Page 200 -
P. 200
ิ
ื
ุ
ั
์
ิ
ิ
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกส เฉลมพระเกียรตสมเด็จพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกุมาร ี
สัมมนาวิชาการและนิทรรศการ “พระไตรปิฎกบาลีสู่สากล” 169
3.1.2 นิทานพืนบ้าน
้
็
ลักษณะของนิทานพืนบ้านจะมีอยูในถิ่นต่าง ๆ ของชมพูทวีป เปนการเล่าสืบต่อกันมา
่
้
ไม่ใช่มีเฉพาะแต่ในอินเดียอย่างเดียว หากแต่จะครอบคลุมไปถึงแถว อาหรับ เปอร์เซีย ปากีสถาน
อัฟกานิสถาน
่
จะเห็นได้จากมีหลายเรืองทีเดียวทีนิทานชาดกไปตรงกันกับนิทานอีสปของกรีกอาจจะ
่
เปนไปได้ว่าเปนนิทานเก่าแก่ทีเล่าสืบ ๆ กันมา ต่อมา พวกพ่อค้าเกวียนเดินทางไปค้าขายก็เล่าต่อ ๆ
็
็
่
กันไป สามารถอ่านเทียบเคียงได้กับฉบับของโจเซฟ จาคอบ ทียศ วัชรเสถียรแปล
่
่
่
่
่
ั
็
่
เปนเรืองทีนาประหลาดทีชาดกอันเปนภูมิปญญาตะวันออกมีเรืองทีตรงกับภูมิปญญา
ั
็
่
ตะวันตก เช่น สุวัณณหังสชาดก ชาดกทีว่าด้วยหงส์มีขนเปนทองค า ข้อที 136 ในอสัมปทานวรรค
่
่
็
เอกนิบาต เปนต้น
็
3.1.3 นิทานพังเพยแบบสุภาษิต
ุ
็
่
เปนเรืองระหว่าง มนษย์พูดกับสัตว์ สัตว์พูดกับสัตว์ หรือเทวดาแสดงธรรม เช่น
ู
ในสุวัณณสามชาดก พระโพธิสัตว์บ าเพ็ญเมตตาบารมี เปนต้น มีใจความว่า พระโพธิสัตว์ถูกธน
็
ของพระเจ้าปลยักษ์จนถึงแก่ความตาย มารดาบิดาได้ตั้งสัจจะอธิษฐาน ขอให้พิษของศรหมดไป
ิ
ื
สุวรรณสามฟนคืนสติ และได้แสดงคติธรรมว่า ผู้ใดเลียงดูมารดาบิดาโดยธรรม ย่อมมีเทวดารักษา
้
้
ย่อมเจริญในทางโลกนี ละโลกนีไปย่อมเข้าถึงสรรค์
้
้
่
่
การแสดงชาดกในท านองนีจะเปนการหลีกเลียงการแสดงธรรมทีกระทบตนเองและผู้อื่นหรือ
้
็
็
่
็
ั
การแสดงธรรมเสียดสีผู้อืน เปนการสอนธรรมะ โดยให้ตัวละครในนิทานจะเปนผู้สอนและรับฟงค าสอน
ั
ท าให้ผู้ฟงไม่รู้สึกว่าไม่มีส่วนใดมากระทบตัวเอง ก็จะเกิดความเพลิดเพลินและสามารถนอมนา
้
ธรรมะนั้นมาปฏิบัติให้เหมาะสมได้
4. ชาดกในพระสุตตันตป ิ ฎก
ิ
พระสุตตันตปฎก ประมวลธรรมเทศนา ประวัติและเรืองราวต่าง ๆ วศิน อินทสระ (2556,
่
ค านา) ได้เรียบเรียงไว้ ดังนี พระสุตตันตปฎกแบ่งออกเปน 5 หมวด คือ
็
ิ
้
