Page 151 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ตลอดจนเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน (connective tissue) ต่าง ๆ อีกทั้งเป็นโคเฟคเตอร์ของเอ็นไซม์ไท

โรซิเนส (tyrosinase) ซึ่งทำการเปลี่ยนกรดอะมิโนไทโรซีนไปเป็นสารเมลานิน (melanin) ที่

เป็นสารสีชนิดหนึ่งในร่างกาย (รูปที่ 9-4) แร่ธาตุทองแดงมีความสัมพันธ์กับแร่ธาตุโมลิบดินัม

สังกะสีและแคดเมียม การมีแร่ธาตุเหล่านี้ในระดับสูงจะรบกวนการดูดซึมและเมแทบอลิซึม

ของทองแดง ทำให้ร่างกายสัตว์ได้รับทองแดงไม่เพียงพอ ส่งผลให้เกิดอาการโลหิตจาง และ

การเจริญเติบโตลดลง เส้นเลือดเปราะทำให้มีจุดเลือดออกตามร่างกาย

OH

tyrosinase OH phenoloxidase O
CH Cu
2
NH CHCOOH OH NH COOH O NH COOH
2
2
2
tyrosine DOPA DOPAquinone

polymerization O
Melanin

O N COOH

DOPAchrome

รูปที่ 9-4: ความสัมพันธ์ของแร่ธาตุทองแดงกับการสังเคราะห์สารเมลานิน

• สังกะสี (Zn) สังกะสีเป็นส่วนประกอบของฮอร์โมนอินซูลินและเอ็นไซม์หลายชนิด อาทิ

แอลคาไลด์ฟอสฟาเตส (alkaline phosphatase) คาร์บอกซีเปปติเดส และคาร์บอนิคแอนไฮ

เดรส (carbonic anhydrase) ซึ่งมีบทบาทในการควบคุมสมดุลกรด-ด่างในร่างกาย (รูปที่

9-5) และเกี่ยวข้องกับการสะสมแคลเซียมในกระดูกและการสร้างเปลือกไข่ นอกจากนี้แร่ธาตุ

สังกะสีทำหน้าที่กระตุ้นการทำงานของเอ็นไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการแบ่งเซลล์โดยเฉพาะอย่างยิ่ง

ในเมแทบอลิซึมของกรดนิวคลีอิค การใช้ประโยชน์ของธาตุสังกะสีจากอาหารมีความ

เกี่ยวข้องกับแร่ธาตุชนิดอื่น เช่นแคลเซียม ฟอสฟอรัส ทองแดง แคดเมียม และกรดไฟติคใน

อาหาร หากมีแร่ธาตุเหล่านี้สูงเกินไปจะทำให้การดูดซึมของธาตุสังกะสีลดลง สัตว์แสดง

อาการขาดสังกะสีได้ ในสุกรเกิดโรคขี้เรื้อนหรือ“parakeratosis”เซลล์เยื่อบุผนังลำไส้ตาย

แร่ธาตุ 148