Page 192 -
P. 192
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
สัตว์ในช่วงอุ้มท้องจะมีความสามารถในการสะสมสารอาหารต่าง ๆ ในร่างกายของตัวเองสูง
กว่าปกติซึ่งเราเรียกว่า “Pregnancy anabolism”เพื่อเตรียมไว้สำหรับระยะเลี้ยงลูก
โดยเฉพาะอย่างยิ่งช่วงท้ายของการอุ้มท้อง จึงทำให้ความต้องการสารอาหารในช่วงท้ายของ
การอุ้มท้องสูงขึ้น อย่างไรก็ตามจำเป็นต้องระมัดระวังการให้อาหารแก่สัตว์ในช่วงอุ้มท้องด้วย
การให้อาหารมากเกินไปโดยเฉพาะในช่วงแรกของการอุ้มท้องจะมีผลทำให้มีการสะสมไขมัน
ภายในร่างกายแม่สูง ซึ่งจะมีผลทำให้คลอดยาก การตายของตัวอ่อน และสมรรถภาพการ
สืบพันธุ์ของสัตว์สำหรับการผสมครั้งต่อไปลดลง นอกจากนี้แม่สัตว์ที่ได้รับอาหารมากในช่วงอุ้ม
ท้องมีผลทำให้การเพิ่มน้ำหนักตัวของแม่มากและเกิดภาวะการสูญเสียน้ำหนักในช่วงเลี้ยงลูก
มากกว่าสัตว์ที่ได้รับอาหารน้อยกว่า (ตารางที่ 10-7) สาเหตุเนื่องจากสัตว์ที่ได้รับอาหารอย่าง
เต็มที่ในช่วงอุ้มท้องจะมีการสะสมพลังงานส่วนเกินเป็นไขมัน และจะทำการสลายไขมันเหล่านี้
มาใช้ในช่วงเลี้ยงลูก ซึ่งพลังงานที่ได้รับจากไขมันจะสูงจึงทำให้สัตว์กินอาหารลดลงและมีการ
สูญเสียน้ำหนักตัวมากในช่วงเลี้ยงลูก ทำให้แม่สุกรทรุดโทรมไม่พร้อมสำหรับการผสมพันธุ์ใน
วงรอบการเป็นสัดครั้งถัดไป
การได้รับสารอาหารไม่เพียงพอในช่วงอุ้มท้องจะไม่มีผลกระทบต่อตัวลูก เนื่องจากสามารถดึง
สารอาหารที่สะสมจากตัวแม่ได้ อย่างไรก็ตามในกรณีที่ขาดสารอาหารอย่างรุนแรงและยาว-
นานจะเป็นผลเสียต่อทั้งตัวอ่อนและแม่ ผลของการขาดสารอาหารต่อการอุ้มท้องยังขึ้นอยู่กับ
ปริมาณสารอาหารสำรองของแม่และระยะเวลาการอุ้มท้องด้วย
ตารางที่ 10-7: อิทธิพลของระดับการให้อาหารในช่วงอุ้มท้องต่อการเปลี่ยนแปลงน้ำหนักตัว
ในช่วงอุ้มท้อง เลี้ยงลูกและปริมาณการกินอาหารของแม่สุกรในช่วงเลี้ยงลูก
ระดับการให้ ปริมาณอาหารที่กินเฉลี่ย (กก.) น้ำหนักตัวของแม่สุกร (กก.)
อาหาร ช่วงอุ้มท้อง ช่วงเลี้ยงลูก เมื่อผสมพันธุ์ ก่อนคลอด หลังหย่านม
น้อย 2.13 5.90 229 250 242
มาก 3.12 4.43 230 284 236
ที่มา: ดัดแปลงจาก Kirchgessner (1997)
ความต้องการสารอาหาร 189