Page 58 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ตารางที่ 4.1 การตัดสินใจจัดเก็บข๎าวหอมมะลิของเกษตรกรตัวอยํางและเหตุผล จ าแนกตามสภาพแวดล๎อมการ
ผลิต ภูมิภาคการมียุ๎งฉาง และขนาดพื้นที่เพาะปลูก ปีการเพาะปลูก 2560/61
สภาพแวดล้อมการผลิต การมียุ้งฉาง รวม
การขายข้าว นาน้ าฝน ชลประทาน มี ไม่มี
ทั่วไป อินทรีย์ ข้าวทั่วไป ยุ้งฉาง ยุ้งฉาง
(%)
ไม่ขายทันทีหลังเก็บเกี่ยว 22.09 19.44 21.67 24.44 6.56 21.15
· เก็บไว๎บริโภคและใช๎เป็นเมล็ดพันธุ์เทํานั้น 6.13 4.63 16.67 8.14 4.92 7.55
· เก็บไว๎ขาย+บริโภคและเมล็ดพันธุ์ 7.98 8.33 5.00 9.26 0.00 7.55
· เก็บไว๎จ าน ายุ๎งฉาง+บริโภคและเมล็ดพันธุ์ 7.98 6.48 0.00 7.04 1.64 6.04
ขายทันที (ขายบางส่วน) 77.91 80.56 78.33 75.56 93.44 78.85
· เก็บไว๎บริโภคและใช๎เป็นเมล็ดพันธุ์เทํานั้น 34.36 47.22 70.00 38.15 75.41 45.02
· เก็บไว๎ขาย+บริโภคและเมล็ดพันธุ์ 17.79 16.67 8.33 15.93 14.75 15.71
· เก็บไว๎จ าน ายุ๎งฉาง+บริโภคและเมล็ดพันธุ์ 25.77 16.67 0.00 21.48 3.28 18.13
รวมเกษตรกรที่เก็บข้าวไว้
· เก็บไว๎บริโภคและใช๎เป็นเมล็ดพันธุ์เทํานั้น 40.49 51.85 86.67 46.29 80.33 52.57
· เก็บไว๎ขาย+บริโภคและเมล็ดพันธุ์ 25.77 25.00 13.33 25.19 14.75 23.26
· เก็บไว๎จ าน ายุ๎งฉาง+บริโภคและเมล็ดพันธุ์ 33.74 23.15 0.00 28.52 4.92 24.17
แบ่งตามภูมิภาค แบ่งตามขนาดพื้นที่เพาะปลูก
เหนือ กลาง ใต้ เล็ก กลาง ใหญ่
ไม่ขายทันทีหลังเก็บเกี่ยว 14.00 32.73 15.79 27.27 20.28 14.10
· เก็บไว๎บริโภคและใช๎เป็นเมล็ดพันธุ์เทํานั้น 12.00 13.64 2.34 15.45 4.90 1.28
· เก็บไว๎ขาย+บริโภคและเมล็ดพันธุ์ 2.00 18.18 2.34 10.00 7.69 3.85
· เก็บไว๎จ าน ายุ๎งฉาง+บริโภคและเมล็ดพันธุ์ 0.00 0.91 11.11 1.82 7.69 8.97
ขายทันที (ขายบางส่วน) 86.00 67.27 84.21 72.73 79.72 85.90
· เก็บไว๎บริโภคและใช๎เป็นเมล็ดพันธุ์เทํานั้น 84.00 42.73 35.09 60.00 40.56 32.05
· เก็บไว๎ขาย+บริโภคและเมล็ดพันธุ์ 2.00 23.64 14.62 12.73 19.58 12.82
· เก็บไว๎จ าน ายุ๎งฉาง+บริโภคและเมล็ดพันธุ์ 0.00 0.91 34.50 0.00 19.58 41.03
รวมเกษตรกรที่เก็บข้าวไว้
· เก็บไว๎บริโภคและใช๎เป็นเมล็ดพันธุ์เทํานั้น 96.00 56.36 37.43 75.45 45.45 33.33
· เก็บไว๎ขาย+บริโภคและเมล็ดพันธุ์ 4.00 41.82 16.96 22.73 27.27 16.67
· เก็บไว๎จ าน ายุ๎งฉาง+บริโภคและเมล็ดพันธุ์ 0.00 1.82 45.61 1.82 27.27 50.00
1/
หมายเหตุ: เล็ก (พื้นที่เพาะปลูกข๎าวหอมมะลิไมํเกิน 10 ไรํ); กลาง (พื้นที่เพาะปลูกข๎าวหอมมะลิ 11-30 ไรํ); ใหญํ (พื้นที่เพาะปลูก
ข๎าวหอมมะลิมากกวํา 30 ไรํ)
ที่มา: จากการส ารวจ

เมื่อพิจารณาการตัดสินใจขายข๎าวของเกษตรกรตามสภาพแวดล๎อมการผลิตที่แตกตํางกันพบวํา เกษตรกรใน
พื้นที่ชลประทานสํวนใหญํขายข๎าวทันทีหลังเก็บเกี่ยวโดยเก็บผลผลิตข๎าวไว๎บริโภคในครัวเรือนหรือใช๎เป็นเมล็ดพันธุ์
ในฤดูกาลถัดไปเทํานั้น โดยเกษตรกรที่เก็บข๎าวไว๎เพื่อขายมีเพียง 5% และ 8.33% ส าหรับเกษตรกรกลุํมที่ไมํขาย
ข๎าวทันทีและเกษตรกรที่ขายข๎าวทันทีหลังเก็บเกี่ยวตามล าดับ โดยเกษตรกรในพื้นที่ชลประทานจะไมํเก็บข๎าวไว๎เพื่อ
เข๎ารํวมโครงการจ าน ายุ๎งฉางเนื่องจากเกษตรกรสํวนใหญํจ าเป็นต๎องน าเงินมาลงทุนในการปลูกข๎าวในฤดูนาปรังและ
บางสํวนต๎องเตรียมพื้นที่ส าหรับปลูกข๎าวนาปรังจึงขาดแคลนแรงงานในการตากข๎าว หรือบางสํวนไมํมีสถานที่เก็บ
ข๎าว ซึ่งเกษตรกรที่ไมํมียุ๎งฉางกวํา 93.44% ขายข๎าวทันทีหลังจากเก็บเกี่ยวโดยไมํเก็บไว๎รอราคาในขณะที่เกษตรกรที่
มียุ๎งฉางมีจ านวนเกษตรกรที่ขายข๎าวทันทีหลังเก็บเกี่ยวน๎อยกวํา ในขณะที่พื้นที่นาน้ าฝนมีสัดสํวนของเกษตรกรที่เก็บ
ข๎าวไว๎รอราคามากกวําในพื้นที่ชลประทานคือเกษตรกรประมาณ 50% เก็บข๎าวไว๎รอราคา โดยที่เกษตรกรประมาณ
33.74% เข๎ารํวมโครงการจ าน ายุ๎งฉาง (ตารางที่ 4.1)

30