Page 55 -
P. 55
ิ
ิ
์
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ื
40
ิ
47
ศูนย์บริการวิชาการแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (2562) ได้ทำการศึกษาโครงการประเมน
ุ
ผลสัมฤทธิ์ในการดำเนินการจัดที่ดินทำกินให้ชมชน ภายใต้คณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ สำหรับผล
การศึกษาในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ สรุปได้ว่า ด้านการรับรู้ข่าวสาร ส่วนใหญ่รับทราบหลักเกณฑ์การจัดที่ดิน
โดยหลักเกณฑ์ที่เห็นว่าไม่เหมาะสมมากที่สุด คือ คทช. จังหวัด สามารถยกเลิกการใช้ประโยชน์นที่ดินและ
เรียกคืนที่ดินในกรณีที่ผู้ได้รับที่ดินฝ่าฝืนข้อกำหนดการใช้ที่ดิน ด้านความพึงพอใจต่อการดำเนินงาน โดย
ภาพรวมมีความพึงพอใจ แต่ยังคงไม่เห็นด้วยกับหลักการอนุญาตให้ใช้ประโยชน์ที่ดินของรัฐแบบแปลงรวมโดย
ไม่ให้เอกสารสิทธิรายบุคคล การส่งเสริมและพัฒนาอาชีพยังมีความพึงพอใจน้อยในด้านการตลาด การพัฒนา
แปรรูปผลผลิต และการสนับสนุนการเข้าถึงแหล่งเงินทุน ด้านผลกระทบจากการเข้าร่วมโครงการ พบว่า
โครงการช่วยให้เกิดความมั่นคงในถือครองที่ดินเป็นอย่างมาก แต่ยังไม่สามารถช่วยในเรื่องการพัฒนาการแปร
รูปผลผลิตและการตลาดอย่างเป็นรูปธรรม ด้านความต้องการความช่วยเหลือหรือสนับสนุนจากภาครัฐ พบว่า
สมาชิกโครงการมีความต้องการที่ดินเพิ่มเติมมากที่สุด และด้านความเชื่อมั่นที่มีต่อการดำเนินโครงการ พบว่า
สมาชิกโครงการมีความสุขมากขึ้นและมีความมั่นคงในการดำรงชีวิตมากขึ้น ตลอดจนมีความเชื่อมั่นว่าคนกับ
ป่าสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างเกื้อกูล
จากการทบทวนวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องดังกล่าวจะเห็นว่า การแก้ปัญหาการจัดที่ดินให้แก่ประชาชน
ได้รับการดำเนินการมาอย่างต่อเนื่อง จนกระทั่งปัจจุบัน ได้การประกาศใช้พระราชบัญญัติ
คณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ พ.ศ. 2562 แล้ว เมื่อวันที่ 14 เมษายน 2562 กฎหมายนี้ กำหนดให้มี
คณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ (คทช.) เพื่อทำหน้าที่กำหนดนโยบายและแผนการบริหารจัดการที่ดิน
และทรัพยากรดินของประเทศเพื่อประโยชน์ด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม และความมั่นคง โดย
การบูรณาการการกระจายอำนาจ การมีส่วนร่วมของประชาชน ชุมชน และภูมิสังคม ซึ่งจะทำให้การบริหาร
จัดการที่ดินและทรัพยากรดินของประเทศที่มีอยู่อย่างจำกัดมีประสิทธิภาพ เกิดประโยชน์สูงสุด สมดุล เป็น
ธรรม และยั่งยืน แก้ไขปัญหาความเดือดร้อนของประชาชน และลดความเหลื่อมล้ำในสังคม แต่แม้ว่าในการจัด
ที่ดินทำกินให้ชุมชนตามนโยบายของ คทช. จะมีรูปแบบการจัดที่ดินในลักษณะการอนุญาตแบบแปลงรวมโดย
ไม่ให้กรรมสิทธิ์ โดยการอนุญาตให้แก่ผู้ว่าราชการจังหวัด และให้จังหวัดดำเนินการจัดที่ดินให้แก่ประชาชนที่
้
อาศัยอยู่ในพื้นที่ที่ได้รับอนุญาตนั้น แต่การจัดที่ดินยังคงต้องเป็นไปตามขอกำหนดและเงื่อนไขในกฎหมายของ
ประเภทที่ดินนั้น ซึ่งจากการศึกษาที่ผ่านมาก็ได้ชี้ให้เห็นแล้วว่า หลักเกณฑ์ ข้อกำหนด หรือเงื่อนไขเกี่ยวกับ
การจัดที่ดินที่ใช้บังคับอยู่นั้น ไม่สอดคล้องกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปในปัจจุบัน ทั้งในด้านเศรษฐกิจ
สังคม และสิ่งแวดล้อม ทั้งยังมีความแตกต่างกนตามหน่วยงานที่มีอำนาจภายใต้กฎหมายและระเบียบที่ต่างกัน
ั
ออกไป ทำให้ผลการดำเนินงานยังคงมีปัญหาและอุปสรรค และไม่สามารถบรรลุผลตามที่วางไว้
47 ศูนย์บริหารวิชาการแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. ธันวาคม 2562. รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการประเมินผลสัมฤทธิ์ใน
การดำเนินการจัดที่ดินทำกินให้ชุมชน. ภายใต้คณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ. เสนอต่อกองยุทธศาสตร์การพัฒนา
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
