Page 55 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

น้ าหนักข๎าวหัก น าเมล็ดข๎าวทั้งต๎นข๎าว และข๎าวหักมาคัดแยกเมล็ดปนออก จากนั้นน าต๎นข๎าวไปประเมินท๎องไขํ
(เมล็ดข๎าวเจ๎าที่เป็นข๎าวขุํนเหมือนชอร์กที่มีเนื้อ ตั้งแตํ 50% ขึ้นไปของเนื้อเมล็ดข๎าว) โดยใช๎เครื่องวัดข๎าวท๎องไขํ ชั่ง
และบันทึกน้ าหนักต๎นข๎าวและข๎าวท๎องไขํ แล๎วน ามาค านวณเป็นเปอร์เซ็นต์ ดังนี้
น้ าหนักต๎นข๎าว กรัม
เปอร์เซ็นต์ต๎นข๎าว = ×100
น้ าหนักตัวอยํางข๎าวทั้งหมดที่ใช๎ กรัม

น้ าหนักข๎าวท๎องไขํ กรัม
เปอร์เซ็นต์ท๎องไขํ = ×100
น้ าหนักตัวอยํางข๎าวทั้งหมดที่ใช๎ กรัม

น้ าหนักเมล็ดข๎าวหัก กรัม
เปอร์เซ็นต์เมล็ดหัก = ×100
น้ าหนักตัวอยํางข๎าวทั้งหมดที่ใช๎ กรัม
- ปริมาณสาร 2-acetyl-1-pyrroline (2AP) โดยใช๎ Automated Headspace Gas
Chromatography ตามวิธีการของ Sriseadka et al. (2006)
4) วิเคราะห์ความแปรปรวนของข๎อมูลตามแผนการทดลองเมื่อพบความแตกตํางทางสถิติ
เปรียบเทียบคําเฉลี่ยด๎วยวิธี least significant different ที่ระดับความเชื่อมั่น 95%

3.2 การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของคุณภาพข้าวและการจัดการยุ้งฉางของเกษตรกรโดยใช้การวิจัยเชิง
ส ารวจ
จากการตรวจเอกสารผลงานวิชาการและงานวิจัยที่เกี่ยวข๎อง พบวํา ตัวแปรด๎านคุณภาพข๎าวตามมาตรฐานการ
ซื้อขายข๎าวประกอบด๎วย 3 ตัวแปรหลัก ได๎แกํ ความชื้นเปอร์เซ็นต์ และเปอร์เซ็นต์ท๎องไขํ (กัญญา, 2547) สํวนตัวแปร
คุณภาพทั่วไปของข๎าวหอมมะลิคือต๎องมีกลิ่นหอมตามธรรมชาติ (สถาบันวิจัยข๎าว, 2548) ดังนั้น คุณภาพข๎าวที่ใช๎เป็นตัว
แปรตาม (independent variable) ในการศึกษาครั้งนี้มี 4 ตัวแปร ได๎แกํ ความหอมของข๎าว (วัดจากปริมาณสาร 2AP)
เปอร์เซ็นต์ต๎นข๎าว ความชื้น และเปอร์เซ็นต์ท๎องไขํ สํวนตัวแปรอิสระ (dependent variable) เป็นปัจจัยที่เกี่ยวข๎องกับ
คุณภาพข๎าวจะแบํงออกเป็น 2 กลุํม คือ 1) ปัจจัยทางด๎านกายภาพ ได๎แกํ ขนาดและความสูงของยุ๎งฉาง ลักษณะของยุ๎ง
ฉาง (ความสูงจากพื้น ชนิดของวัสดุใต๎ฐานยุ๎งฉาง การขังของน้ าใต๎ยุ๎ง ชนิดของวัสดุหลังคา ชนิดของวัสดุข๎างยุ๎ง ชนิดของ
วัสดุท าพื้นยุ๎ง ต าแหนํงที่ตั้ง และการบังแสงแดด 2) ปัจจัยด๎านการจัดการของเกษตรกร ได๎แกํ รูปแบบการเก็บข๎าว
รูปแบบการจัดเรียงกระสอบ ความถี่ของการใช๎ยุ๎งฉาง ใช๎วิธีการวิเคราะห์โดยคําเฉลี่ยและเปอร์เซ็นต์ เปรียบเทียบความ
แตกตํางของคําเฉลี่ยแตํละกลุํมโดยใช๎การวิเคราะห์คําความแปรปรวน (Analysis of Variance: ANOVA) และสถิติที (t-
test) ส าหรับการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของการจัดเก็บกับคุณภาพข๎าวโดยใช๎สมการถดถอดแบบโทบิท (Tobit
Regression Analysis) เนื่องจากตัวแปรตามมีการกระจายเบ๎ไปทางใดทางหนึ่ง โดยรายละเอียดตัวแปรที่ใช๎ในการศึกษา
แสดงดังตารางที่ 3.7

27