Page 202 -

ุ
ั
ื
ิ
์
ิ
ิ
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกส เฉลมพระเกียรตสมเด็จพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกุมาร ี
สัมมนาวิชาการและนิทรรศการ “พระไตรปิฎกบาลีสู่สากล” 171
้
้
่
่
วีสตินิบาต (คาถาทีมีมากกว่า 20 คาถาขึนไป) ติงสนิบาต (คาถาทีมี 30 คาถาขึนไป) และ
้
จัตตาฬีสนิบาต (คาถาทีมี 40 คาถาขึนไป)
่
ส าหรับเล่มที 28 เรียกว่าทุติยภาค ภาคที 2 นั้น มี 5 นิบาต คือ ปญญาสนิบาต (หมวดทีมี 50
ั
่
่
่
้
่
่
้
คาถาขึนไปซึงมีอยู่ 3 ชาดก) สัฏฐินิบาต (หมวดทีมี 60 คาถาขึนไป มี 2 ชาดก) สัตตตินิบาต (หมวด
ที่มี 70 คาถาขึ้นไป มี 2 ชาดก) อสีตินิบาต (หมวดที่มี 80 คาถาขึ้นไปมี 5 ชาดก) และมหานิบาต
(หมวดทีมี 100 คาถาขึนไปมี 10 ชาดกทีเรียกว่า พระเจ้าสิบชาตินั่นเอง)
่
้
่
ค าว่า นิบาต หมายถึง ตัวคาถา ตัวอย่าง ถ้าเรียกว่า เอกนิบาต หมายถึง ชาดกทีมี 1 คาถา
่
่
ใน 1 คาถาจะประกอบด้วย 4 บาท ตัวอย่าง คาถาในอปณณกชาดกอรรถกถา ซึ่งเปนเรืองแรกของ
ั
็
ชาดก
อปณณก ฐานเมเก ทุติย อาหุ ตกกิกา
ฺ
ฺ
ฺ
ฺ
ฺ
ฺ
เอตทญญาย เมธาวี ต คณเห ยทปณณกนติ (ขุ.ชา.อ. 27/1/1)
่
พวกคนฉลาดกล่าวฐานะทีไม่ผิด
นักเดาทั้งหลายกล่าวอันนั้นว่าเปนทีสอง
็
่
คนมีปญญารู้ฐานะและมิใช่ฐานะนั้นแล้ว
ั
ควรถือเอาฐานะทีไม่ผิด (ขุ.ชา.อ. 27/1)
่

็
่
ในเอกนิบาตจะมี 15 วรรค วรรคละ 10 ชาดก รวมเปน 150 เรือง ดังนี ้
ั
1) อปณณกวรรค 10 ชาดก 9) อปายิมหวรรค 10 ชาดก
2) สีลวรรค 10 ชาดก 10) ลิตตวรรค 10 ชาดก
3) กุรุงควรรค 10 ชาดก 11) ปโรสตวรรค 10 ชาดก
4) กุลาวกวรรค 10 ชาดก 12) หังสิวรรค 10 ชาดก
5) อัตถกามวรรค 10 ชาดก 13) กุสนาฬิวรรค 10 ชาดก
6) อาสิงสวรรค 10 ชาดก 14) อสัมปทานวรรค 10 ชาดก

7) อิตถีวรรค 10 ชาดก 15) กกัณฎกวรรค 10 ชาดก
8) วรุณวรรค 10 ชาดก

ในการตั้งชือวรรคนั้น จะนาชือชาดกแรกมาเปนชือวรรคเปนส่วนมาก การตั้งชือลักษณะนี
่
่
่

็
้
็
่
่
ั

่
จะมีถึง 28 วรรค ตัวอย่างในวรรคแรกทีชื่อว่าอปณณกวรรค จะนาธรรมมาตั้งว่าด้วยข้อปฏิบัติทีถูกต้อง