Page 100 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

3-44

ตอมาในป พ.ศ.2562 กรมปองกันและบรรเทาสาธาณภัยไดรายงานเมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ 2562
เวลา 05.00 น พบวา มีจังหวัดที่มีปริมาณฝุนละอองขนาดเล็กไมเกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลี่ย 24 ชั่วโมง

ปริมาณฝุนละอองขนาดเล็กไมเกิน 10 ไมครอน (PM 10) เฉลี่ย 24 ชั่วโมง เกินคามาตรฐาน 50 ไมโครกรัมตอ
ลูกบาศกเมตร และดัชนีคุณภาพอากาศ (AQI) เกินคามาตรฐาน 100 รวม 7 จังหวัด ไดแก
1. จังหวัดเชียงราย ในพื้นที่ ต.เวียง อ.เมืองเชียงราย, ต.เวียงพางคํา อ.แมสาย
2. จังหวัดเชียงใหม ในพื้นที่ ต.ชางเผือก, ต.ศรีภูมิ อ.เมืองเชียงใหม

3. จังหวัดลําปาง ในพื้นที่ ต.พระบาท อ.เมืองลําปาง, ต.บานดง, ต.แมเมาะ อ.แมเมาะ
4. จังหวัดแมฮองสอน ในพื้นที่ ต.จองคํา อ.เมืองแมฮองสอน
5. จังหวัดนาน ในพื้นที่ ต.ในเวียง อ.เมืองนาน, ต.หวยโกน อ.เฉลิมพระเกียรติ
6. จังหวัดแพร ในพื้นที่ ต.นาจักร อ.เมืองแพร

7. จังหวัดพะเยา ในพื้นที่ ต.เวียง อ.เมืองพะเยา
(กรมปองกันและบรรเทาสาธารณภัย, 2562: 7)

วันที่ 2 พฤษภาคม 2562 ภายหลังจากที่สิ้นสุดการบังคับใชกฏหมายหามเผาในจังหวัดเชียงใหมและ

9 จังหวัดภาคเหนือไปเมื่อวันที่ 30 เมษายน 2562 ที่ผานมาคุณภาพอากาศหรือฝุนจิ๋วในจังหวัดเชียงใหม
กลับมาวิกฤติอีกครั้งอยูในระดับ “มีผลกระทบตอสุขภาพ” โดยจุดตรวจวัดคาฝุนละอองขนาดเล็ก หรือ
PM2.5 วัดคาสูงสุด ณ เวลา 11.00 น. อยูที่จุด โรงพยาบาลแมแตง วัดคา PM2.5 ไดสูงถึง 513.29 สวนคา AQI
อยูที่ 588 (www.cmuccdc.org)

สวนการตรวจวัดคาฝุนละอองในจังหวัดเชียงใหมของกรมควบคุมมลพิษ ณ วันที่ 2 พฤษภาคม
2562 ณ เวลา 09.00 น. พบวา คุณภาพอากาศมีคาอยูในเกณฑปานกลาง-เริ่มมีผลกระทบตอสุขภาพ
คา AQI เฉลี่ย 24 ชั่วโมง มีคาระหวาง 63-129 มคก./ลบ.ม คา PM2.5 เฉลี่ย 24 ชั่วโมง มีคาระหวาง 41-62
มลก./ลบ.ม. และคา PM10 เฉลี่ย 24 ชั่วโมง มีคาระหวาง 63-86 มคก./ลบ.ม.

ผลจากปญหาหมอกควัน นอกจากสงผลกระทบตอสุขภาพอนามัยของประชาชนโดยตรงแลว
ยังมีผลกระทบตอระบบเศรษฐกิจของพื้นที่ภาคเหนือตอนบนอีกหลายประการ ถึงแมวารัฐบาลจะไดมี
นโยบายการแกไขมาอยางตอเนื่องก็ตาม แตยังคงมีปญหาเกิดขึ้น เพราะปญหาหมอกควันมีขอบเขตที่
กวางขวางเกิดจากหลายสาเหตุ

จากรายงานการวิจัยเรื่อง การจําแนกเชิงพื้นที่ของพื้นที่เผาไหมเพื่อการเฝาระวังและการปองกันการ
เผาในที่โลง : กรณีศึกษา จังหวัดเชียงใหม ลําพูน และแมฮองสอน ของศุทธินี ดนตรี และคณะ (2557: 275-
278) และนิอร สิริเลิศมงคลกุล และศราวุธ พงษลี้รัตน (2556: 93-96) ที่ศึกษาในพื้นที่จังหวัดเชียงรายจะ

สรุปถึงโครงสรางของปญหาหมอกควันและขอเสนอแนะเชิงนโยบายตอแนวทางการแกไขปญหาการเผาไหม
และหมอกควันเปนไปในแนวทางเดียวกันสรุปได โดยมีรายละเอียดดังตอไปนี้

1. โครงสรางของปญหาหมอกควัน
การเกิดหมอกควันในพื้นที่ศึกษาทั้งสามจังหวัดเกิดจากปจจัยสภาพแวดลอมทางกายภาพ สภาพทาง

เศรษฐกิจและสังคม และนโยบายและมาตรการของหนวยงานราชการ รวม 5 ประการ ดังนี้
(1) ขอจํากัดทางดานกายภาพ พื้นที่ศึกษามีลักษณะทางกายภาพที่เอื้อตอการเกิดหมอกควัน
5 ประการ คือ ประการแรก การมีลักษณะภูมิประเทศแบบภูเขาสลับกับแองที่ราบ โดยเทือกเขาวางตัวใน
แนวเหนือ-ใต ทําใหการระบายลมทําไดยากมากกวาในเขตที่ราบภาคกลางหรือภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ทั้ง

ที่มีการเผาไหมในพื้นที่ปาไมและพื้นที่การเกษตรเชนเดียวกัน ประการที่สอง ทิศดานลาดมีผลทําใหอัตราการ