Page 26 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

22

ภาพอย่างรวดเร็วกว่าการปรับราคาสูงขึ้น แสดงถึงการแข่งขันทางด้านราคาระหว่างข้าวของทั้งสองประเทศใน

ตลาดโลก แต่อย่างไรก็ตามยังไม่มีการวิเคราะห์การส่งผ่านของราคาข้าวจากตลาดโลกมาสู่ราคาข้าวในประเทศไทย

ว่ามีลักษณะสมมาตรระหว่างราคาปรับขึ้นกับราคาปรับลงหรือไม่อย่างไร

มีงานศึกษาที่น่าสนใจ คือ Fiamohe et. al. (2015) ทำการประมาณค่ากลไกการส่งผ่านที่ไม่สมมาตรจาก

ราคาข้าวของประเทศไทยไปยังตลาดข้าวแอฟริกาตะวันตก อันได้แก่ เบนิน มาลี และเซเนกัล โดยใช้แบบจำลอง

Threshold cointegration และข้อมูลอนุกรมเวลารายเดือน ผลการศึกษาพบว่าราคาข้าวไทยในตลาดโลกและ

ราคาข้าวในเบนิน มาลี และเซเนกัลปรับตัวไปในทิศทางเดียวกัน อย่างไรก็ตามการตอบสนองของราคาข้าวในเบนิน

และมาลีต่อการปรับตัวสูงขึ้นของราคาข้าวไทยมีความรวดเร็วกว่าการปรับตัวในทิศทางขาลง ซึ่งอาจเกิดจากต้นทุน

ธุรกรรม (transaction costs) ในขณะที่ราคาข้าวเซเนกัลจะมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับราคาข้าวของไทย

แสดงว่าตลาดค้าข้าวในเซเนกัลมีความเชื่อมโยงกับตลาดโลกมากกว่า

ดังที่กล่าวมา แม้จะมีเคยการวิเคราะห์กลไกการส่งผ่านราคาข้าวของประเทศไทยแล้ว แต่งานศึกษาใน

อดีตยังไม่มีการวิเคราะห์ถึงความเป็นไปได้ว่ากลไกการส่งผ่านราคามีความไม่สมมาตรอยู่หรือไม่ จึงควรมีการ

วิเคราะห์กลไกการส่งผ่านระหว่างราคาข้าวส่งออกกับราคาข้าวสารในประเทศไทยใหม่อีกครั้งหนึ่ง การศึกษาครั้งนี้

จะมุ่งเน้นทดสอบว่าการปรับราคาข้าวเปลือกและราคาข้าวสารในประเทศมีความเร็วในการตอบสนองต่อการ

เปลี่ยนแปลงราคาข้าวส่งออกอย่างเท่าเทียมกันระหว่างช่วงราคาปรับขึ้นกับราคาปรับลงหรือไม่และอย่างไร โดยใช้

วิธี AECM ตามแนวทางของ von Cramon et.al (1998) ประเด็นเรื่องความไม่สมมาตรในการส่งผ่านราคาข้าวมี

ความสำคัญต่อความเป็นธรรมในการกำหนดราคาและชีวิตความเป็นอยู่ของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวในประเทศจำนวน

มาก นอกจากนั้นผลการศึกษายังสามารถนำไปใช้เพื่อพยากรณ์การปรับตัวของราคาข้าวเปลือกและราคาข้าวสาร

ในประเทศได้อย่างเหมาะสมมากยิ่งขึ้น และยังสามารถนำไปใช้ประกอบการวิเคราะห์นโยบายที่เหมาะสมเกี่ยวกับ

การกำหนดราคาข้าวได้ต่อไปอีกด้วย