Page 75 -

โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

56 Humanities Journal Vol.24 No.2 (July-December 2017)

จึงเป็นจารึกที่คู่กันสอดคล้องกับปราสาททั้งสองหลัง ซึ่งเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ทาง
ศาสนาและเป็นสัญลักษณ์แทนพระราชบิดาและพระราชมารดาของพระเจ้าชัยวรมันที่ 7
ด้วยเหตุนี้เนื้อความจารึกปราสาทตาพรหมและจารึกปราสาทพระขรรค์จึงบันทึก
รายละเอียดความเคลื่อนไหวของการก่อสร้างปราสาท การแสดงความจงรักภักดีของ

พระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ที่มีต่อพระราชบิดาและพระราชมารดา อีกทั้งสะท้อนคติความเชื่อ
ทางพระพุทธศาสนาอย่างละเอียด

จารึกปราสาทตาพรหมและจารึกปราสาทพระขรรค์ บันทึกข้อความลงบน
ศิลาจารึกแท่งสี่เหลี่ยมจัตุรัส มีลายบัวอยู่บนฐาน บนยอดจารึกมีลายสลักดอกบัว
เหมือนกัน ขนาดของจารึกทั้งสองหลักมีความสูงและความกว้างใกล้เคียงกัน คือ สูง
1.85 เมตร กว้างด้านละ 58 เซนติเมตร จารึกทั้ง 2 หลัก มีเนื้อหาครบทั้ง 4 ด้าน
จารึกปราสาทตาพรหมมี 74 บรรทัด จารึกปราสาทพระขรรค์มี 72 บรรทัด (C d s,

1941, p. 255) ลักษณะรูปตัวอักษรที่บันทึกลงบนศิลาวัตถุมีลักษณะสี่เหลี่ยมตามแบบ
อย่างอักษรขอมโบราณ พุทธศตวรรษที่ 18 เนื้อหาที่บันทึกแต่งเป็นโศลกภาษาสันสกฤต
ประกอบด้วยฉันท์หลายชนิด กล่าวคือจารึกปราสาทตาพรหมใช้ฉันท์ 6 ชนิด ได้แก่
วสันตติลกฉันท์ อุปชาติฉันท์ อินทรวัชรา ศารทูลวิกรีฑิตฉันท์ อารยาฉันท์ และ
อนุษฎภฉันท์ ส่วนจารึกปราสาทพระขรรค์ใช้ฉันท์ 7 ชนิด ได้แก่ วสันตติลกฉันท์
ุ
อุปชาติฉันท์ อินทรวัชรา ศารทูลวิกรีฑิตฉันท์ อารยาฉันท์ อนุษฎภฉันท์ และมาลินีฉันท์
ุ

เนื้อความในจารึกปราสาทตาพรหมและจารึกปราสาทพระขรรค์เป็นบทสดุดี
พระเกียรติคุณพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 เช่นเดียวกัน เนื้อหาจารึกทั้งสองหลักแสดง
รายละเอียดของศาสนสถาน รายละเอียดกิจกรรมทางศาสนา รายการสิ่งของที่อุทิศ
ถวายแก่เทวรูปจ านวนมาก และโครงสร้างเนื้อหามีการล าดับความใกล้เคียงกันมาก
ที่น่าสังเกตในตอนท้ายของเนื้อความในจารึกปราสาทตาพรหมระบุชื่อผู้แต่ง คือ
เจ้าชายศรีสูรยกุมาร พระโอรสผู้ประสูติจากพระอัครมเหสี (Kapur & Sahai, 2007, p. 56)

ส่วนเนื้อความในตอนท้ายจารึกปราสาทพระขรรค์ระบุชื่อผู้แต่ง คือ เจ้าชายวีรกุมาร
พระโอรสของพระนางราเชนทรเทวี พระมเหสีของพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 (C d s, 1941,
p. 301)