Page 13 -
P. 13
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
กนกพร นุ่มทอง
ตําราการแปลภาษาไทยเป็นภาษาจีน
๕. พุทธคัมภีรมีการกลาวเรื่องใดเรื่องหนึ่งจบแลวคอยกลับไปพูดถึงเรื่องอื่น จากนั้นก็ยอนกลับมา
ทวนเรื่องเกาซ้ํา ฉบับแปลตัดทิ้งหมด
สามไมงาย
๑. คําสั่งสอนของพระพุทธเจาเหมาะกับสถานการณ ปจจุบันสภาพสังคมและประเพณีนิยมตาง
ออกไป การแปลสิ่งที่มีอยูในสมัยโบราณใหเหมาะกับสภาพปจจุบันเปนเรื่องไมงาย
๒. มนุษยมีปญญาตางกัน จะแปลคําสั่งสอนของพระพุทธเจาซึ่งมีความหมายลึกซึ้งใหปุถุชน
เขาใจเปนเรื่องไมงาย
๓. ผูแปลในยุคปจจุบันมีชีวิตอยูหางจากพุทธกาลเปนพันป และเปนเพียงคนธรรมดามิไดรูแจงใน
พระธรรม การจะถายทอดหลักธรรมอันลึกซึ้งเปนเรื่องไมงาย (释僧祐,1995: 288-290)
มาตรฐานการแปลของจีนกาวหนาขึ้นในยุคของพระกุมารชีพ 鸠摩罗什 (ค.ศ.๓๔๔-๔๑๓) ซึ่งเปน
พระธรรมทูตจากอินเดียทานแรกที่แตกฉานทั้งภาษาสันสกฤตและภาษาจีน ทานไดเห็นถึงปญหาการแปล
คัมภีรภาษาสันสกฤตเปนภาษาจีน ทานจึงเสนอใหผสมผสานการแปลโดยอรรถและการแปลโดย
พยัญชนะเขาดวยกัน นอกจากนั้นยังบัญญัติศัพทสําหรับแปลคําในพุทธศาสนาขึ้นใหมจํานวนมาก ทาน
สนับสนุนใหนักแปลรับผิดชอบงานของตนโดยระบุชื่อผูแปลลงไป พระกุมารชีพมีผลงานแปลจํานวนมาก
คัมภีรที่ทานแปลไดพัฒนากลายเปนหลักธรรมสําคัญของนิกายตางๆ ในยุคตอมา งานแปลของทานไดรับ
การยกยองวาใชภาษาสละสลวย ถายทอดอรรถรสของตนฉบับไดเปนอยางดี ทานจึงไดรับการยกยองเปน
สามนักแปลพุทธคัมภีรผูยิ่งใหญ รวมกับพระปรมรรถและพระเสวียนจั้งในกาลตอมา
สมัยยุคราชวงศเหนือ-ใต การแปลพุทธคัมภีรรุงเรือง นักแปลคนสําคัญไดแก พระปรมรรถ 真谛
(ค.ศ.๔๙๙-๕๖๙) ภิกษุจากแควนอุชเชนี ประเทศอินเดีย ซึ่งไดนําเสนอหลักธรรมของฝายโยคาจารสู
ประเทศจีนอยางเปนระบบ พระเจาเหลียงอูตี้ จักรพรรดิในสมัยนั้นเลื่อมใสในศาสนาพุทธ คณะราชทูตจีน
ซึ่งเดินทางไปยังอาณาจักรฟูนันหรือกัมพูชาไดพบพระปรมรรถผูจาริกมาถึงฟูนัน จึงไดเชิญพระปรมรรถ
มายังประเทศจีน พระเจาเหลียงอูตี้เตรียมจัดสนามแปลใหพระปรมรรถ แตเกิดกบฏขึ้นในประเทศจีน
พระเจาเหลียงอูตี้สวรรคต ทําใหพระปรมรรถขาดผูอุปถัมภ ชีวิตการเผยแผพระธรรมของทานในประเทศ
จีนในเวลาตอมาจึงไมราบรื่น งานแปลคัมภีรของทานจึงมีคุณภาพไมแนนอน งานชวงบั้นปลายชีวิตมี
คุณภาพดีกวาชวงแรก ปจจัยหลักขึ้นอยูกับลูกศิษยที่ชวยแปลวามีความรูทางอักษรศาสตรจีนดีหรือไม
การแปลพุทธคัมภีรเจริญสูงสุดในสมัยราชวงศสุยและราชวงศถัง แมราชวงศสุยจะปกครอง
ประเทศจีนเปนเวลาเพียงสามสิบกวาป แตการแปลพุทธคัมภีรก็เจริญกาวหนา ที่นาสนใจคือทฤษฎีความ
พรอม ๘ ประการของพระเยี่ยนฉง 彦琮 (ค.ศ.๕๕๗-๖๑๐) พระเยี่ยนฉงเปนภิกษุชาวจีนผูแตกฉานภาษา
สันสกฤต พระเยี่ยนฉงเห็นวา เมื่อแรกเริ่มแปลคัมภีร ก็เหมือนนกแกวหัดพูด กวาจะไดสักถอยสักคําเปน
๗