Page 95 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

3-39

(4) กรณีการปนเปอนสารแคดเมี่ยมจากการทําเหมืองแรสังกะสี ตากไมนิ่งและบริษัทผาแดงอินดัสตรี้
ตําบลแมตาว อําเภอแมสอด จังหวัดตาก โดยมีรายละเอียดดังนี้

(1) กรณีการปนเปอนของสารตะกั่วในลําหวยคลิตี้ ตําบลชะแล อําเภอทองผาภูมิ จังหวัด
กาญจนบุรี
ในป 2541 ผูที่อยูอาศัยบริเวณใกลเคียงลําหวยคลิตี้พบวามีสัตวเลี้ยง เชน วัว ควายลมตาย

น้ําในลําน้ํามีกลิ่น จึงไปยื่นเรื่องใหกับทางอําเภอมาแกปญหา และทางอําเภอไดจัดทําน้ําประปามาใหกับ
ชุมชนใชแทนน้ําจากลําหวยคลิตี้
ตอมาศูนยกระเหรี่ยงและพัฒนารองเรียนตอกรมควบคุมมลพิษใหตรวจสอบการปนเปอน
ของตะกั่วในหวยคลิตี้ ตําบลชะแล อําเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี เพราะเกิดเหตุรั่วไหลของน้ําจากบอ
เก็บกักตะกอนหางแร (Tailing Pond) จากกิจกรรมการแตงแรตะกั่วของโรงแตงแรบริษัท ตะกั่วคอนเซนเต

รทส (ประเทศไทย) จํากัดลงสูหวยคลิตี้ ทําใหเกิดความวิตกกังวลตอสุขภาพของคนในหมูบาน
ในป 2542 หนวยแพทยเคลื่อนที่กรมอนามัยไดไปตรวจเลือดชาวบานคลิตี้ลางพบวาผูอยู
อาศัยในหมูบานคลิตี้ลางซึ่งอยูหลังบอเก็บกักตะกอนหางแรมีระดับสารตะกั่วในเลือดสูงในทุกชวงอายุระหวาง

23.56-26.31 มิลลิกรัมตอเดซิลิตร ทั้งที่การสํารวจระดับสารตะกั่วในเลือดเฉลี่ยของคนไทยทั่วไปในป 2538-
2539 โดยกรมอาชีวะอนามัยอยูที่ 4.29 มิลลิกรัมตอเดซิลิตรเทานั้น
สวนรายงานของสํานักงานจัดการคุณภาพน้ํา กรมควบคุมมลพิษซึ่งเริ่มตรวจหาปริมาณสาร
ตะกั่วในลําหวยคลิตี้ ในป พ.ศ. 2541 บริเวณใตโรงแตงแรคลิตี้พบการปนเปอนสารตะกั่วในน้ําในรูปของ

ตะกั่วทั้งหมด (Total Lead) เกินมาตรฐานคุณภาพน้ําในแหลงน้ําผิวดิน และพบตะกอนดินทองน้ําปนเปอน
สารตะกั่วในระดับสูงมาก สัตวน้ํามีการสะสมสารตะกั่วสูงกวาคามาตรฐานอาหารใหมีสารปนเปอนตาม
ประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 98 (พ.ศ. 2529) ที่กําหนดไวไมเกิน 1.0 มิลลิกรัม/กิโลกรัม โดยพบวา
ปลามีปริมาณตะกั่ว สูงกวาคามาตรฐานอาหารใหมีสารปนเปอน 6-82 เทา ปูมีปริมาณตะกั่วสูงกวาคา

มาตรฐานฯ 223-452 เทา หอยมีปริมาณตะกั่วสูงกวาคามาตรฐานฯ 125 เทา และกุงมีปริมาณตะกั่วสูงกวา
คามาตรฐาน 130 เทา
จากความเสียหายและเกิดผลกระทบตอประชากรผูอยูอาศัยและใชน้ําจากลําหวยคลิตี้ จึงได
มีการฟองรองตอศาลปกครองในป 2551 ซึ่งมีคําพิพากษาของศาลปกครองสูงสุดเมื่อวันที่ 10 มกราคม 2556

โดยศาลปกครองสูงสุดพิพากษา ใหกรมควบคุมมลพิษดําเนินการฟนฟูลําหวยคลิตี้ และชดใชคาเสียหายแก
ชาวบาน คลิตี้ลาง 22 คน รายละ 177,199.55 บาท
นอกจากนี้ไดมีคําพิพากษาของศาลฎีกาแผนกสิ่งแวดลอม เมื่อวันที่ 11 กันยายน 2560

พิพากษาใหบริษัท ตะกั่วคอนเซนเตรทส (ประเทศไทย) จํากัด กับจําเลยรวม 7 ราย จายเงินชดใชคาเสียหาย
แกชาวบาน คลิตี้ใตทั้ง 251 คน เปนเงิน 36 ลานบาท พรอมฟนฟูลําหวยคลิตี้ใหกลับมาใชไดดังเดิม
(www.bbc.com.)

(2) กรณีการปนเปอนของไซยาไนดและแมงกานีส ในหวยน้ําฮวย ตําบลเขาหลวง

อําเภอวังสะพุง จังหวัดเลย
บริเวณภูทับฟาเริ่มมีการทําเหมืองทองในป พ.ศ.2549 โดยบริษัททุงคํา จํากัด หลังจากนั้นมี
การรองเรียนของประชาชน 6 หมูบานในตําบลเขาหลวง อําเภอวังสะพุง จังหวัดเลย และมีผลการตรวจสอบ
ยืนยันจากภาครัฐหลายหนวยงาน เชน สํานักงานสิ่งแวดลอมภาค อุตสาหกรรมจังหวัด สาธารณสุขจังหวัดเลย

กองวิเคราะหน้ําบาดาล กรมทรัพยากรน้ําบาดาล กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร กรมควบคุม