Page 54 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

- การเก็บในกระสอบพลาสติกสานไมํเคลือบพลาสติกและเคยใช๎งานมาแล๎ว (กระสอบ
น้ าตาล-เกํา) บรรจุข๎าว 30 กิโลกรัม
- การเก็บในกระสอบพลาสติกสานไมํเคลือบพลาสติกและเคยใช๎งานมาแล๎วส าหรับบรรจุ
อาหารสัตว์ (กระสอบอาหารสัตว์-ใหมํ) บรรจุข๎าว 25 กิโลกรัม
- การเก็บในกระสอบพลาสติกสานเคลือบพลาสติกและเคยใช๎งานมาแล๎ว ส าหรับบรรจุ
อาหารสัตว์ (กระสอบอาหารสัตว์-เกํา) บรรจุข๎าว 25 กิโลกรัม
- การเก็บในกระสอบพลาสติกสานเคลือบพลาสติกและยังไมํเคยใช๎งานมากํอน (กระสอบปุ๋ย
แบบเคลือบ-ใหมํ) บรรจุข๎าว 30 กิโลกรัม
- การเก็บในถุงตาขํายพลาสติก บรรจุข๎าว 25 กิโลกรัม
- การเก็บแบบกองรวมกัน
2) ปัจจัยที่ 2: ระยะเวลาการเก็บรักษา 6 ระยะ คือ 1, 2, 3, 4, 5, และ 6 เดือนหลังเก็บข๎าวเข๎า
ยุ๎งฉาง

3.1.2 ชนิดข้าวที่ท าการศึกษา
ศึกษาในข๎าวหอมมะลิ พันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 ใน 2 รูปแบบการผลิต คือ

1) การผลิตแบบทั่วไป (มีการใช๎ปุ๋ยเคมี และสารเคมีในกระบวนการผลิต) ของนางอุไร ราโช อยูํ
ที่บ๎านเลขที่ 77 หมูํที่ 11 บ๎านผือฮี ต าบลดงแดง อ าเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร๎อยเอ็ด

2) การผลิตแบบอินทรีย์ (ได๎รับการรับรองมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ของประเทศไทย) ของนาย
ณัฐวุฒิ อุํนประชา อยูํที่บ๎านเลขที่ 107 หมูํที่ 2 บ๎านผือฮี ต าบลดงแดง อ าเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร๎อยเอ็ด
3.1.3 รูปแบบของยุ้งฉางที่ท าการเก็บรักษาข้าว

ท าการเก็บรักษาข๎าวหอมมะลิตามลักษณะของยุ๎งฉางที่มีการใช๎งานจริงของเกษตรกรในพื้นที่ที่
ท าการศึกษา ในยุ๎งฉาง 3 รูปแบบ คือ

1) การเก็บในยุ๎งฉางแบบไม๎ ตั้งอยูํที่วัดไตรภูมิ บ๎านผือฮี ต าบลดงแดง อ าเภอจตุรพักตรพิมาน
จังหวัดร๎อยเอ็ด
2) การเก็บในยุ๎งฉางแบบสังกะสี ตั้งอยูํที่บ๎านเลขที่ 107 หมูํที่ 2 บ๎านผือฮี ต าบลดงแดง อ าเภอ
จตุรพักตรพิมาน จังหวัดร๎อยเอ็ด ของนายณัฐวุฒิ อุํนประชา

3) การเก็บในบ๎าน ตั้งอยูํที่บ๎านเลขที่ 24 หมูํที่ 2 บ๎านผือฮี ต าบลดงแดง อ าเภอจตุรพักตรพิมาน
จังหวัดร๎อยเอ็ด ของนายสุภีร์ วงศ์อินตา

3.1.4 การด าเนินการทดลอง
1) เลือกยุ๎งฉางที่มีขนาดใหญํเพียงพอที่จะสามารถเก็บตัวอยํางข๎าวในงานทดลอง ท าการบันทึก
ลักษณะทางกายภาพ และสภาพแวดล๎อมรอบของยุ๎งฉาง

2) ด าเนินการเก็บรักษาข๎าวตามรูปแบบการเก็บรักษา 8 รูปแบบดังที่กลําวไว๎ข๎างต๎น รูปแบบละ
3 ซ้ า โดยจัดเรียงกระสอบ/ถุงที่บรรจุข๎าวเปลือกในยุ๎งฉางที่เลือกเป็นระยะเวลานาน 6 เดือน

3) บันทึกข๎อมูลเป็นรายเดือน ตามระยะเวลาการเก็บรักษา 6 ระยะ คือ 1, 2, 3, 4, 5, และ 6
เดือนหลังเก็บข๎าวเข๎ายุ๎งฉาง โดยท าการบันทึกดังนี้
- อุณหภูมิและความชื้นในภาชนะ/รูปแบบที่เก็บรักษา โดยใช๎เทอร์โมมิเตอร์ และเครื่องวัด
ความชื้น
- ความชื้นของข๎าวเปลือก วัดโดยใช๎เครื่องวัดความชื้นอัตโนมัติ
- เปอร์เซ็นต์ต๎นข๎าวเปอร์เซ็นต์ท๎องไขํ และเปอร์เซ็นต์เมล็ดหัก โดยน าตัวอยํางเมล็ด
ข๎าวเปลือกไปเป่าเพื่อท าความสะอาด จากนั้นชั่งน้ าหนัก 50 กรัม น าไปกะเทาะเปลือกโดยใช๎เครื่องขัดข๎าวขาว นาน
20 วินาที ชั่งและบันทึกน้ าหนักข๎าวหลังขัดขาว ท าการประเมินคุณภาพการสีข๎าวโดยประเมินต๎นข๎าว (เมล็ดข๎าวที่มี
ความยาวมากกวําข๎าวหักของแตํละชั้นคุณภาพแตํไมํถึงความยาวของข๎าวเต็มเมล็ดและให๎รวมถึงเมล็ดข๎าวแตกเป็น
ซีกที่มีเนื้อที่เหลืออยูํตั้งแตํ 80% ของเมล็ดขึ้นไป) และเปอร์เซ็นต์ข๎าวหัก โดยใช๎เครื่องแยกข๎าวหัก ชั่งและบันทึก

26