Page 55 -

์
ิ
ิ
ิ
ื
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
53

แมงกานีส (Manganese, Mn)

แมงกานีสเป็นแร่ธาตุที่พบมากในกระดูกและอวัยวะสืบพันธุ์ มีบทบาทในการสังเคราะห์สารคลอน

โดรทิน ซัลเฟต (Chondroitin sulphate) ซึ่งเป็นส่วนประกอบส าคัญของมูโคโพลีแซคคาร์ไรด ์

(Mucopolysaccharide) ในกระดูกอ่อน (Cartilage) นอกจากนี้ยังมีบทบาทในการกระตุ้นเอนไซม์

หลายชนิด คือ Arginase และ Thiaminase เป็นต้น และมีความจ าเป็นส าหรับการสืบพันธุ์ตามปกติของ

ิ
สัตว์ทั้งเพศผู้และเพศเมีย เช่น ช่วยให้การเป็นสัดและการตกไข่เป็นปกต เป็นต้น
แมงกานีสจากอาหารดูดซึมได้น้อยมาก เพียง 2-5% ของปริมาณอาหารที่กินได้ ซึ่งในผักสีเขียว

ิ
แมงกานีสจะอยู่ในรูป trivalent ถ้าเตมแมงกานีสลงไปในอาหารจะมีผลท าให้เปอร์เซ็นต์การดูดซึมลดลง
แต่จะมีการดูดซึมอย่างสมบูรณ์เพิ่มมากขึ้น แมงกานีสจะไปยับยั้ง (Antagonist) แร่ธาตุโมลิดินั่มและมี

ู
ผลกระตุ้น Nitrate reductase การดดซึมแมงกานีสจากระบบทางเดินอาหารจะมีความสัมพันธกับ
์
แคลเซียมและฟอสฟอรัสในอาหาร หากแคลเซียมและฟอสฟอรัสในอาหารสูงเกินไป จะเกิดการ

ตกตะกอนระหว่างแคลเซียมและฟอสฟอรัส ในรูปแคลเซียมฟอสเฟตและแมงกานีสจะตกตะกอนด้วย

การให้อาหารที่มีธาตุเหล็กสูงจะลดการดูดซึมแมงกานีสเช่นกัน

แมงกานีสส่วนใหญ่จะมีการดูดซึมที่ล าไส้เล็กส่วนต้น (Duodenum) การดูดซึมแมงกานีสจะ

เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วจากเลือดเข้าสู่ตับ กระดูกและขน ซึ่งเป็นต าแหน่งหลักที่มีการสะสมแมงกานีสใน

ร่างกาย แร่ธาตุแมงกานีสมีคุณสมบัติออกฤทธิ์ (Bioavailability) ต่ า ในโคที่ได้รับแมงกานีสจะสามารถ

น ามาใช้ได้ 1-4% ในสัตว์ปีกมีความต้องการแมงกานีสสูง ทั้งนี้อาจเนื่องจากมีการให้แคลเซียมสูงในสูตร

อาหารสัตว์ปีก ซึ่งแคลเซียมที่สูงจะยับยั้งการดูดซึมแมงกานีสเช่นกัน

แหล่งของแมงกานีส คือ แมงกานีสมีมากในร าข้าวและส่าเหล้า ในน้ านมและข้าวโพดจะมี

แมงกานีสต่ า ตามปกติในอาหารสัตว์มักมีแมงกานีสไม่เพียงพอจ าเป็นต้องเสริมในอาหารในรูปของ

แมงกานีสซัลเฟต (Manganese sulfate) แมงกานีสออกไซด์ (Manganese oxide) แมงกานีส

คาร์บอเนต (Manganese carbonate) และแมงกานีสคลอไรด์ (Manganese chloride)

บทที่ 1 บทบาทและความส าคัญของอาหารสัตว์ต่อการผลิตปศุสัตว์