Page 10 -
P. 10
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
กนกพร นุ่มทอง
ตําราการแปลภาษาไทยเป็นภาษาจีน
แตมีรูปแบบตางกันก็ใชมาตรฐานตางกัน เชน การแปลกวีนิพนธยอมมีมาตรฐานตางกับการแปลนวนิยาย
ซึ่งเขียนเปนรอยแกว
๓. นักทฤษฎีผูกําหนดมาตรฐานการแปลมองจากมุมมองตางกันตามประสบการณหรือทัศนะของ
ตนเอง เปนตนวา นักภาษาศาสตรยอมมองจากมุมมองของภาษาเปนสําคัญ มุมมองที่ใชกําหนด
มาตรฐานการแปลนั้น อาจเปนมุมมองทางภาษา มุมมองทางวรรณคดี มุมมองทางสังคม มุมมองทาง
วัฒนธรรม มุมมองจากการรับรูของผูอาน มุมมองในเรื่องผลประโยชน ฯลฯ
ดังที่กลาวมาแลว จะยึดมาตรฐานการแปลใดเปนเกณฑแนชัด ใชไดกับงานทุกชาติทุกภาษา ทุก
ยุคสมัย ทุกมุมมอง ทุกรูปแบบเนื้อหา นั้นเปนไปไดยาก อยางไรก็ดี ในฐานะผูเรียนชาวไทยที่ศึกษา
ภาษาจีน ก็ควรศึกษาพัฒนาการของมาตรฐานการแปลในประเทศจีนไวพอสังเขป ควบคูกับการศึกษา
มาตรฐานการแปลตะวันตกจากหนังสือทฤษฎีและหลักการแปลสากลซึ่งหาไดงายในปจจุบัน
นับแตสมัยโบราณ จีนก็มีการถกเรื่องมาตรฐานการแปลมาโดยตลอด ความเห็นแบงออกเปนสอง
ขาง คือ ทัศนะหนึ่งสนับสนุนการแปลโดยพยัญชนะหรือการแปลโดยรักษาการแปลคําตอคํา รักษา
โครงสรางและความหมายภาษาตนฉบับและฉบับแปลอยางเครงครัด อีกทัศนะหนึ่งสนับสนุนการแปลโดย
อรรถหรือการแปลโดยมุงเอาใจความเปนสําคัญ ไมรักษาโครงสรางทางไวยากรณ ครั้นไดรับอิทธิพล
ตะวันตก ก็เกิดปญหาขึ้นใหมคือ ระหวางทฤษฎีการแปลโบราณกับทฤษฎีการแปลสากลนั้น ทฤษฎีใดจะ
เหมาะสมกับการนํามาใชมากกวากัน หลัวซินจางนักทฤษฎีการแปลผูมีชื่อเสียงของประเทศจีนไดสรุป
พัฒนาการของมาตรฐานการแปลจีนโดยภาพรวมวา อั้นเปน-ฉิวซิ่น-เสินซื่อ-ฮวาจิ้ง 案本—求信—神似—
化境(罗新璋,1984:19)กลาวคือ มาตรฐานการแปลของจีนในสมัยโบราณนั้น การแปลที่สําคัญคือ
การแปลคัมภีรในพุทธศาสนา จําเปนตองยึดหลักสุจริต แปลใหตรงกับตนฉบับมากที่สุด เรียกวา อั้นเปน
案本 ตอมาคือ มาตรฐานที่ไดรับอิทธิพลจากความคิดตะวันตก ฉบับแปลตองเชื่อถือไดวาตรงตามตนฉบับ
หรือ ฉิวซิ่น 求信 ตอมา เสินซื่อ 神似 และ ฮวาจิ้ง 化境 เปนมาตรฐานการแปลงานวรรณกรรมในปจจุบัน
เหมือนทางจิตวิญญาณ หรือเสินซื่อ 神似หมายถึงฉบับแปลนอกจากตองแปลความหมายของตนฉบับแลว
ยังตองถายทอดจิตวิญญาณของตนฉบับออกมาใหได และมาตรฐานการแปลขั้นสูงสุดอันเปนมาตรฐานใน
อุดมคตินั้นคือ แปลงสภาวะ หรือ ฮวาจิ้ง 化境 คือไมใหผูอานรูสึกวากําลังอานฉบับแปลในขณะเดียวกันก็
รักษารสของตนฉบับไวไดอยางครบถวน อยางไรก็ดี การสรุปพัฒนาการมาตรฐานการแปลจีนดังขางตนนี้
เปนการสรุปโดยรวมจากกระแสหลักในวงการแปล มิไดหมายความวามาตรฐานการแปลจีนจะพัฒนาใน
ลักษณะเปนทิศทางเดียวแตอยางใด
เราสามารถศึกษาพัฒนาการของมาตรฐานการแปลของจีนควบคูกับประวัติการแปลของจีน
โดยสังเขป เฉพาะที่มีอิทธิพลสูงไดดังนี้
๔