Page 40 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

3-9

ในป พ.ศ. 2540 และอีกฉบับหนึ่ง เสนอโดย สภาผูแทนราษฎร ในป พ.ศ. 2542 โดยรางฉบับนี้เสนอใหจัดตั้ง
“กระทรวงทรัพยากรน้ํา” แตไมมีผลในทางปฏิบัติทั้ง 2 ฉบับ ในป 2542 คณะรัฐมนตรีไดมีมติเห็นชอบ
การกูเงินเพื่อปรับโครงสรางภาคเกษตรจากธนาคารพัฒนาแหงเอเชีย ซึ่งมีสวนที่เกี่ยวของกับการเก็บคาน้ํา
รวมอยูดวย แตมีการคัดคานจากนักการเมือง และเกษตรกรจึงไดตัดขอความในเอกสารเงินกูดังกลาวออกใน

เวลาตอมา
สวนนโยบายและการดําเนินการของคณะรัฐมนตรีกับนโยบายของคณะรัฐมนตรีที่แถลงตอ
รัฐสภานั้น มีความสอดคลองในเรื่องการพัฒนาแหลงน้ําและการชลประทาน การอนุรักษคุณภาพน้ําและการ
แกไขคุณภาพน้ํา แตไมมีการดําเนินการเรื่องสงเสริมใหมีการรวมทุนของรัฐและเอกชนในการกอสรางระบบ

น้ําเสียรวมตามนโยบายของรัฐบาลคณะที่ 53
ในชวงรัฐบาลคณะที่ 52 และคณะที่ 53 ไดมีความพยายามแกไขปญหาการตอตานการ
พัฒนาแหลงน้ําขนาดใหญ โดยแตงตั้งคณะกรรมการขึ้นติดตามเขื่อนที่ยังไมไดกอสราง 4 เขื่อน คือ เขื่อนแกง
เสือเตน เขื่อนรับรอ เขื่อนลําโดมใหญ และเขื่อนโปรงขุนเพชร ขึ้นดําเนินการ รัฐบาลไดแกไขปญหาใหราษฎร

ที่ไดรับผลกระทบจากการสรางเขื่อนสิรินธร (เขื่อนลําโดมนอย) ซึ่งเกิดจากการที่ไดรับที่ดินที่ไมเหมาะสมตอ
การเกษตร โดยมีหลักการวาถาหาที่ดินที่เหมาะสมตอการเกษตรใหไมได ใหจายเปนคาชดเชยไรละ 32,000 บาท
นอกจากนี้มีนโยบายและการดําเนินการของคณะรัฐมนตรีที่สําคัญ 2 เรื่อง ในชวง
แผนพัฒนาฯ ฉบับนี้ คือ

1. การประกาศพื้นที่ชุมน้ําตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 23 กันยายน 2540
2. การประกาศแผนเตรียมพรอมดานน้ําของสภาความมั่นคงแหงชาติ เมื่อวันที่ 30
กันยายน 2541
จึงสรุปไดวา “นโยบายที่กําหนดในแผนพัฒนาฯ นโยบายจากการแถลงของรัฐบาลตอ

รัฐสภาและนโยบายของมติคณะรัฐมนตรีมีความสอดคลองในเรื่องการจัดหาน้ําเพื่อการเกษตรและพัฒนา
ระบบชลประทาน คุณภาพน้ํา การเสนอกฎหมายทรัพยากรน้ํา การจัดองคกรและกลไกในการพัฒนา
ทรัพยากรน้ํา และการจัดการในระบบลุมน้ํา

นโยบายที่มีเฉพาะรัฐบาลคณะที่ 53 คือการสงเสริมใหรวมทุนของรัฐและเอกชนในการ
กอสรางระบบน้ําเสียรวม” ซึ่งไมไดดําเนินการถึงปจจุบัน

แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับที่ 9 (พ.ศ.2545-2549) อยูในชวงการบริหารของรัฐบาล
1)
ของคณะที่ 55 ซึ่งมี พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร เปนนายกรัฐมนตรี
ปญหาที่ระบุในแผนพัฒนาฯ ฉบับนี้คือ ทรัพยากรธรรมชาติไดนํามาใชไปมาก เกิดความ
ขัดแยงระหวางผูใชและสงผลตอความเสื่อมโทรมของระบบนิเวศและสิ่งแวดลอม ดวยเหตุดังกลาวนี้ ใน
แผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 9 จึงไดกําหนดนโยบายและมาตรการคือ (1) บริหารจัดการแหลงน้ําที่มีอยู ใหมีการ
นํามาใชประโยชนดานเกษตรกรรม การผลิต การบริโภค อยางเต็มประสิทธิภาพ รวมทั้งปรับระบบการผลิต

ทางการเกษตรไปสูพืชที่ใชน้ํานอย ควบคูกับการเพิ่มประสิทธิภาพการใชน้ํา (2) จัดหาแหลงน้ําอเนกประสงค
โดยผานกระบวนการมีสวนรวมของประชาชนตั้งแตขั้นตอนการจัดทําโครงการ และใหประชาชนผูไดรับ
ประโยชนมีสวนรวมกับภาระการลงทุน (3) ศึกษาและกําหนดแนวทางการจัดการคุณภาพน้ําใตดินและการใช

-------------------------------------------
1)
พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร ดํารงตําแหนงนายกรัฐมนตรี ในชวงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 8 ตั้งแตวันที่ 9 กุมภาพันธ 2544
ถึง วันที่ 30 กันยายน 2544 ซึ่งเปนรัฐบาลคณะที่ 54 และในชวงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 9 ตั้งแตวันที่ 1 ตุลาคม 2544 –
19 กันยายน 2549 ซึ่งเปนรัฐบาลคณะที่ 55 นโยบายนี้แถลงตอรัฐสภา เมื่อวันที่ 23 มีนาคม 2548