเนื้อแดง ปานกลางถึงระดับสูง

ประสิทธิภาพการให้อาหาร ปานกลาง

ที่มา: ดัดแปลงจาก Kirchgessner (1997)

ความต้องการสารอาหาร 184