Page 195 -
P. 195
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกส เฉลมพระเกียรตสมเด็จพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกุมาร ี
ิ
ุ
์
ั
ิ
ื
ิ
เรื่องเล่าพระไตรปิฎก
164
่
ิ
็
ในสมัยพุทธกาลค าว่าพระไตรปฎกยังไม่มีการใช้ จะมีแต่ค าว่าพระธรรมวินัยทีเปนทีรู้จักกัน
่
ิ
ในวงกว้าง สุชีพ ปุญญานภาพ (2554, น. 6) ได้กล่าวว่า ค าว่าพระไตรปฎกเกิดขึ้นในภายหลังที
่
ุ
ท าสังคายนา แต่ค าว่าพระไตรปฎกก็ไม่ได้ท าให้สิ่งทีบรรจุอยูในพระไตรปฎกหมดความส าคัญลง
ิ
่
ิ
่
การศึกษาพระไตรปฎกถือว่าเปนหนาทีส าคัญของพุทธศาสนิกชนทุกคนพึงกระท า ก่อนอืน
ิ
่
้
็
่
เราต้องท าความรู้จักโครงสร้างของพระไตรปฎกว่าแบ่งเปนกี่หมวด แต่ละหมวดประกอบด้วยอะไร
็
ิ
่
้
่
เพือให้ผู้ทีสนใจได้ศึกษา ดังนั้นในทีนีจะอ้างอิงถึงวศิน อินทรสระ (2556, น. 10) ทีได้จัดท าแผนภูมิ
่
่
ิ
่
พระไตรปฎกในรูปสารบาญ เพือให้ผู้อ่านได้ท าความเข้าใจโครงสร้างพระไตรปฎกโดยสังเขป ดังนี ้
ิ
2. โครงสร้างพระไตรป ิ ฎก
พระวินยป ิ ฎก พระสุตตันตป ิ ฎก พระอภิธรรมป ิ ฎก
ั
ั
(ประมวลระเบียบวินย ส าหรับ (ประมวลธรรมเทศนา ประวัติ (ประมวลหลักธรรมและค าอธิบาย
็
ี
ุ
้
ี่
้
ื
ุ
ภิกษและภิกษณ) และเรื่องราวต่าง ๆ) ทเปนเนอหาวิชาลวน ๆ)
1. มหาวิภังค์ 1. ทีฆนิกาย 1. ธัมมสังคณี
่
ุ
็
็
่
ุ
(วินัยทีเปนหลักใหญของภิกษ) (ชุมนมพระสูตรขนาดยาว) (แจงนับธรรมที่จัดรวมเปนหมวด
็
2. ภิกขุนีวิภังค์ 2. มัชฌิมนิกาย เปนประเภท)
ุ
่
ุ
่
(วินัยทีเปนหลักใหญของภิกษณี) (ชุมนนพระสูตรขนาดกลาง) 2. วิภังค์
็
่
่
3. มหาวัคค์ 3. สังยุตตนิกาย (อธิบายธรรมแตละเรืองแยกแยะ
่
(ก าเนิดภิกษสงฆ์และระเบียบความ (ชุมนมพระสูตรทีจัดกลุ่มตาม ออกชีแจงวินิจฉัยโดยละเอียด)
้
ุ
ุ
เปนอยู่และกิจการของภิกษสงฆ์) หัวเรือง) 3. ธาตกถา
ุ
ุ
่
็
4. จุลลวัคค์ 4. อังคุตตรนิกาย (สงเคราะห์ข้อธรรมตาง ๆ เข้าใน
่
(ระเบียบความเปนอยูและกิจการ ( ชุ ม น ม พ ร ะ สูต ร ทีจัด เ ป น ขันธ์ อายตนะ ธาต)
ุ
่
ุ
่
็
็
่
ุ
ุ
ของภิกษสงฆ์เรืองภิกษณีและ หมวดตามจ านวนข้อ) 4. ปุคคลบัญญัติ
การสังคายนา) 5. ขุททกนิกาย (บัญญัติ ความหมายบุคคล
่
่
5. ปริวาร (ชุมนมพระสูตรภาษิต ค าอธิบาย ประเภทตาง ๆ ตามคุณธรรมทีมี)
ุ
่
่
(คูมือถามตอบซักซ้อมความรู้ และเรืองราวเบ็ดเตล็ด) 5. กถาวัตถ ุ
พระวินัย) (แถลงและวินิจฉัยทัศนะของ
่
นิกายตาง ๆ สมัยตติยสังคายนา)
6. ยมก
(ยกข้อธรรมขึนวินิจฉัยโดยตอบ
้
่
ค าถามทีตั้งย้อนกันเปนคู ๆ)
่
็
7. ปฏฐาน
ั
ั
( อ ธิบาย ป จจัย คือ ลักษ ณะ
ความสัมพันธ์เนืองอาศัยกัน 24 แบบ)
่
