Page 49 -
P. 49
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
ตัวอย่าง
ก ทําประกันอุบัติเหตุกับบริษัทประกัน ข 40,000 บาทต่อมาถูกแมวบ้านนาย ค กัด เพราะ
นาย ค ไม่นําแมวฉีดยาปูองกันตามที่ควรปูองกัน นาย ก ติดเชื้อบาดทะยัก เสียค่ารักษาพยาบาล 50,000
บาท
คําถาม 1. ก เรียกจาก ข ได้ เท่าใด
2. ส่วนที่เหลือ ก จะทําอย่างไร
คําตอบ..................................................................
— 4.2 ช่วงทรัพย์
มาตรา 226 วรรคสอง “ช่วงทรัพย์ ได้แก่ เอาทรัพย์สินอันหนึ่งเข้าแทนที่ทรัพย์สินอีกอันหนึ่งใน
ฐานะนิตินัยอย่างเดียวกับทรัพย์สินอันก่อน”
— ในกรณีนี้ ต้องมีหนี้เดิม ต้องมีทรัพย์เฉพาะสิ่งเข้ามาเกี่ยวข้อง บทบัญญัติมาตรานี้เป็นการ
ช่วงทรัพย์เกิดโดยผลของกฎหมาย เป็นการเปลี่ยนทรัพย์สินโดยเอาทรัพย์สินอีกอันหนึ่งเข้ามาแทนที่
ทรัพย์สินอันเดิม หรือเป็นการช่วงทรัพย์ในสิทธิเรียกร้องก็ได้
— คําพิพากษาฎีกาที่ 3023/2530 การที่ทรัพย์สินของสามีจําเลยและของจําเลยตกไปเป็นของ
รัฐบาลตามคําสั่งของนายกรัฐมนตรีเป็นไปตามกฎหมายและนโยบายรัฐบาล ไม่ใช่เป็นการช่วงทรัพย์
—
— (1) ช่วงทรัพย์อันเนื่องมาจากการช าระหนี้เป็นพ้นวิสัย
— มาตรา 228 วรรคหนึ่ง “ถ้าพฤติการณ์ซึ่งท าให้การช าระหนี้เป็นอันพ้นวิสัยนั้น เป็นผลให้
— ลูกหนี้ได้มาซึ่งของแทนก็ดี หรือได้สิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนเพื่อทรัพย์อันจะพึงได้แก่ตน
นั้นก็ดี ท่านว่าเจ้าหนี้จะเรียกให้ส่งมอบของแทนที่ได้รับไว้หรือจะเข้าเรียกเอาค่าสินไหมทดแทนเสียเองก็
ได้”
— กรณีมีสองมูลหนี้ ได้แก่ มูลหนี้เดิม (ที่มีวัตถุเป็นการส่งมอบทรัพย์สินและมูลหนี้ใหม่ (เกิดจาก
การกระทําของบุคคลภายนอกที่ทําให้การส่งมอบทรัพย์เป็นพ้นวิสัย) ผลคือทําให้เจ้าหนี้สิทธิเรียกให้
ลูกหนี้ส่งมอบทรัพย์ที่ได้มาแทนหรือใช้ ค่าสินไหมทดแทนแก่ทรัพย์ที่สูญหายหรือบุบสลาย
— มาตรา 228 วรรคสอง “ถ้าเจ้าหนี้มีสิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนเพราะการไม่ช าระหนี้ และ
ถ้าใช้สิทธินั้นดังได้ระบุในวรรคต้นไซร้ ค่าสินไหมทดแทนอันจะพึงใช้แก่เจ้าหนี้นั้นย่อมลดจ านวนลงเพียง
เสมอราคาแห่งของแทนซึ่งลูกหนี้ได้รับไว้ หรือเสมอจ านวนค่าสินไหมทดแทนที่ลูกหนี้จะเรียกร้องได้นั้น”
— กรณีที่ลูกหนี้เป็นฝุายผิดตามมาตรา 217 หรือ 218 นั้น เจ้าหนี้อาจเลือกฟูองเรียกค่าสินไหม
ทดแทนหรือเลือกใช้สิทธิตามมาตรา 228 วรรคหนึ่งก็ได้ แต่ถ้าเลือกใช้สิทธิตามวรรคหนึ่ง คือ บังคับเอา
กับบุคคลภายนอกแล้ว ได้รับชําระหนี้เพียงใด เจ้าหนี้ก็เรียกเอาจากบุคคลภายนอกและลูกหนี้อีกไม่ได้
เท่านั้น (ทั้งนี้ มีความเห็นทางวิชาการอีกความเห็นหนึ่งที่เห็นว่ายังเรียกจากลูกหนี้ในส่วนที่ขาดได้)
—
49
