Page 9 -
P. 9
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
การผลักดันการรวมกลุ่มของเกษตรกร และการให้ความสําคัญกับกลไกที่จะทําให้มูลค่าเพิ่มของสินค้าตกอยู่กับ
เกษตรกรต้นทางได้
2) ประยุกต์ใช้และปรับแก้กฎหมายที่มีอยู่เพื่อส่งเสริมการลงทุนด้านเกษตรที่เหมาะสมกับพื้นที่สูงของ
ไทย
2.1) ประยุกต์เกณฑ์ใน (ร่าง) พ.ร.บ.ส่งเสริมวิสาหกิจเพื่อสังคม เพื่อใช้ในการกําหนดเงื่อนไขของ
ธุรกิจที่จะเข้ามาดําเนินงานด้านการเกษตรในพื้นที่สูง รวมทั้งมีข้อกําหนดและเงื่อนไขที่ชัดเจน
เกี่ยวกับการรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศในพื้นที่ของกิจการเพื่อสังคมที่ดําเนินการ
ในพื้นที่สูง
2.2) ใน(ร่าง) พ.ร.บ. ส่งเสริมและพัฒนาระบบเกษตรพันธะสัญญาที่เป็นธรรม ควรกําหนดการกํากับ
ดูแลเกษตรพันธะสัญญาในพื้นที่สูงอย่างเฉพาะเจาะจง การสร้างเกณฑ์ที่ชัดเจนในด้าน
สิ่งแวดล้อม การแบ่งภาระความเสี่ยงอย่างเป็นธรรมในกรณีผลผลิตเสียหายจากภัยธรรมชาติ
หรือโรคระบาด การรับรู้สิทธิ์ของเกษตรกรเกี่ยวกับการทําสัญญา และการสนับสนุนการเข้าถึง
ข้อมูลอย่างเท่าเทียมกันระหว่างบริษัทผู้ว่าจ้างและเกษตรกร
2.3) กําหนดเงื่อนไขและแนวทางการดําเนินธุรกิจที่ชัดเจนให้กับภาคเอกชนหรือธุรกิจที่ต้องการ
ลงทุนบนพื้นที่สูงเพื่อลดปัญหาของการฉกฉวยผลประโยชน์จากพื้นที่สูงโดยให้มีการแบ่ง
ประเภทของการลงทุนด้านเกษตรที่ชัดเจน และออกแบบเงื่อนไขที่จําเป็นต้องมีสําหรับธุรกิจแต่
ละประเภท ให้เป็นไปตามหลักการ “สร้างผลตอบแทนต่อไร่ให้สูงพอ ลดความเสี่ยง ส่งเสริม
ความเข้มแข็งของชุมชน และมีเงื่อนไขรับผิดชอบตรงกับสิ่งแวดล้อม”
3) แก้กฎระเบียบในระดับหน่วยงานหรือการทําข้อตกลงร่วมกันระหว่างหน่วยงาน
3.1) พิจารณาแก้ไขกฎระเบียบในการชดเชยความเสียหายที่เกิดขึ้นกับการเกษตรในพื้นที่สูง โดยให้
พื้นที่ที่ได้ผ่านกระบวนการจับพิกัดพื้นที่ป่าพื้นที่ทํากินที่ถูกต้องแล้วสามารถใช้เอกสารจากการ
จับพิกัดร่วมกันในการยื่นขอชดเชยภัยพิบัติได้ และให้มีการกําหนดเกณฑ์ความเสียหายและการ
ชดเชยพืชยืนต้นให้แตกต่างจากพืชไร่ โดยเกณฑ์ดังกล่าวจะต้องสร้างแรงจูงใจให้เกษตรกรใน
การเปลี่ยนจากการปลูกพืชไร่เป็นพืชยืนต้นหรือการทําเกษตรในระบบวนเกษตร
3.2) มีมาตรการที่สร้างความชัดเจนในเรื่องสิทธิการใช้ประโยชน์จากที่ดินในพื้นที่สูง โดยควร
สนับสนุนการสร้างข้อตกลงร่วมกันในการใช้ที่ดินระหว่างภาครัฐและประชาชน การจับพิกัด
การใช้ประโยชน์ที่ดินที่ได้รับการยอมรับร่วมกัน และการส่งเสริมให้ชุมชนมีบทบาทในการดูแล
และตรวจสอบการใช้พื้นที่เพิ่มมากขึ้น ทั้งนี้ การให้สิทธิ์การใช้ประโยชน์จากที่ดินไม่ควรทําใน
ลักษณะการให้สิทธิ์ต่อปัจเจกบุคคล
3.3) สร้างกลไกและให้อํานาจท้องถิ่นในการกําหนดเงื่อนไขข้อบังคับในระดับท้องถิ่นและส่งเสริม
การบังคับใช้ โดยเฉพาะในประเด็นที่ไม่ได้มีกําหนดไว้และไม่ขัดกับกฎหมายอื่น เช่น เงื่อนไข
หรือผลกระทบของการลงทุนทางการเกษตรของภาคเอกชน
vi