Page 54 -
P. 54
ั
ิ
ุ
ิ
ื
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสเฉลมพระเกียรตสมเด็จพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกุมาร ี
์
ิ
48
ประเมินพฤติกรรมการสื่อสารทละเมิดความคาดหวัง คนเราจะประเมินทางบวกตEอการละเมิดของผู:สื่อสารที่มีคEารางวัลสง
ี่
ู
ั
ถ:าเปUนคนที่เราไมEชอบหรือมีคEารางวลต่ำ เราจะประเมินและตีความหมายการละเมิดในทางลบ เชEน การจ:องตาจาก
ั
ผู:โดยสารอื่นในระบบขนสEงสาธารณะอาจถูกประเมินในทางลบ แตEจะถูกประเมินในทางบวกถ:าเปUนการจ:องตาจากคูEรก
ี่
หรือดาราที่ชื่นชอบ จะเห็นวEาผลการประเมินแตกตEางกันตามการรับรคุณคEารางวัลของผู:สื่อสารทละเมิด ในกรณีเรื่องการ
ู:
E
ึ
ู
ื
้
่
ึ
ั
ื
่
ี
E
็
ื
ิ
ี
E
:
ั
่
่
ื
ิ
ใชพนทในการสอสารกเชนเดยวกน ซงโดยปกตเราร:สกไมชอบเมอคนละเมดความคาดหวงเร่องพนทสวนตัวหรอยืนใกล:เรา
่
ี
ื
้
ื
ุ
ื
ี
ี
ื
ี
ั
E
Q
ี
U
ั
ู
ู
E
:
ึ
ู
ี
ี
ิ
มากเกินไป แตถาการละเมดน้กระทำโดยผ:ส่อสารท่มคารางวลสง อาจเปนบคคลท่เราช่นชอบ มรปลกษณภายนอกท่ดงดูด
ใจ มีชื่อเสียง การประเมินพฤติกรรมละเมิดความคาดหวังเรื่องพื้นที่สEวนตัวก็อาจเปUนไปในทางบวกได: หากพฤติกรรม
เดียวกันนี้กระทำโดยผู:สื่อสารที่มีคEารางวัลต่ำก็อาจถูกประเมินในทางลบ
(2) คsาการละเมิด (Violation Valence)
คEาของการละเมิด (Violation valence) หมายถึง การประเมินคEาการละเมิดในทางบวกหรือทางลบตEอพฤติกรรม
ั้
การสื่อสารที่เราไมEได:คาดหวังจากอีกฝèาย เราไมEได:ประเมินการละเมิดความคาดหวังจากคุณคEารางวัลของผู:สื่อสารเทEานน
ี่
ั
ิ
แตEเรายังกำหนดคEาของการละเมิดหรือมีการรับรู:พฤติกรรมทผิดจากคาดหวงในทางบวกหรือทางลบ ซึ่งการประเมน
พฤติกรรมการละเมิดความคาดหวังขึ้นอยูEกับสถานการณQ การกอดจากเพื่อนที่เราไมEได:คาดหวังอาจทำให:รู:สึกดีใน
สถานการณQที่เรารู:สึกโดดเดี่ยว ซึ่งเปUนการประเมินคEาการละเมิดในทางบวก (Positive valence) แตEในบางสถานการณ Q
อาจทำให:เรารู:สึกกระอักกระอEวนใจ ซึ่งเปUนคEาการประเมินในทางลบ (Negative valence) พฤติกรรมการสื่อสารบางอยEาง
ถูกประเมินในทางลบไมEวEาใครจะเปUนผู:กระทำก็ตาม เชEน คนสEวนใหญEไมEชอบการถูกตำหนิและทำให:รู:สึกอายตEอหนา
:
สาธารณะ ไมEวEาผู:ตำหนิจะมีคุณคEาด:านการให:รางวัลหรือไมEก็ตาม
ผู:สื่อสารมีการตีความความหมายของพฤติกรรมการสื่อสารที่ละเมิดความคาดหวังและพิจารณาวEาเปUนพฤติกรรม
ที่ตนชื่นชอบหรือไมE เชEน อาจารยQคุยกับนักศึกษาในระยะใกล:ชิดมาก นักศึกษาอาจตีความหมายพฤติกรรมนั้นวEาเปUนการ
ื
ูE
แสดงอำนาจเหนือกวEาหรอการขEมข ทำให:นักศึกษาประเมินคEาการละเมิดนี้ในทางลบ หรือนักศึกษาอาจประเมินใน
ทางบวก ถ:าเห็นวEาการยืนใกล:ชิดเปUนการแสดงความเปUนกันเองของอาจารย Q
:
ทฤษฎีการละเมิดความคาดหวังเปUนตัวอยEางที่ดีของทฤษฎีที่ทดสอบได:ในเชิงประจักษQ ทฤษฎใหกรอบในการ
ี
Q
:
ั
ุ
้
ั
ิ
ื
สำรวจเร่องบรรทดฐานทางสงคมและพฤตกรรมการสอสารทละเมดหรือทาทายบรรทดฐานเหลานน การประยกตใชทฤษฎ ี
ื
ั
่
:
ั
E
ิ
ี
่
การละเมิดความคาดหวังขยายไปยังหัวข:อตEาง ๆ ที่นEาสนใจ เชEน นักวิชาการทางด:านความสัมพันธQระหวEางบุคคลสนใจ
เรื่องการละเมิดความคาดหวังในประเด็นการให:อภยของคูEรัก และมีการประยุกตQใช:กับบริบทในชั้นเรียน เชEน การละเมด
ิ
ั
ความคาดหวังโดยอาจารยQผู:สอนมีความสัมพันธQกับแรงจูงใจและการเรียนรู:ของผู:เรียนหรือไมE ผลวิจัยพบวEาเมื่ออาจารย Q
ผู:สอนมีพฤติกรรมแสดงความใกล:ชิดมากเกินไป ผู:เรียนกลับมีแรงจูงใจและความสามารถในการเรียนน:อยลง ในบริบทของ
การสื่อสารผEานสื่อสังคมออนไลนQ พฤติกรรมที่ถูกรับรู:วEาสิ่งที่ผิดจากความคาดหวัง เชEน การเลิกเปUนเพื่อนทางสื่อสังคม
(Unfriend) Bevan และคณะ (2014) ศึกษาเรื่องการถูกเลิกเปUนเพื่อนทางเฟซบุ†ก (Being unfriended on Facebook)
โดยประยุกตQใช:ทฤษฎีการละเมิดความคาดหวัง กลุEมตัวอยEางคือผู:ใช:เฟซบุ†กที่เคยถูกคนอื่นยกเลิกการเปUนเพื่อนจำนวน