Page 199 -
P. 199
ิ
์
ิ
ิ
ิ
ุ
ั
ื
โครงการหนังสออเล็กทรอนกส เฉลมพระเกียรตสมเด็จพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกุมาร ี
เรื่องเล่าพระไตรปิฎก
168
2
เพิ่มเติมลงไป จึงเปนการยากทีจะระบุได้ว่าใช่ผลงานของอีสปหรือไม่ นิทานอีสปเปนเรื่องเกียวกับ
็
็
่
่
่
็
ชีวิตสัตว์เมือจบจะมีลักษณะเปนสุภาษิตสอนใจ (เฉลิม มากนวล, 2518, น. 28-29)
ี
3.1 ชาดกจะมอยู่ 3 ประเภท
3.1.1 ประวัติศาสตร์หรือพงศาวดาร
่
ชาดกไม่ได้มีเฉพาะในพระสุตตันตปฎกเท่านั้น บางครั้งไปปรากฎอยูในพระวินัยปฎกก็มี
ิ
ิ
ตัวอย่างเช่นประวัติศาสตร์หรือพงศาวดารบ้านเมืองสมัยโบราณเรืองทีฆาวุกุมาร เปนต้น
่
็
่
ุ
พระพุทธเจ้าปรารภการทะเลาะกันของเหล่าภิกษชาวเมืองโกสัมพีทะเลาะกันว่าด้วยเรือง
่
ุ
็
้
่
ของนาล้างส้วม สุดท้ายสงฆ์แตกกันเปนสองฝาย พระพุทธเจ้าจึงตรัสสอนภิกษทั้งสองฝายว่า
่
่
“ภิกษทั้งหลาย ท าไมพวกเธอจึงทะเลาะกันด้วยเรืองไม่เปนเรือง บัณฑิตสมัยก่อนฆ่า
็
ุ
่
่
พระราชบิดาพระราชมารดาของอีกฝายหนึงรวมทั้งยึดเมืองของอีกฝายหนึง แต่สุดท้าย เมือมีโอกาสที ่
่
่
่
่
่
จะโต้ตอบอีกฝายหนึง แต่ก็ให้อภัยเมตตาต่อกัน มีขบวนการสมานฉันท์คือการให้อภัยซึ่งกันและกัน
็
้
ดังนีเปนต้น” (มหา. วิ. 5/312/238.)
่
้
็
่
อย่างนีเรียกว่าเปนชาดกทีแทรกอยูในพระวินัยด้วย
่
ตัวอย่างเรืองทีฆาวุกุมารในทีฆีติโกสลชาดก อยูในข้อที่ 371 ในอัฑฒวรรค ปญจกนิบาต
ั
่
ซึงทีฆาวุกุมารได้เปนผู้รวบรวมแคว้นกาสีและโกศลเข้ามาอยูในปกครองเดียวกันจนกระทั่งมาถึง
่
็
่
้
สมัยพุทธกาล ชาดกเรื่องนีมีทั้งในส่วนทีเกียวข้องกับเนือหาทางประวัติศาสตร์และมุ่งแสดงหลักธรรม
้
่
่
็
3
คือการไม่ล่วงละเมิดค าสอนของมารดาบิดา การรู้จักให้อภัยแก่ศัตรูเปนส าคัญ
ี
2 อีสปเกิด 208 ป ก่อน พ.ศ. พระพุทธเจ้าประสูติก่อน พ.ศ. 80 ป อีสปแก่กว่าพระพุทธเจ้า 128 ปี
ี
่
่
3 ผู้ทีสนใจสามารถศึกษาได้จากวารสารมนษยศาสตร์วิชาการ ปที 26 ฉบับที 1 (มกราคม-มิถุนายน 2562)
่
ุ
ี
ุ
หนา 61 ชือเรือง การสร้างสันติภาพตามแนวพระพุทธศาสนา : ศึกษากรณีพระเจ้าพรหมทัตและพระราชกมารฑีฆาวุ
่
่
้
เขียนโดย ชัชวาลย์ ชิงชัย
