Page 40 -
P. 40
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ขนาดใหญ่ 10x10 นิ้ว ปักไว้ที่พื้นดิน ทุกๆ 100 เส้น ปักไว้ 1 ต้น ทางฝั่งใต้ของคลอง เริ่มจากต�าบล
สวนส้ม เป็นหลักที่ 0 ถึงหลักที่ 8 ที่แม่น�้าแม่กลอง หลักคลองมีไว้เพื่อบอกที่อยู่ที่แน่ชัดของผู้คนริมคลอง
คลองด�าเนินสะดวกมีทั้งหมด 9 หลัก ยังคงปรากฏให้เห็นครบทั้งหมดถึงปัจจุบัน
รัชกาลที่ 5 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 (ครองราชสมบัติ พ.ศ.
2411-2453) ทรงตั้งสภาที่ปรึกษาราชการแผ่นดิน ขึ้นในปี พ.ศ. 2417 และทรงปรับปรุงการบริหาร
ราชการแผ่นดิน ด้วยการยกเลิกการปกครองแบบจตุสดมภ์และหัวเมืองแบบเดิม มาเป็นการจัดระเบียบ
บริหารราชการแผ่นดินส่วนกลาง ส่วนภูมิภาคและส่วนท้องถิ่นแทน และยกฐานะของ “กรมเกษตราธิบดี”
เป็น “กระทรวงเกษตราธิการ”
พ.ศ. 2433-2448 มีการพัฒนาระบบชลประทานเพื่อเกษตรกรรมครั้งแรกและเป็นโครงการใหญ่
คือการขุดคลองรังสิต (ชื่อเต็มคือ คลองรังสิตประยูรศักดิ์) และคลองแยกต่างๆ ด�าเนินการเป็นเวลา
15 ปี ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพื้นที่โครงการประมาณ 1,500,000 ไร่
ครอบคลุมพื้นที่บางอ�าเภอใน 5 จังหวัดต่อไปนี้ คือ จังหวัดปทุมธานี จังหวัดนครนายก กรุงเทพมหานคร
จังหวัดพระนครศรีอยุธยา และจังหวัดสระบุรี ท�าให้พื้นที่ปลูกข้าวเพิ่มขึ้นประมาณ 1 ล้านไร่
พ.ศ. 2450 สมเด็จพระปิยะมหาราช โปรดให้มีการประกวดพันธุ์ข้าวทั่วประเทศเป็นครั้งแรก
เพื่อค้นหาข้าวพันธุ์ดี และด�าเนินการต่อเนื่องใน พ.ศ. 2451 และ 2452
รัชกาลที่ 6 พ.ศ. 2454 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีการประกวด
พันธุ์ข้าวอีกครั้งหนึ่ง ใน พ.ศ. 2549 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งสถานี
ทดลองข้าวแห่งแรก ที่อ�าเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี ตามพระราชด�าริของสมเด็จพระปิยะมหาราช และ
ตั้งขื่อว่า “นาทดลองคลองรังสิต”
รัชกาลที่ 7 พ.ศ. 2476 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว มีการประกวดข้าวโลก
ที่เมืองเรจินา ประเทศแคนาดา มีประเทศต่างๆ ส่งข้าวเข้าประกวด 176 รายการ ผลการตัดสินเมื่อวันที่
5 สิงหาคม พ.ศ. 2476 ให้ “ข้าวปิ่นแก้ว” จากประเทศไทยได้รับรางวัลที่ 1 และพันธุ์ข้าวของไทยยังได้รับ
รางวัลที่ 2, 3 และรางวัลอื่นๆ อีก 8 รางวัล ข้าวไทยจึงได้รับรางวัลทั้งสิ้น 11 รางวัล จากรางวัลทั้งหมด
20 รางวัล
รัชกาลที่ 8 วันที่ 5 มิถุนายน พ.ศ. 2489 พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล
พระอัฐมรามาธิบดินทร รัชกาลที่ 8 พร้อมด้วยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
พระอนุชาธิราช (ในขณะนั้น) ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจที่มีความส�าคัญต่อมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
คือ การเสด็จพระราชด�าเนินเยี่ยมพสกนิกรที่บางเขน และทรงหว่านข้าว ณ แปลงสาธิตที่สถานีเกษตรกลาง
บางเขน บริเวณหลังตึกขาว (ปัจจุบันคือ ตึกพืชพรรณ ของกรมวิชาการเกษตร) (ภาพที่ 1.4) พร้อมกับ
เสด็จทอดพระเนตรกิจการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เพื่อทอดพระเนตรสถานที่และการสอน
ของมหาวิทยาลัยและพระราชทานพระบรมราโชวาท ต่อมารัฐบาลมีมติ ก�าหนดให้วันที่ 5 มิถุนายนของ
ทุกปีเป็น “วันข้าวและชาวนาแห่งชาติ”
ั
36 ประวติการปลูกข้าว และข้าวกับสภาพแวดล้อม ดิน ธาตุอาหารและปุ๋ยข้าว
