Page 177 -
P. 177
ิ
ิ
ั
ิ
ื
์
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกส เฉลมพระเกียรตสมเด็จพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกุมาร ี
ุ
เรื่องเล่าพระไตรปิฎก
146
ั
่
ทรงอุปมาด้วยบุคคลผู้ต้องศรให้ฟงว่า บุรุษถูกลูกศรอาบยาพิษทีมีฤทธิ์ร้ายแรง มิตรสหาย
และญาติสายโลหิตของเขาไปหาแพทย์ผู้ช านาญในการผ่าตัดมาให้การรักษา แต่เขาห้ามไว้ บอกว่า
ให้รอไปก่อนจนกว่าเขาจะรู้ว่า
็
1) คนทียิงเขาเปนใคร เปนกษัตริย์ พราหมณ แพศย์ หรือศูทร
์
็
่
่
2) มีชือตัว ชือโคตรว่าอย่างไร มีลักษณะอย่างไร สูง ต า หรือปานกลาง
่
่
็
3) เปนคนผิวด า ผิวคล ้า หรือผิวสองสี
่
4) อยูในบ้าน นิคม หรือนครชือใด
่
ู
5) ธนทีผู้นั้นใช้ยิง เปนชนิดอะไร ชนิดมีแล่ง หรือชนิดเกาทัณฑ์
่
็
ู
่
่
6) ธนชนิดนั้น สายท าด้วยอะไร ท าด้วยปอ ผิวไม้ไผ่ เอ็น ปาน หรือเยือไม้
7) ลูกธน (ศร) ทีเขาใช้ยิงนั้น ท าด้วยอะไร ท าด้วยไม้เกิดเองหรือไม้คัดปลูก
่
ู
ี
่
8) หางเกาทัณฑ์ทีเขาใช้ยิง เสียบด้วยขนปกนกอะไร นกแร้ง นกตะกรุม นกเหยียว นกยูง
่
หรือนกปากห่าง
9) เกาทัณฑ์ทีเขาใช้ยิง พันด้วยเอ็นอะไร เอ็นวัว เอ็นควาย เอ็นค่าง หรือเอ็นลิง
่
็
็
่
ู
10) ลูกธนทีเขาใช้ยิง เปนชนิดอะไร เปนลูกศรธรรมดา ลูกศรคม ลูกศรหัวเกาทัณฑ์
้
ลูกศรหัวโลหะ ลูกศรหัวเขียวสัตว์ หรือลูกศรพิเศษ (ม.ม.13/126-127/137-139)
ทรงสรุปว่า กว่าจะได้ค าตอบของค าถามเหล่านี บุรุษนั้นต้องตายไปก่อน ข้อนี ฉันใด
้
้
ั
บุคคลใดกล่าวว่า ถ้าพระองค์ไม่ทรงตอบปญหาเหล่านั้น ตนจะไม่ประพฤติพรหมจรรย์ในพระองค์
ต่อให้บุคคลนั้นตายไป พระองค์ก็ไม่ทรงตอบปญหาเหล่านั้น ฉันนั้นเหมือนกัน เหตุผลทีไม่ทรงตอบ
่
ั
ปญหาทางอภิปรัชญา ทรงชีแจงว่า เมื่อมีความเห็นว่า “โลกเทียง” จักได้มีการอยูประพฤติพรหมจรรย์
่
่
้
ั
่
่
กันหรือก็หามิได้ เมือมีความเห็นว่า “โลกไม่เทียง” จักได้มีการอยูประพฤติพรหมจรรย์กันหรือก็หามิได้
่
แม้เมื่อมีความเห็นว่า “โลกเทียงหรือโลกไม่เทียง” ชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัสและ
่
่
อุปายาสก็ยังคงมีอยู่ตามปกติ พระองค์จึงทรงบัญญัติเฉพาะการก าจัดชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ
ั
ทุกข์ โทมนัส และอุปายาสในปจจุบันเท่านั้น
่
เมื่อมีความเห็นว่า “โลกมีทีสุด”… เมื่อมีความเห็นว่า “หลังจากตายแล้ว ตถาคตจะว่าเกิดอีก
่
ก็มิใช่ จะว่าไม่เกิดอีกก็มิใช่” จักได้มีการอยูประพฤติพรหมจรรย์กันหรือก็หามิได้ แม้เมือมีความเห็นว่า
่
“หลังจากตายแล้ว ตถาคตเกิดอีกและไม่เกิดอีก หรือหลังจากตายแล้ว ตถาคตจะว่าเกิดอีกก็มิใช่ จะว่า
ไม่เกิดอีกก็มิใช่” ชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาส “ก็ยังคงมีอยูตามปกติ
่