Page 40 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

36

ผู้ขายต่างก็มีความพยายามปรับรูปแบบการทำธุรกิจโดยการขยายตัวตามแนวตั้ง (vertical integration) กล่าวคือ

โรงสีข้าวขนาดใหญ่หลายรายผันตัวมาเป็นผู้ส่งออกข้าวเอง (ประชาชาติธุรกิจ, 2562) ในขณะเดียวกันผู้ส่งบางราย
ซึ่งนอกจากจะมีโรงสีข้าวเองแล้วยังจัดตั้งร้านหยงของตนเองขึ้นมาอีกด้วย (ฐานเศรษฐกิจ, 2562) ปัญหาในวงการ

ธุรกิจซื้อขายข้าวและการปรับตัวในการทำธุรกิจของผู้ซื้อและผู้ขายดังกล่าวย่อมส่งผลถึงการกำหนดราคาข้าวและมี

ผลกระทบต่อกลไกการส่งผ่านราคาในตลาดซื้อขายข้าวของไทย
ตารางที่ 4.1: บทบาทของผู้ประกอบการในระบบการค้าข้าว

บทบาท/หน้าที่
ขั้นตอน โรงสี (ผู้ขาย) หยง (คนกลาง) ผู้ส่งออก (ผู้ซื้อ)

1. ติดต่อซื้อขาย รวบรวมและแปรสภาพ เป็นคนกลางในติดต่อระหว่าง ทำคำสั่งซื้อข้าวสาร

ข้าวเปลือกเป็นข้าวสาร ผู้ซื้อและผู้ขายเพื่อให้ได้ชนิด
เพื่อส่งขาย และคุณภาพข้าวตามคำสั่งซื้อ

และราคาที่ตกลงกัน

2. ขนส่ง ตรวจสอบ ทำการตรวจสอบคุณภาพ ประสานงานระหว่างผู้ซื้อและ จัดหาคนงานในการรับ

คุณภาพ และรับ สินค้าเบื้องต้น จัดหารถ ผู้ขายในการขนส่ง ตรวจสอบ สินค้า แล้วนำไปเก็บ
มอบสินค้า เพื่อขนส่งข้าวสารไปยัง คุณภาพ และรับมอบสินค้า รักษาเพื่อรอตรวจสอบ

โกดังหรือสถานที่จัดเก็บ คุณภาพแล้วจึงตีราคา

ตามที่ผู้ซื้อกำหนด ขั้นสุดท้าย
3. ชำระเงิน การรับชำระเงินเป็นไปได้ เป็นคนกลางในการรับชำระ ชำระเงินค่าสินค้า

2 กรณี คือ เงินจากหยง มี 2 กรณี คือ ให้แก่ผู้ขายหรือหยง

• จะได้รับชำระเงิน • ได้รับค่าตอบแทนเป็น แล้วแต่กรณี

ภายหลังจากที่ผู้ซื้อได้ ค่าธรรมเนียมประมาณ
ตรวจสอบมูลค่าและ 0.75% ภายหลังจากผู้ซื้อ

แจ้งราคาขั้นสุดท้าย ชำระเงินให้แก่ผู้ขายแล้ว

ให้ทราบ • ใช้สิทธิในการรับชำระเงิน
• ได้ร ับ ชำร ะเ งิน แทนผู้ขายในกรณีที่ได้

ล่วงหน้าโดยหยงเป็น ชำระเงินล่วงหน้าให้แก่

ผู้ออกให้แทนผู้ซื้อ ผู้ขายไปแล้ว
ก่อน

ที่มา : ศูนย์วิจัยเศรษฐศาสตร์ประยุกต์ (2559)