Page 16 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
กนกพร นุ่มทอง

ตําราการแปลภาษาไทยเป็นภาษาจีน

กฎหมายระหวางประเทศที่ฝรั่งเศส พรอมกับรับหนาที่ลามประจําตัวเอกอัครราชทูตจีนประจําฝรั่งเศส จึง

มีประสบการณดานการแปลและการลามสูง เมื่อกลับมารับราชการในประเทศจีน ก็ไดปฏิบัติงานดานการ

ตางประเทศมาโดยตลอด หมาเจี้ยนจงเปนผูเสนอใหจัดตั้งสถาบันการแปลขึ้น สงเสริมใหชาวจีนเรียนรู

ภาษาตางประเทศ และยังเปนผูแตง หมาซื่อเหวินทง 马氏文通 ซึ่งเปนตําราไวยากรณเลมแรกของจีน มี
คุณูปการตอประเทศจีนมากในหลายดาน

หมาเจี้ยนจงเสนอทฤษฎีการแปลที่ดี 善译 โดยเห็นวาผูแปลตองมีความรูทางภาษาดี เขาใจความ

เหมือนและความตางของภาษาตนฉบับและภาษาฉบับแปล ตองกระจางในเนื้อหาตนฉบับ และรูถึงลีลา

ของตนฉบับ เวลาแปลตองถายทอดออกมาใหครบ ฉบับแปลกับตนฉบับตองเทียบเคียงกันได ผูอานอาน
ฉบับแปลแลวตองเกิดความรูสึกอยางเดียวกับอานตนฉบับ (陈福康, 2000: 87-90) จะเห็นไดวาเขาตั้ง

มาตรฐานการแปลไวสูงมาก ทฤษฎีของหมาเจี้ยนจงใกลเคียงกับทฤษฎีของเฟโดรอฟ 费道罗夫 А.В.

Фёдоров นักทฤษฎีการแปลแนวภาษาศาสตรชาวสหภาพโซเวียตผูเขียนตําราสังเขปทฤษฎีการแปล 翻译
理论概要 Введение в теорию перевода ออกมาในป ค.ศ.๑๙๕๓
นักทฤษฎีการแปลสมัยราชวงศชิงที่มีชื่อเสียงที่สุดไดแก เหยียนฟู ผูเสนอมาตรฐาน “ถูกตอง-สื่อ

ความ-งามตามแบบแผน” 信、达、雅 ซึ่งยังมีอิทธิพลตอการแปลของประเทศจีนมาจนถึงยุคปจจุบัน จึงมี

ความจําเปนตองศึกษาทฤษฎีของเหยียนฟูโดยละเอียด

เหยียนฟูเปนนักแปลผูมีชื่อเสียงและนักคิดหัวกาวหนาแหงยุค เขาไดรับการศึกษาภาษาอังกฤษ

และความรูทางวิทยาศาสตรสมัยใหมขณะศึกษาที่วิทยาลัยการเรือฝูโจว ตอมาไปศึกษาตอยังประเทศ
อังกฤษ เมื่อกลับถึงประเทศจีนก็เปนอาจารยในวิทยาลัยเดิมกอน ตอมากาวหนาในทางวิชาการ เคยรับ

ตําแหนงอธิการบดีของหลายสถาบัน เหยียนฟูแปลหนังสือปรัชญา เศรษฐศาสตรและการเมืองการ

ปกครองตะวันตกเปนภาษาจีนจํานวนมาก เปนผูมีคุณูปการอยางสูงในการเผยแพรวิทยาการตะวันตกเขา

สูประเทศจีน เหยียนฟูสรุปประสบการณจากการปฏิบัติและคนควาประสบการณจากนักแปลพุทธคัมภีรใน
อดีต สรุปหลักทฤษฎีมาตรฐานการแปลของตนดวยคําสามคําคือ ถูกตอง-สื่อความ-งามตามแบบแผน

信、达、雅 ไวในคํานําการแปลหนังสือเรื่อง เทียนเหยี่ยนลุน 天演论 ซึ่งแปลจาก Evolutions and Ethics

ของ T.H. Huxley ดังนี้

“译事三难:信、达、雅。求其信，已大难矣！顾信矣，不达，虽译，犹不译也，则达
尚焉。海通以来，象寄之才，随地多有；而任取一书，责其能与于斯二者，则已寡矣！其故在
浅尝一也；偏至二也，辨之者少，三也。”(赫胥黎、严复, 1933: 译例言 1)

กลาวคือ การแปลยากอยูสามประการ คือ ตองถูกตอง สื่อความ งามตามแบบแผน การแปลให

ตรงตามตนฉบับนั้นเดิมก็เปนเรื่องยากอยูแลว แตหากมุงเนนใหตรงตามตนฉบับโดยละเลยการทําให

๑๐