Page 28 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
กนกพร นุ่มทอง

ตําราการแปลภาษาไทยเป็นภาษาจีน

๙. ตระหนักถึงขอจํากัดของคนรุนกอนและนักแปลอื่น

นักแปลที่ดีพึงเขาใจถึงขอจํากัดของคนรุนกอนและนักแปลอื่น ตองไมดูถูกคนรุนกอนหากแปล

คลาดเคลื่อนหรือผิดไปจากตนฉบับเดิม โดยเฉพาะอยางยิ่งการแปลในสมัยโบราณ ซึ่งมีอุปสรรคทาง

ภาษาและวัฒนธรรมมาก ทั้งยังขาดพจนานุกรมหรือเครื่องมือที่จําเปนอยางในปจจุบัน การเขาถึงขอมูล
หรือสอบถามผูรูเปนไปดวยความยากลําบาก ตัวอยางเชน การแปลวรรณกรรมนิยายอิงพงศาวดารจีนใน

สมัยตนรัตนโกสินทร เชนเรื่อง สามกก ไซฮั่น สมัยนั้นไมมีผูที่รูภาษาจีนและภาษาไทยอยูในบุคคล

เดียวกัน ใชวิธีรวมกันแปลเปนคณะ โดยใหซินแสชาวจีนที่รูภาษาไทยพูดออกมาเปนภาษาไทย เสมียน

คนไทยจดไว ผูรูภาษาไทยเรียบเรียงใหมใหสละสลวย ซินแสมีหลายคน ออกเสียงตางกัน การถอดเสียง
ชื่อตัวละครหรือสถานที่จึงไมเปนเอกภาพ เนื้อหาคลาดเคลื่อนไป ทั้งที่มาจากความเขาใจผิดในดานการ

สื่อสารและมาจากความแตกตางทางวัฒนธรรม การแปลสมัยนั้นจึงเปนการถอดความและเรียบเรียงใหม

เปนสําคัญ ในสภาพที่มีขอจํากัดทางภาษาและวัฒนธรรมเชนนี้ การแปลวรรณกรรมเปนงานใหญและมี

คุณูปการยิ่ง นักแปลในยุคปจจุบันสามารถศึกษาการแปลงานในสมัยโบราณไดเพื่อนํามาปรับใชในการ
แปลของตน จะคนควา อธิบายจุดที่คลาดเคลื่อน หรือแปลสํานวนใหมไวเทียบก็เปนเรื่องที่กระทําไดโดย

มิไดละเมิดงานครู กลับยิ่งทําใหเห็นคุณคาของงานแปลฉบับโบราณมากยิ่งขึ้น แตนักแปลที่ดีไมพึงตําหนิ

งานแปลสมัยโบราณแบบติเรือทั้งโกลนวาแปลวิปริตหรือแปลไมดี เพราะนอกจากจะแสดงใหเห็นวาใจคอ

ไมกวางขวางแลว ยังเปนการแสดงความโงเขลาของตนเองที่ไมรูจักพิจารณาสภาพแวดลอมและขอจํากัด

ตางๆ ใหรอบคอบกอนเอยคําวิจารณ
สําหรับนักแปลอื่นที่อยูรวมยุคกับตน ไมวาจะเปนผูมีอาวุโสสูงกวา ใกลเคียงกัน หรือออนอาวุโส

กวา หากบางครั้งพบวาเขาแปลผิด ก็ไมควรตําหนิหรือวาราย เพราะนอกจากจะทําใหผูรวมวงการเสีย

กําลังใจแลว ยังเปนการเสียไมตรีตอกันโดยไมบังควร พึงระลึกวาการที่เขาแปลผิดหรือคลาดเคลื่อนไป

บางจุด มิไดหมายความวา เขาไมสามารถเปนนักแปลที่ดีได เขาอาจจะพลาดไปเทานั้น หากเปนไปได
ควรหาวิธีแนะนําอยางนุมนวล เพื่อการพัฒนารวมกัน

สําหรับงานลาม เปนงานที่ตองใชสมาธิสูง มีเวลาคิดนอย โอกาสแปลผิดหรือคลาดเคลื่อนไปยิ่ง

มีมาก ลามที่มีประสบการณนอยมักมีปญหาเรื่องความตื่นเตนและไมคุนเคยกับเนื้อหา สวนลามที่มี

ประสบการณ ก็มักอายุมาก มีปญหาเรื่องความฉับไวและความจํา บางครั้งคํางายๆ ที่ปรกติแปลได ก็
กลับกลายเปนคําที่ติดขัดหรือแปลหลุดไป ผูกําลังทําหนาที่ลามกับผูรับฟงที่รูภาษาทั้งสองภาษา แมจะอยู

ในสถานที่เดียวกัน ฟงขอความเหมือนกัน แตไมไดอยูในสถานการณเดียวกัน สภาวะอารมณยอม

แตกตางกัน ดังนั้นบอยครั้งที่จะพบวา ผูรับฟงที่รูภาษาทั้งสองภาษานึกคําที่จะใชไดดีกวาผูกําลังทําหนาที่

๒๒