Page 24 -
P. 24
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
พอที่จะจูงใจให้มีการลงทุนในกิจกรรมนี้ เพื่อพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น�้าในประเทศไทยควร
ส่งเสริมให้มีการวิจัยในสายพันธุ์สัตว์น�้าให้ได้ลูกพันธุ์ที่ปลอดโรค/มีความต้านทานโรค พัฒนา
อาหารสัตว์น�้าเพื่อให้ได้อัตราแลกเนื้อที่ดีขึ้น ลดต้นทุนค่าอาหารลง ควรมีการจัดการระบบการ
เลี้ยงให้ปลอดโรคและวิธีเลี้ยงที่ไม่ท�าลายสิ่งแวดล้อมเพื่อให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพและปลอดภัย
ทั้งยังควรจัดให้มีการส่งเสริมการเพาะเลี้ยงสัตว์น�้าที่ให้ผลตอบแทนคุ้มกับการลงทุน ทั้งนี้ภาครัฐ
และเอกชนควรร่วมมือกันพัฒนาการเพาะเลี้ยงดังที่เวียดนามและฟิลิปปินส์ได้ด�าเนินการ
ในประเทศไทย การเพาะเลี้ยงสัตว์น�้าที่ผ่านมามุ่งเพิ่มผลผลิตสัตว์น�้าด้วยการขยายพื้นที่
เพาะเลี้ยงเป็นหลัก นอกจากการเพาะเลี้ยงกุ้งแล้วในการพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น�้าชนิดอื่นๆ
ยังมีการพัฒนาด้านเทคนิคการเพาะเลี้ยง การผลิตอาหารของสัตว์น�้า การป้องกันและควบคุม
โรคพยาธิ การแปรรูป การเก็บรักษา และการตลาด เป็นรองการขยายพื้นที่เพาะเลี้ยง กรมประมง
ให้ความส�าคัญกับการเพาะเลี้ยงสัตว์น�้าสี่กลุ่ม คือ กุ้ง ปลากะพงขาวและปลากะรัง หอย และสัตว์
น�้าจืด การเพาะเลี้ยงกุ้งมีปัญหาการเกิดโรค ความเสื่อมโทรมของสภาวะแวดล้อม การตกค้างของ
ยาและสารเคมีในสินค้ากุ้งส่งออก การเพาะเลี้ยงปลากะพงขาวและปลากะรังมีปัญหาการ
ขาดแคลนพันธุ์ปลากะรังและต้นทุนค่าอาหารสูง การเพาะเลี้ยงหอยมีปัญหาเกษตรกรขาดแหล่งทุน
ขาดแคลนพันธุ์ และสภาวะพื้นที่เลี้ยงเสื่อมโทรม ปัญหาการเพาะเลี้ยงสัตว์น�้าจืดได้แก่การก�าหนด
เขตส่งเสริมที่ยังท�าได้ไม่ชัดเจน การตลาดที่ไม่เข้มแข็ง การเลี้ยงปลานิลไม่ได้ปลาขนาดตัวใหญ่
และมีอัตรารอดต�่า รวมทั้งต้นทุนค่าอาหารสูง อีกทั้งยังมีปัญหาที่ถูกกล่าวหาเกี่ยวกับการใช้
แรงงานเด็กโดยเฉพาะแรงงานต่างชาติในอุตสาหกรรมประมง
ปัจจุบันมีการรวมกลุ่มเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น�้าในรูปของ สหกรณ์ กลุ่มจดทะเบียน
นิติบุคคล กลุ่มวิสาหกิจชุมชน และกลุ่มธรรมชาติ กรมประมงส่งเสริมการรวมกลุ่ม (Cluster) กุ้ง
มีการด�าเนินการประกันราคาสัตว์น�้าซึ่งจัดท�าให้แก่เกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงกุ้งขาว กรมประมงได้จัด
ท�าแผนยุทธศาสตร์การเพาะเลี้ยงสัตว์น�้าปี 2555 - 2559 โดยก�าหนดวิสัยทัศน์ คือ “เพาะเลี้ยง
สัตว์น�้ายั่งยืน ผลผลิตมั่นคง และปลอดภัย” ก�าหนดพันธกิจส่งเสริมพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น�้า
ที่ให้ผลผลิตมีคุณภาพปลอดภัยและเพียงพอ ส่งเสริมฟื้นฟูแหล่งเพาะเลี้ยง การวิจัยและพัฒนา
กระบวนการผลิต การพัฒนาการตลาด องค์กร และบุคลากร นอกจากนี้กรมประมงยังจัดท�า
ยุทธศาสตร์กุ้ง โดยประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจากภาครัฐและภาคเอกชน เพื่อเพิ่ม
ศักยภาพพื้นที่การเลี้ยงและสายพันธุ์ ศักยภาพการผลิตตามมาตรฐานสากล เพิ่มมูลค่าหลังการ
เก็บเกี่ยว เพิ่มศักยภาพการตลาด และผลักดันการวิจัยเพื่อพัฒนาอุตสาหกรรมกุ้ง โดยให้ความ
ส�าคัญแก่การแข่งขันในตลาดต่างประเทศ อย่างไรก็ตามภาคเอกชนที่เข้ามามีบทบาทมักเป็น
ผู้ประกอบการรายใหญ่
นอกจากนี้ กรมประมงได้จัดท�ายุทธศาสตร์การพัฒนาปลานิล โดยก�าหนดพันธกิจเป็น
การส่งเสริมเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตให้ได้ผลผลิตสูงต้นทุนต�่า การส่งเสริมการรวมกลุ่มเกษตรกร
การพัฒนาผลผลิตให้มีคุณภาพได้มาตรฐานตลอดจนสร้างมูลค่าเพิ่ม การเพิ่มอุปทานในประเทศ
และสร้างรายได้จากการส่งออก ทั้งยังมุ่งจะพัฒนาระบบข่าวสาร
สถานภาพการเพาะเลี้ยงสัตว์น�้าไทยในบริบทของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน >> I 15 I
