Page 134 -
P. 134
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
หากมีปริมาณกรดไขมันชนิดไม่อิ่มตัวสูงขึ้นจะส่งผลให้ความต้องการไวตามินอีเพิ่มขึ้น หรือ
หากมีธาตุซิลีเนียมมากเกินพอจะทำให้ความต้องการไวตามินอีจากอาหารลดลง เนื่องจากไว
ตามินอีและซิลีเนียมทำงานร่วมกันในการป้องกันการออกซิเดชันของไขมัน นอกจากนี้ไวตา-
มินอีจะช่วยให้การดูดซึมและการใช้ประโยชน์ของไวตามินเอ คาโรทีน และแซนโทฟิลล์ให้ดี
ขึ้น อีกทั้งสามารถช่วยเพิ่มการสะสมไวตามินเอที่ตับ
• ไวตามินเค เป็นไวตามินที่มีบทบาทต่อการสร้างโปรตีนในเลือด 4 ชนิดซึ่งเกี่ยวข้องกับการ
แข็งตัวของเลือด คือ โปรธรอมบิน (prothrombin), พลาสมาธรอมโบพลาสติน (plasma
thromboplastin), โปรคอนเวอร์ติน (proconvertin) และ stuart factor (รูปที่ 8-8) ไวตา-
มินเคมี 4 ชนิด ขึ้นกับแหล่งที่มาคือ
• ไวตามินเค หรือ phylloquinone มาจากพืชสีเขียว
1
• ไวตามินเค หรือ menaquinone มาจากสัตว์และจุลินทรีย์
2
• ไวตามินเค หรือ menadione
3
• ไวตามินเค หรือ menadiol ทั้งไวตามิน เค และ เค เป็นไวตามินเคสังเคราะห์
3
4
4
Intrinsic system Extrinsic system
vit K
Plasma thromboplastin Tissue thromboplastin
vit.K vit.K
Stuart factor
Thrombin
Prothrombin
(vit.K)
Fibrinogen Fibrin
(clot)
รูปที่ 8-8: ความสัมพันธ์ของไวตามินเคกับการแข็งตัวของเลือด
ที่มา: ดัดแปลงจาก Bondi (1987)
นอกจากบทบาทในการแข็งตัวของเลือดแล้ว ไวตามินเคยังมีบทบาทในการเคลื่อนย้ายอิเลค-
ตรอนในปฏิกิริยาออกซิเดทีฟฟอสฟอริลเลชัน (oxidative phosphorylation) สัตว์ที่ได้รับ
ไวตามิน 131