Page 18 -
P. 18
โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
ปีที่ 19 ฉบับที่ 1 (มกราคม-มิถุนายน 2555) 7
ธรรมเนียมการต้อนรับพระพุทธเจ้าและพระสงฆ์
การจัดเตรียมสถานที่รับรองพระภิกษุสงฆ์ เป็นเรื่องที่ฆราวาสควรทราบ
ถึงสิ่งของเครื่องใช้ที่จ าเป็นที่ควรเตรียมไว้รับรอง ใน ปาฏลิคามิยสูตร ได้กล่าวถึง
การจัดเตรียมสถานที่ประทับของพระพุทธเจ้าและภิกษุสงฆ์ไว้ว่า
...ล าดับนั้น อุบาสกอุบาสิกาชาวปาฏลิคามเห็นว่า พระผู้ที่พระ
ภาคทรงรับแล้ว ลุกจากอาสนะ กระท าประทักษิณแล้วเข้าไปยัง
เรือนส าหรับพัก ครั้นแล้วลาดเครื่องลาดทั้งปวง ปูลาดอาสนะ ตั้ง
หม้อน้ า ตามน้ ามันประทีป แล้วเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาค ถวาย
บังคมแล้วยืนอยู่ กราบทูลพระผู้มีพระภาคว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้
เจริญ ข้าพระองค์ทั้งหลายปูลาดแล้ว ปูลาดอาสนะ ตั้งหม้อน้ า
ตามประทีป ขอพระองค์ทรงกระท าตามที่เห็นสมควรเถิด”
(ปาฏลิคามิยสูตร: 172)
จากข้อความข้างต้น จะเห็นได้ว่าสิ่งที่จะต้องจัดเตรียมให้พร้อมคือ การปู
ลาดอาสนะ ตั้งหม้อน้ า ตามประทีป การปูลาดอาสนะถือเป็นสิ่งที่ส าคัญ จะให้พระ
นั่งพื้นเช่นคนธรรมดาสามัญไม่ได้ “เพราะพระสงฆ์เป็นผู้ซึ่งควรได้รับความเคารพ
สูงกว่าคนธรรมดาสามัญ ไม่บังควรที่ผู้อ่านจะนั่งร่วมกับท่านหรือนั่งที่สูงกว่าท่าน
ยิ่งเป็นผู้หญิงด้วยแล้ว ห้ามเด็ดขาด จะปูลาดเสื่อหรือพรมเป็นที่นั่งเนื่องถึงกันเป็น
อันเดียวไม่ได้...” (เสฐียรโกเศศ, 2529: 59) และเหตุที่ต้องตามน้ ามันประทีปเพราะ
ในสมัยพุทธกาลไม่มีไฟฟ้าใช้
เมื่อชาวปาฏลิคามจัดเตรียมสถานที่พร้อมแล้ว จึงทูลพระพุทธเจ้าพร้อม
ทั้งพระภิกษุเข้ามาในเรือนพัก ดังข้อความที่บรรยายถึงเหตุการณ์ตอนนี้ไว้ว่า
ล าดับนั้น เป็นเวลาก่อนเที่ยง พระผู้มีพระภาคทรงครองจีวร
ถือบาตรและสังฆาฏิ เสด็จเข้าไปยังเรือนส าหรับพัก พร้อมด้วย
ภิกษุสงฆ์ ทรงล้างพระบาท เสด็จเข้าไปในเรือน และประทับนั่ง
พิงเสากลาง ผินพระพักตร์ไปทางทิศบูรพาภิกษุสงฆ์...นั่งพิงฝา