Page 21 -
P. 21
ิ
ิ
ื
ิ
์
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
5
วน หรือสภาวะน้ำลนตลิ่ง โดยเฉพาะบริเวณตอนลางของลุมน้ำสวนใหญจะเกิดน้ำทวมขังและมี
ั
ลักษณะแผกระจายเปนวงกวาง
ุ
อศมน ลิ่มสกุล และคณะ (2552: 8) ใหความหมายของคำวา อทกภย คือ ภยหรืออนตราย
ั
ั
ั
ั
ั
ที่มาจากนํ้า เกิดจากระดบน้ำในบริเวณหนึ่งๆ สูงกวาปกต จนทวมทนลนตลิ่งทั้งสองฝงแมนํ้าหรือ
ิ
ลำธารหรือบริเวณที่เปนทางนํ้า และเกินกวาความสามารถของการกักเก็บของแมน้ำ หรืออาจเกิดจาก
การสะสมน้ำจนระบายออกไมทัน จนไหลทวมบานเรือนเปนบริเวณกวาง ซึ่งโดยปกตบริเวณเหลานี้
ิ
ั
ิ
น้ำทวมไมถึงหรือไมไดอยูใตระดบนํ้า ซึ่งทำความเสียหายแกชีวตและทรัพยสินของประชาชนเปนอยาง
ั
ั
มาก อทกภยนับวาเปนภยที่มีสาเหตหลักมาจากธรรมชาตเปนสวนใหญ นอกจากนั้นความรุนแรงของ
ิ
ุ
ุ
ั
อุทกภัยขึ้นอยูกับปริมาณ ระยะเวลา กระแสน้ำ และระดบน้ำ
ั
ั
ุ
สุมามาศ ไชยวงค (2553: 17) อทกภย หมายถึง ภยที่เกิดจากน้ำทวม ซึ่งเปนสภาวะที่ระดบ
ั
ิ
ิ
น้ำในแหลงเก็บน้ำหรือแหลงน้ำในธรรมชาตมีระดบสูงกวาปกต กอใหเกิดน้ำไหลทวมขังบนพนที่ตางๆ
ั
ื้
ิ
ซึ่งไมใชความตองการของพนที่ดงกลาว จนกอใหเกิดความเสียหายตอชวต และทรัพยสินของ
ี
ื้
ั
ั
ั
ุ
ื้
ี
ประชาชนในพนที่ ทั้งนี้อทกภยดงกลาวจะมีความรุนแรงมากนอยเพยงใด ขึ้นอยูกับสภาวะและขนาด
ของน้ำทวมในครั้งนั้นๆ
ราชบณฑิตยสถาน (2554: 1424) สามารถสรุปความหมายโดยแยกคำ แบงเปนความหมาย
ั
ั
ุ
ุ
คำวา อทก คือ น้ำ สายน้ำ และคำวา ภย คือ สิ่งที่นากลัว อนตราย ดงนั้น อทกภย คือ อนตรายจาก
ั
ั
ั
ั
ิ
ั
น้ำ หรือภยที่เกิดจากน้ำที่สงผลกระทบกอใหเกิดความเสียหาย สูญเสียแกชวตและทรัพยสินของ
ี
มนุษยและสิ่งแวดลอมในพื้นที่เปนอยางมาก
ั
ิ
ุ
Montgomery (2011: 131) ไดอธบายวา อทกภยหมายถึงปริมาณน้ำที่ไหลบาบนผิวดน
ิ
(surface runoff) ที่มาจากน้ำที่ตกมาในรูปของฝนจากกระบวนการวฏจักรของน้ำโดยจะแปรสภาพ
ั
ผานชองวางของดินและเก็บกักน้ำไวในใตดิน จากนั้นจะไหลหลอเลี้ยงลงสูหวย หนอง คลอง บึง แมน้ำ
ั
และมหาสมุทร ตอมาน้ำเหลานี้จะระเหยและกลั่นตวเปนหยดน้ำตกลงมาในรูปของฝนและแปรสภาพ
ิ
ี
ิ
เปนน้ำที่ไหลบาบนผิวดนหมุนเวยนไป อยางไรก็ตามปริมาณน้ำที่ไหลบาบนผิวดนถามีมากเกินไปหรือ
มีการไหลของกระแสน้ำอยางรุนแรงก็เรียกไดวาเกิดอุทกภัยขึ้นแลว
ุ
Abbott (2012: 343) กลาวถึงความหมายของอทกภยสามารถสังเคราะหไดวา เปนสภาวะ
ั
ที่มาจากความหนักเบาของฝนตก (rainfall intensity) และระยะเวลาที่ฝนตก (rainfall duration)
ิ
ในที่นี้คือสภาวะที่มาจากการที่ฝนตกหนักมากกวาปกตและมีระยะเวลานานทำใหเกิดน้ำปริมาณมาก
แพรกระจายไปทั่วพื้นที่จนเกิดน้ำทวมในพื้นที่ตาง ๆ
Keller & DeVecchio (2012: 176) สามารถประมวลไดวา อทกภยเปนสภาวะที่ระดบน้ำ ณ
ั
ุ
ั
ิ
ั
บริเวณใดบริเวณหนึ่งของลำธาร สูงกวาปกตไปจากระดบธรรมดาเกินความสามารถของลำธารจะรับ
ไดจนเกิดน้ำทวมลนตลิ่ง (overflows) ก็ถือวาไดเกิดอุทกภัยขึ้นแลวในพื้นที่นั้นๆ
ั
ั
นิวต เรืองพานิช (2557: 155) ใหความหมายวาอทกภย คือปริมาณน้ำที่ไหลบามีระดบน้ำที่
ั
ุ
ั
ิ
สูงขึ้นผิดปกตไปจากระดบธรรมดาของลำน้ำนั้น ซึ่งเปนการผสมรวมระหวางปริมาณน้ำที่ไหลบาบน
ั
ผิวดน (surface runoff) กับปริมาณน้ำที่สูงกวาระดบฝงลำธารผิดปกตจนเกิดน้ำทวมลนตลิ่ง
ิ
ิ
(overflows)
