Page 51 -

ิ
์
ื
ิ
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
36

ประเภทที่ดิน เงื่อนไข/
กฎหมาย ผู้ได้รับที่ดิน เนื้อที่ขั้นสูง สิทธิในที่ดิน เอกสารสิทธิ
รัฐ เอกชน ข้อจำกัด
8. พระราชกฤษฎีกา
จัดตั้งสถาบันบริหาร เกษตรกร/
ี่
จัดการธนาคารทดิน  ผู้ยากจน ไม่กำหนด กรรมสิทธ์ โฉนด/น.ส. 3 ไม่ม ี
(องค์การมหาชน) พ.ศ.
2554
9. ระ เบีย บสำนก
ั
นายกรัฐมนตรี ว่าด้วย ตาม หนังสือ
คณะกรรมการนโยบาย  ผู้ยากจน/ กฎหมาย อนุญาต อนุญาต/ 5-30 ปี
ที่ดินแห่งชาติ พ.ศ. ผู้ครอบครอง ของ สัญญาเช่า
2557 หน่วยงาน

ที่มา: อิทธิพล (2561), หน้า 110 – 111.

ผลการศึกษาเสนอว่า การจัดที่ดินตามแผนงานควรเป็นการแก้ไขปัญหาเฉพาะที่ดินของรัฐที่มีผู้

ครอบครองทำประโยชน์อยู่แล้วและไม่สามารถโยกย้ายเท่านั้น และจัดที่ดินตามนโยบายของ

คณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ ควรเน้นการจัดหาที่ดินจากเอกชนที่มีที่ดินเกินสิทธิ การอนุญาตโดยมี
ระยะเวลาควรมีแผนงานและระยะเวลาสิ้นสุด ควรปรับเปลี่ยนนิยามของผู้ที่มีสิทธิได้รับการจัดที่ดิน ควร

อนุญาตให้ผู้ที่ได้รับจัดที่ดินใช้ที่ดินส่วนหนึ่งประกอบอาชีพนอกเหนือจากการเกษตร ควรพิจารณาให้เป็นการ

ื่
เช่าระยะยาว (Lease) ควรออกกฎหมายจัดที่ดินฉบับใหม่ที่เป็นกฎหมายกลางมีผลเป็นการยกเลิกกฎหมายอน
ที่ขัดหรือแย้งให้ทุกหน่วยงานที่มีภารกิจจัดที่ดินถือปฏิบัติหรือรวมหน่วยงานจัดที่ดินที่มีอยู่เข้าด้วยกัน และรวม

กองทุนที่เกี่ยวข้องกับที่ดินและการช่วยเหลือเกษตรกรและผู้ยากจน และควรใช้มาตรการทางเศรษฐกิจควบคู่

ไปกับการจัดที่ดินด้วย
43
รัชนี โพธิแท่น และคณะ (2562) ได้ทำการศึกษานโยบาย กฎหมาย และสถานการณ์ การถือที่ดิน
ป่าไม้ของเกษตรกรรายย่อยในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ มีข้อเสนอแนะว่าควรมีการพัฒนาและปรับปรุง
นโยบายและกฎหมายให้สอดคล้องกับการรับรองสิทธิในที่ดินป่าไม้ ไม่ใช่เป็นเพียงเรื่องการมอบที่ดิน แต่ต้อง

สร้างระบบและกลไกที่จะทำให้การถือครองที่ดินมีความมั่นคง ซึ่งกลไกภาครัฐที่เป็นทางการ ทั้งนโยบายและ

กฎหมายหากมีความเข้าใจชัดเจนจะเป็นแนวทางสำคัญในการแก้ไขปัญหาได้ รัฐควรพัฒนากลไกและเครื่องมือ
ในการบริหารจัดการการถือครองที่ดินป่าไม้ การพัฒนาการมีส่วนร่วมและเสริมสร้างความเข้มเข็งขององค์กร

ชุมชนและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น การสร้างแรงจูงใจในการปลูกต้นไม้หรือการใช้ที่ดินป่าไม้อย่างยั่งยืน
และการพัฒนาศักยภาพของเจ้าหน้าที่รัฐ

43 รัชนี โพธิแท่น และคณะ. ธันวาคม 2562. รายงานศึกษานโยบาย กฎหมาย และสถานการณ์ การถือที่ดินป่าไม้ของ

เกษตรกรรายย่อยในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ. ศูนย์วนศาสตร์ชุมชนเพื่อคนกับป่า ประเทศไทย. พิมพ์ครั้งแรก พิมพ์ที่: บริษัท
ไฮสปีท เลเซอร์ปรินท์ จำกัด.