Page 34 -
P. 34
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
34
เพิ่มมากขึ้นกว่าการใส่ปุ๋ ยไนโตรเจน ( 24 กิโลกรัมต่อไร่) และยังได้ปลาประมาณ 38 กิโลกรัมต่อไร่อีก
ด้วย (ประยูร สวัสดี และคณะ, 2531) หรือจะเป็นการทําวนเกษตร (Agroforestry) ที่คล้ายกับการทํา
ฟาร์มผสมผสานแต่เน้นไปที่การป่าไม้ดูแลต้นไม้ใหญ่ควบคู่ไปกับปลูกพืชเกษตรและ/หรือเลี้ยงสัตว์
บนพื้นที่เดียวกันในเวลาเดียวกันหรือสลับกันไปคนช่วงเวลาก็ได้ ซึ่งอาจจะเป็นการปลูกต้นไม้กับพืช
เกษตร เช่น ไม้ยืนต้นกับกับพืชไร่ หรือจะเป็นต้นไม้กับการเลี้ยงสัตว์ โดยอาศัยมูลสัตว์เป็นปุ๋ ย หรือ
ต้นไม้กับพืชไร่และการเลี้ยงสัตว์
2.4 การใช้สารเคมีในการเกษตร
รูปแบบวิถีการทําการเกษตรได้เปลี่ยนแปลงไปจากในสมัยก่อนที่มีวัตถุประสงค์เพื่อการยังชีพ
การเกษตรแบบไร่นาสวนผสม มาเป็นการเกษตรที่เน้นปริมาณผลผลิตจากเกษตรเชิงเดี่ยวเพื่อการ
พาณิชย์ การใช้เครื่องจักรกลและปัจจัยการผลิตที่สูง เช่น สารเคมีกําจัดศัตรูพืช ปุ๋ ยเคมี นํ้ามัน เพื่อเพิ่ม
ผลผลิตทางการเกษตรเพื่อจะนํามาซึ่งกําไร ผลตอบแทนที่เพิ่มขึ้น (Kasem et al., 2011) เมื่อกล่าวถึง
สารเคมีในทางการเกษตรอาจแบ่งออกเป็นสองกลุ่มใหญ่คือปุ๋ ยเคมีและสารกําจัดศัตรูพืช ประเทศไทย
นําเข้าสารเคมีเพื่อใช้ในการเกษตรเป็นจํานวนมากต่อปีโดยสถิติการนําเข้าวัตถุอันตรายทางการเกษตรมี
มากถึง 134,777 ตันและนําเข้าปุ๋ ยเคมีสูตรที่สําคัญถึง 5,415,020 ตัน รวมแล้วประเทศไทยนําเข้าสารเคมี
เพื่อการเกษตรเป็นเงินถึง 85,460 ล้านบาท ในปี 2557 (สํานักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2558b) ซึ่งจาก
สถิติย้อนหลังพบว่ามีแนวโน้มการนําเข้าสารเคมีเพิ่มขึ้นเพื่อป้องกันศัตรูพืชและเพิ่มผลผลิตทาง
การเกษตร เกษตรกรมากกว่าร้อยละ 80 ใช้สารเคมีในการทําการเกษตร โดยภาคเหนือเป็นภาคที่
เกษตรกรเกือบทั้งหมดใช้สารเคมีและใช้ในปริมาณมากที่สุด รองลงมาคือภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
และภาคกลางตามลําดับ (มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี, 2555) ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา
การใช้สารเคมีเพิ่มขึ้นถึงสี่เท่าในการทําการเกษตร (Panuwet et al., 2012) การใช้สารเคมีอย่างเข้มข้น
เป็นสาเหตุหนึ่งของปัญหาสุขภาพของเกษตรกร และปัญหาสิ่งแวดล้อม เช่น การปนเปื้อนของสารเคมี
ในแหล่งนํ้าอุปโภค บริโภค ในดิน รวมทั้งอาจจะมีสารตกค้างในผลผลิตทางการเกษตรหลังจากการเก็บ
เกี่ยวซึ่งจะส่งผลโดยตรงต่อความปลอดภัยและคุณภาพของอาหาร (Pinstrup-Andersen et al., 1998,
