Page 34 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

การศึกษาพฤติกรรมการใชเมล็ดพันธุขาวและการประมาณการความตองการเมล็ดพันธุขาวสําหรับศูนยขาวชุมชน

ถึงแมจะใชบุคคลที่ 3 เปนผูตรวจแปลงแทนเจาหนาที่ของศูนยเมล็ดพันธุขาว แตการรับรองแปลงวาผาน
มาตรฐานหรือไมก็ยังไมสามารถทําได

ประเด็นที่ 4 : คุณภาพของเมล็ดพันธุขาวที่จําหนายในตลาด

ในพื้นที่ที่มีการปลูกขาวแบบตอเนื่องหลังจากการเก็บเกี่ยวแลวเสร็จ เชน จังหวัดชัยนาท สุพรรณบุรี

และพิจิตร เกษตรกรจําเปนตองซื้อเมล็ดพันธุจากรานคามาใชแทนการเก็บขาวเปลือกของตนเองมาใชเปนเมล็ด
พันธุในทุกฤดูการเพาะปลูก แตก็พบปญหาวา เมล็ดพันธุขาวที่ขายอยูในตลาดนั้น มีปญหาดานคุณภาพ ซึ่งผล

การศึกษาของมานิต ฤาชา (2552) และ สมศักดิ์ ทองดีแท (2553) ระบุวารอยละ 88 ของเมล็ดพันธุขาวที่
เกษตรกรของจังหวัดชัยนาทใช เปนเมล็ดพันธุขาวที่มีคุณภาพต่ํากวามาตรฐานของกรมการขาว ในขณะที่วิไล

ปาละวิสุทธิ์ (2552) ก็พบเชนกันวากวารอยละ 68 ของเมล็ดพันธุขาวที่เกษตรกรของจังหวัดพิจิตรใช เปนเมล็ด
พันธุขาวที่มีคุณภาพต่ํากวามาตรฐานของกรมการขาว โดยเมล็ดพันธุที่จําหนายอยูในจังหวัดพิจิตรสวนใหญจะ

มาจากจังหวัดชัยนาทและสุพรรณบุรี การขาดแคลนเมล็ดพันธุขาวคุณภาพดี จึงเปนสาเหตุหนึ่งที่ทําให
เกษตรกรตองใชเมล็ดพันธุในอัตราที่สูงตอไร และตามมาดวยตนทุนการผลิตขาวที่สูงขึ้น

เมล็ดพันธุขาวที่จําหนายในตลาด ที่ผลิตโดยศูนยเมล็ดพันธุขาว 23 ศูนยของกรมการขาว เปนเมล็ด
พันธุขาวที่ไดรับการรับรองมาตรฐานอยางเปนทางการเพียงแหงเดียว ซึ่งเปนเพียงรอยละ 10 ของเมล็ดพันธุขาว

ทั้งหมดเทานั้น ที่เหลือของเมล็ดพันธุขาวที่จําหนายในตลาด ยังไมมีระบบที่มีประสิทธิภาพมารับรองมาตรฐาน

ไดทั้งหมด ถึงแมวากรมการขาวจะใชสารวัตรเกษตรทําการสุมตรวจเมล็ดพันธุขาวที่รานคาเตรียมไวสําหรับ
จําหนาย แตเพราะขอจํากัดของจํานวนบุคลากรที่ไมเพียงพอตอภาระกิจนี้ ทําใหยังคงมีเมล็ดพันธุขาวที่ไมผาน

มาตรฐานของกรมการขาวจําหนายอยูในตลาด (มาฆะสิริ เชาวกุล , 2555)

ประเด็นที่ 5 : การผลิตเมล็ดพันธุขาวเชิงพาณิชยใหไดมาตรฐานกรมการขาว
แบงออกเปน 4 ประเด็นยอย คือ

ประเด็นยอยที่ 5.1 การเพิ่มการผลิตเมล็ดพันธุขาวของผูประกอบการรานคาใหไดมาตรฐาน
กรมการขาว

กลุมเปาหมายของกิจกรรมนี้คือ สมาชิกของชมรมผูผลิตและและจําหนายเมล็ดพันธุขาวของจังหวัด
ตางๆ โดยนํารองโครงการในป 2555 ที่จังหวัดชัยนาทและสุพรรณบุรี หนวยงานที่ดําเนินโครงการคือ ศูนยเมล็ด

พันธุขาวชัยนาทและศูนยเมล็ดพันธุขาวราชบุรี ตามลําดับ รูปแบบของโครงการคือ การรับรองคุณภาพเมล็ด

พันธุขาวที่รานคาเปนผูปลูก โดยศูนยเมล็ดพันธุขาวจะทําการอบรมการทําแปลงปลูกเมล็ดพันธุขาวใหกับรานคา
วิธีการตรวจแปลง และใหผูประกอบการรานคาทําการจดบันทึกการตรวจแปลง ทั้งนี้เจาหนาที่ของศูนยเมล็ด

พันธุขาวจะมาทําการตรวจประเมินแปลงอยางนอย 3 ครั้งในแตละอายุของตนขาว และจะทําการประเมินผล

- 14 -