Page 103 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

บทบาทของไขมัน

1. แหล่งพลังงานสำหรับสัตว์ โดยให้พลังงานสูงกว่าพลังงานจากการสลายคาร์โบไฮเดรทถึง

2.25 เท่า คือให้พลังงานประมาณ 9.45 กิโลแคลอรี่/กรัม เปรียบเทียบกับคาร์โบไฮเดรทที่ให้

พลังงาน 4.1 กิโลแคลอรี่/กรัม

2. แหล่งของกรดไขมันที่จำเป็นต่อร่างกาย (essential fatty acid) กรดไขมันที่จำเป็นต่อ

ร่างกายสัตว์มี 3 ชนิดคือ กรดลิโนเลอิค กรดลิโนเลนิคและกรดอะราชิโดนิค (arachidonic

acid : C ) สัตว์สามารถสังเคราะห์กรดอะราชิโดนิคจากกรดลิโนเลอิคได้ในสภาวะที่ได้รับ
20:4

กรดลิโนเลอิคอย่างเพียงพอ เนื่องจากเป็นกรดไขมันกลุ่มโอเมก้า 6 (n-6 หรือ -6)

เหมือนกัน แต่กรดลิโนเลนิคจัดอยู่ในกลุ่มโอเมก้า 3 (n-3 หรือ -3) (ตารางที่ 7-2)

• กลุ่มโอเมก้า () ของกรดไขมัน เป็นการจัดกลุ่มกรดไขมันชนิดไม่อิ่มตัวตามตำแหน่ง

พันธะคู่ตำแหน่งแรกอยู่ที่คาร์บอนอะตอมที่เท่าใดนับจากปลายเมทธิล (methyl group) ของ

กรดไขมัน เช่นกลุ่ม -6 หมายความว่าพันธะคู่พันธะแรกอยู่ที่ตำแหน่งคาร์บอนที่ 6 นับจาก

ปลายเมทธิล เป็นต้น กลุ่มโอเมก้าของกรดไขมันมีหลายชนิดเช่น -1, -3, -6และ -9

อย่างไรก็ตามกรดไขมันที่จำเป็นจะอยู่ในกลุ่ม -3 และ -6 เท่านั้น เนื่องจากร่างกายสัตว์

ไม่มีเอ็นไซม์ที่ใช้ในการทำให้เกิดพันธะคู่ตรงตำแหน่งดังกล่าว

ตารางที่ 7-2: โครงสร้างของกรดไขมันที่จำเป็น

กรดไขมันที่จำเป็น สูตรโครงสร้าง จำนวนพันธะคู่ กลุ่มโอเมก้า

6
กรดลิโนเลอิค CH (CH ) CH CH(CH )CH 2 -6
2 4
3
2
CH(CH ) COOH
2 7
3
กรดลิโนเลนิค CH CH CH CHCH CH 3 -3
2
2
3
CHCH CH CH(CH ) COOH
2 7
2
6
กรดอะราชิโดนิค CH (CH ) CH (CHCH CH) 4 -6
2 4
3
3
2
CH(CH ) COOH
2 3
ที่มา: Whitney and Hamilton (1984)
ลิปิด 100