Page 37 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

3-6

เกษตรชลประทานไดมีการศึกษาโครงการกระจายการผลิตในเขตชลประทานราษฎรภาคเหนือ มีการ
ชวยเหลือราษฎรที่ประสบภัยพิบัติทั้งภัยแลงและอุทกภัย ไดกําหนดใหป พ.ศ. 2534 เปนปขจัดน้ําเสีย และมี
การจัดทําระบบกําจัดน้ําเสียในกรุงเทพมหานคร และที่รังสิต ปทุมธานี เชียงใหม ภูเก็ต พัทยา และสกลนคร
มีการกําหนดชั้นคุณภาพลุมน้ํา ยม-นาน ลุมน้ําชี-มูล ผลจากนโยบายที่สําคัญคือ การจัดตั้งคณะกรรมการ
ทรัพยากรน้ําแหงชาติ (กทช.) เปนองคกรสูงสุดในการกําหนดนโยบายและแผนงานดานการพัฒนาทรัพยากรน้ํา

ของประเทศ รวมทั้งจัดตั้ง สํานักงานคณะกรรมการทรัพยากรน้ําแหงชาติ ในสํานักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี
อยางไรก็ตามในชวงแผนพัฒนาฯ ฉบับนี้ ไดเริ่มมีการตอตานโครงการเขื่อนน้ําโจน จังหวัด
กาญจนบุรีและโครงการเขื่อนแกงกรุง จังหวัดสุราษฎรธานี จนรัฐบาลไดมีการชะลอโครงการออกไป

มีการกอสรางเขื่อนขนาดใหญ (ความจุ 100 ลาน ลบ.ม ขึ้นไป) ดังนี้ (1) เขื่อนทับเสลา (2)
เขื่อนหนองปลาไหล (3) เขื่อนกุมภวาป (4) เขื่อนปากมูล
จากผลการดําเนินการดังกลาวจึงสรุปไดวานโยบายจาก 3แหลง จะมีความสอดคลองในเรื่อง
เรื่องการพัฒนาแหลงน้ําขนาดเล็ก การอนุรักษแหลงน้ําโดยการวางระบบกําจัดน้ําเสีย มีการกําหนดชั้นคุณภาพ

ลุมน้ําในลุมน้ํายม ลุมน้ํานาน ลุมน้ํามูล-ชี รวมทั้งปรับปรุงระบบการบริหาร สวนในเรื่องการพัฒนาระบบขอมูล
ทรัพยากรน้ํา คณะรัฐมนตรีไดมีมติเมื่อวันที่ 8 กันยายน 2530 ใหหนวยงานที่รับผิดชอบการกอสรางแหลงน้ําสง
ขอมูลแหลงน้ําขนาดตางๆ ใหคณะกรรมการทรัพยากรน้ําแหงชาติรวบรวม
อยางไรก็ตาม ในชวงแผนพัฒนาฯ ฉบับนี้ ถึงแมจะมีการกําหนดใหมีองคกรราษฎรเขามามี

สวนรวมในการพัฒนาแหลงน้ําก็ตามแตไมมีการดําเนินการ จึงไดมีการตอตานการพัฒนาแหลงน้ําขนาดใหญ
จากนักวิชาการและราษฎร ในทองที่ที่จะกอสราง เชน เขื่อนน้ําโจน จังหวัดกาญจนบุรี เขื่อนแกงกรุง
จังหวัดสุราษฎรธานี เขื่อนแกงเสือเตน จังหวัดแพร จนไมสามารถกอสรางได รวมทั้งเขื่อนปากมูลที่มีการ
ตอตานตั้งแตเริ่มกอสรางจนแลวเสร็จ ก็ยังมีปญหาในการเปดปดประตูน้ํา ในเรื่องนี้ไมมีนโยบายในการแถลง

ของคณะรัฐมนตรีตอรัฐสภาแตอยางใด นโยบายดังกลาวนี้มาจากมติคณะรัฐมนตรีที่มอบหมายใหหนวยงานตางๆ
ดําเนินการ

แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับที่ 7 (พ.ศ. 2535-2539) อยูในชวงการบริหารของ

รัฐบาล 4 คณะ คือ รัฐบาลคณะที่ 48 มีพลเอกสุจินดา คราประยูร เปนนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีคณะที่ 49 มี
นายอานันท ปนยารชุน เปนนายกรัฐมนตรี รัฐบาลคณะที่ 51 มีนายชวน หลีกภัย เปนนายกรัฐมนตรี และ
รัฐบาลคณะที่ 50 มีนายบรรหาร ศิลปอาชา เปนนายกรัฐมนตรี
ปญหาที่เกี่ยวของกับทรัพยากรน้ําที่ระบุไวในแผนพัฒนาฯ ฉบับนี้คือ ความเสื่อมโทรมของ

ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมที่นํามาใชในชวงที่ผานมาทําใหเกิดความขัดแยงในการใชน้ําเพื่อกิจกรรมตางๆ
เนื่องจากมีความตองการสูงขึ้น ดวยเหตุดังกลาวนี้ในแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 7 จึงมีนโยบายและมาตรการ คือ
(1) จัดทําแผนงานจัดสรรงบประมาณดานการพัฒนาแหลงน้ําทุกประเภทในรูปของกลุมโครงการอยางเปน
ระบบลุมน้ําที่สอดคลองกับสภาพของปญหา (2) กําหนดใหโครงการพัฒนาแหลงน้ําขนาดกลางมีการพิจารณา

ถึงความเหมาะสมดานอุทกศาสตร สภาพภูมิศาสตร และผลกระทบตอสิ่งแวดลอม (3) ใหมีการจัดสรร
งบประมาณเพื่อการพัฒนาแหลงน้ําขนาดเล็กที่กระจายออกไปอยางทั่วถึงทุกพื้นที่ โดยเนนพื้นที่ฝนตกนอย
กวาปกติ และพื้นที่นอกเขตชลประทาน (4) จัดรูปแบบการบริหารและจัดการโครงการแหลงน้ํา โดยให

องคกรประชาชนเขามามีสวนรวมในการบริหารและบํารุงรักษาโครงการ และใหหนวยงานของรัฐเปนฝาย
สนับสนุนดานวิชาการ (5) เรงรัดใหมีการจัดตั้งองคกรระดับชาติ โดยมีกฎหมายรองรับ (6) กําหนดแผนงาน