Page 31 -
P. 31
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
กนกพร นุ่มทอง
ตําราการแปลภาษาไทยเป็นภาษาจีน
ยากมาก จนถึงกับมีผู้กล่าวว่า ภาษานั้นแปลกันไม่ได้ ที่ว่า “แปลไม่ได้” นั้นมิได้หมายความว่าแปลไม่ได้
จริงๆ แต่หมายถึงจะแปลให้ได้เนื้อหาและรสคําสมบูรณ์เหมือนต้นฉบับทุกประการนั้นเปนนไปได้ยากยิ่ง และ
ด้วยเหตุที่แปลกันไม่ได้นี้เอง จึงต้องมีการศึกษาหลักและข้อควรระวังในการแปล เพื่อลดความผิดพลาดที่
จะเกิดขึ้นให้น้อยที่สุด
หลักและข้อควรระวังในการแปลจากภาษาไทยเปนนภาษาจีนที่ผู้เขียนเหนนว่าผู้สนใจศึกษาการแปล
ควรทราบเปนนพื้นฐานมี ๑๐ ข้อดังนี้
๑. ค ามีหลายความหมายและหลายหน้าที่ ต้องรู้ชัดว่าประโยคนั้นใช้ค าในความหมายใด
และหน้าที่ใด แล้วจึงคิดค าแทนให้เหมาะสมทั้งความหมายและระดับภาษา
ก่อนจะแปลเรื่องใดกนตามแต่ สิ่งสําคัญที่สุดกนคือความเข้าใจของผู้แปลต่อต้นฉบับ ปัญหาพื้นฐาน
ในการแปล กนคือไม่สามารถตีความต้นฉบับได้ชัดเจน ซึ่งหากผิดพลาดในขั้นตอนนี้แล้ว ต่อให้เรียบเรียง
ภาษาได้สละสลวยเพียงใด กนยังถือว่าเปนนการแปลผิดอยู่นั่นเอง
ภาษาไทยกับภาษาจีนเปนนภาษาตระกูลคําโดด จึงไม่มีปัญหาในเรื่องของการเติมวิภัตติปัจจัยว่า
คํานั้นคํานี้ทําหน้าที่ใดในประโยค หากมองผิวเผินอาจเข้าใจผิดว่าการแปลภาษาจีนเปนนภาษาไทยหรือการ
แปลภาษาไทยเปนนภาษาจีนนั้นง่าย แต่ในความเปนนจริงแล้วเปนนเรื่องยาก เพราะการที่ไม่มีการเติมวิภัตติ
ปัจจัย ทําให้ภาษากํากวมทั้งในแง่ของความหมายและหน้าที่ของคํา การระมัดระวังในเรื่องการตีความคํา
ซึ่งเปนนหน่วยเลนกที่สุดนั้นจึงเปนนเรื่องสําคัญยิ่ง
การแปลค าใดก็ตาม ต้องเข้าใจความหมายทุกมุม รู้ว่าค านั้นแปลว่าอะไรได้บ้าง และใน
ที่นี้ควรมีความหมายว่าอะไร ต้องเข้าใจความหมายทั้งโดยอรรถและโดยนัย แล้วคิดค าที่จะใช้
แทนให้เหมาะสม
ข้อนี้เปนนข้อควรระวังเบื้องต้นในการแปล ไม่ว่าจากภาษาใดไปเปนนภาษาใดกนตาม แม้แต่คําที่เรา
คิดว่าง่าย กนสามารถแปลได้ต่างกันเปนนหลายอย่าง ตัวอย่างเช่น คําว่า เด็ก ซึ่งพจนานุกรมฉบับ
ราชบัณฑิตยสถานให้ความหมายไว้ดังนี้
เดนก. น. คนที่มีอายุยังน้อย; (กฎ) ผู้เยาว์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์; ผู้ซึ่งอายุไม่ครบ ๑๘ ป ี
บริบูรณ์ และยังไม่บรรลุนิติภาวะด้วยการสมรส; บุคคลอายุเกิน ๗ ปีบริบูรณ์ แต่ยังไม่เกิน ๑๔ ปีบริบูรณ์;
บุคคลที่มีอายุแต่ ๑๕ ปีลงมา; บุคคลผู้มีอายุไม่เกิน ๑๘ ปีบริบูรณ์. ว. ยังเลนก; อ่อนวัยกว่าในคําว่า เดนก
กว่า (ราชบัณฑิตยสถาน, ๒๕๔๖: ๔๑๓)
๒๕