Page 30 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

16-21

3. การพัฒนาแหลงน้ําขนาดเล็ก เพื่อสนองความตองการพื้นฐานยังไมทั่วถึง และ

คุณภาพน้ําเพื่อการอุปโภค บริโภค ยังไมถูกสุขลักษณะ ประมาณวาในป 2526 ประชาชนในชนบทรอยละ 85
ไดรับประโยชนจากการพัฒนาแหลงน้ําเพื่อการอุปโภคบริโภค ซึ่งในจํานวนนี้ประมาณรอยละ 15 ไดรับการ
บริการจากแหลงน้ําที่ถูกสุขลักษณะ นอกจากนี้ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล มีการใชน้ําบาดาลเพื่อการ
อุปโภคบริโภคและอุตสาหกรรมในปริมาณที่มาก จนทําใหระดับน้ําบาดาลลดลงปละ 2-4 เมตร และกอใหเกิด
ปญหาแผนดินทรุดในบางพื้นที่เปนอัตราสูงถึง 10 เซนติเมตรตอป” (สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการ

เศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ, 2529: 120-121)

(6.1) สาระสําคัญของนโยบายน้ําในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 6
การพัฒนาแหลงน้ําในชวงแผนพัฒนาฯ ฉบับนี้ มีนโยบายและมาตรการ 6 ประการ

คือ (1) สนับสนุนใหมีการประสานการพัฒนาแหลงน้ําอยางเปนระบบลุมน้ํา (2) สนับสนุนใหเกิดการปรับปรุง
ประสิทธิภาพโครงการแหลงน้ําขนาดใหญและขนาดกลาง (3) สนับสนุนการพัฒนาแหลงน้ําขนาดเล็กเพื่อการ
ยังชีพขั้นพื้นฐานใหกระจายอยางทั่วถึง รวมทั้งการพัฒนาแหลงน้ําใตดินในบริเวณที่มีศักยภาพ (4) สนับสนุน

การพัฒนาแหลงน้ําในบริเวณทรัพยากรแหลงน้ําที่เสื่อมโทรม (5) สนับสนุนใหองคกรราษฎร เขามามีสวนรวม
ในการบริหารจัดการโครงการแหลงน้ํา และ (6) สนับสนุนใหมีการพัฒนาระบบขอมูลทรัพยากรแหลงน้ําให
เปนมาตรฐานเดียวกัน
นโยบายน้ําในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับนี้ไดปรับเปลี่ยนแนวคิด
การวางแผนในการพัฒนา ซึ่งเกิดจากปญหาความขัดแยงในการพัฒนาทรัพยากรน้ํา นโยบายที่มีสวนที่

ตอเนื่องจากแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 3 เปนตนมา คือ การพัฒนาแหลงน้ําขนาดเล็ก และการพัฒนาน้ําบาดาล
การพัฒนาอยางเปนระบบลุมน้ํา เพิ่มประสิทธิภาพโครงการแหลงน้ําขนาดใหญและขนาดกลาง นโยบายที่
เพิ่มเติมคือ สนับสนุนใหองคกรราษฎรเขามามีสวนรวมในการพัฒนา และการพัฒนาระบบขอมูลทรัพยากรน้ํา

ใหเปนมาตรฐานเดียวกัน

(6.2) สาระสําคัญของนโยบายน้ําที่คณะรัฐมนตรีแถลงตอรัฐสภา
รัฐบาลคณะที่ 45 นรม. : พลเอกชาติชาย ชุณหะวัณ (4 ส.ค 2531 – 9 ธ.ค 2533)

“ปรับปรุงระบบการบริหารและการจัดการแหลงน้ํา รวมทั้งการอนุรักษ”

รัฐบาลคณะที่ 46 นรม. : พลเอกชาติชาย ชุณหะวัณ (9 ธ.ค 2533 – 23 ก.พ 2534)
“ดําเนินการพัฒนาแหลงน้ําเพื่อการเกษตร โดยเนนการขุดลอก คลองหนองและบึง
ธรรมชาติ เพื่อใหสามารถปลูกพืชในฤดูแลงได”

รัฐบาลคณะที่ 47 นรม. : นายอานันท ปนยารชุน (9 มี.ค 2534 – 4 เม.ย 2535)
“บรรเทาความเดือดรอนของราษฎรอันเนื่องมาจากฝนแลง โดยการจัดสรรน้ําใหมี
ประสิทธิภาพ ซึ่งรวมถึงการจัดน้ํากิน น้ําใช และน้ําเพื่อการเกษตรกรรม”

สาระสําคัญจากการแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรีตอรัฐสภา ของคณะที่ 45
ไดเนนการปรับปรุงระบบการบริหารและการจัดการแหลงน้ํา และการอนุรักษ สวนนโยบายของคณะที่ 46
และคณะที่ 47 เปนการพัฒนาแหลงน้ํา รวมทั้งการบรรเทาความเดือดรอนของราษฎรอันเนื่องจากความแหง
แลง ซึ่งมีความสอดคลองกับนโยบายของรัฐบาลคณะตางๆ ในชวงที่ผานมา ที่เนนถึงการจัดหาน้ําและการ