Page 126 -
P. 126
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
วิตี้เพราะพืชไม่มีไวตามินเอมีแต่สารต้นตอหรือโปรไวตามินเอ (provitamin A) ซึ่งสามารถ
เปลี่ยนเป็นไวตามินเอได้เท่านั้น
ตาราง 8-2 : ปัจจัยที่มีผลต่อความคงตัวของไวตามิน
ไวตามิน ปัจจัย
ไวตามินที่ละลายได้ในไขมัน
-ไวตามิน เอ (retinol) - ความร้อน ปฏิกิริยาออกซิเดชัน และความชื้น
-ไวตามิน ดี3 (cholecalciferol) - ความร้อน
-ไวตามิน อี (tocopherol) - ความร้อนและความชื้น
-ไวตามิน เค3 (menadione) - แร่ธาตุต่าง ๆ
ไวตามินที่ละลายในน้ำ
-ไวตามินบี 1 (thiamin) - เกลือซัลเฟต, ความเป็นกรด-ด่าง (pH) และ
-ไวตามินบี 2 (riboflavin) อุณหภูมิ
-ไนอาซิน (niacin) - แสง UV และแสงแดด
-กรดแพนโทธินิค (pantothenic acid) - ความชื้น
-โคลีน (choline) - ความเป็นกรด-ด่าง และสารอิเลคโตรไลท์
-กรดโฟลิค (folic acid) - ความชื้น
-ไวตามินบี 6 (pyridoxine) - อุณหภูมิและความชื้น
-ไวตามินบี 12 (cyanocobalamine) - แสงและความร้อน
-ไวตามินซี (ascorbic acid) - ปฏิกิริยาออกซิเดชัน แร่ธาตุ และไวตามินซี
- ปฏิกิริยาออกซิเดชัน
โปรไวตามินเอ เป็นสารต้นตอ (precursors) ของไวตามินเอ อยู่ในรูปสารคาโรทินอยด์
(carotenoid) บางชนิด เช่น , , - carotene ซึ่งสามารถเปลี่ยนเป็นไวตามินเอได้ที่
บริเวณผนังลำไส้และตับจากการทำงานของเอ็นไซม์ในร่างกายสัตว์ ทั้งนี้สัตว์สามารถใช้เบต้า-
คาโรทีนได้ดีกว่าคาโรทีนในรูปอื่น แต่กรณีของแซนโทฟิลด์ (xanthophyll) ที่พบในพืชซึ่ง
ไวตามิน 123