Page 100 -
P. 100
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ไขมันที่พบในเนื้อเยื่อพืชและสัตว์มักอยู่ในรูปของไขมันอย่างง่ายคือประกอบด้วยกลีเซอรอล
กับกรดไขมัน หากมีกรดไขมัน 1 โมเลกุล เรียกว่าโมโนกลีเซอร์ไรด์ (monoglyceride)
กรดไขมัน 2 โมเลกุล เรียกว่าไดกลีเซอร์ไรด์ (diglyceride) และกรดไขมัน 3 โมเลกุล
เรียกว่าไตรกลีเซอร์ไรด์ (triglyceride: TG) (รูปที่ 7-2)
O
O
O fatty acid CH O C R CH O C R
1 CH O C R 2 O 2 O
2
2 CH OH CH O C R CH O C R
1
1
glycerol O
3 CH OH CH OH CH O C R
2
2 2 2
Monoglyceride Diglycerid Triglyceride
e
รูปที่ 7-2: โครงสร้างของไขมันอย่างง่าย
ที่มา: McDonald et al.(2002)
กรดไขมันที่พบในโครงสร้างของไขมันจะมีลักษณะเป็นสายโซ่ตรง มี 2 ปลาย ด้านหนึ่งเป็นหมู่
เมทธิว และอีกด้านหนึ่งเป็นหมู่คาร์บอกซิล (ตารางที่ 7-2) โดยสามารถแบ่งกลุ่มของกรดไข-
มันเป็น 2 ประเภทดังนี้
• กรดไขมันชนิดอิ่มตัว (saturated fatty acids) เป็นกรดไขมันที่คาร์บอนเกาะกันด้วย
พันธะเดี่ยว (single bond) มีจำนวนคาร์บอนในโมเลกุลตั้งแต่ 2–18 อะตอม สามารถ
แบ่งเป็น 3 กลุ่มตามจำนวนคาร์บอน ซึ่งจุดหลอมเหลวของกรดไขมันชนิดนี้จะเพิ่มขึ้นตาม
จำนวนคาร์บอนในโครงสร้าง
1. กรดไขมันสายโซ่สั้น (short chain fatty acid) มีจำนวนคาร์บอนน้อยกว่า 6
อะตอม
2. กรดไขมันสายโซ่ปานกลาง (medium chain fatty acid) มีจำนวนคาร์บอน 6-14
อะตอม
3. กรดไขมันสายโซ่ยาว (long chain fatty acid) มีจำนวนคาร์บอนมากกว่า 14
อะตอม
ลิปิด 97