Page 81 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

74 พันธุศาสตร์ประชากร
สำาหรับการปรับปรุงพันธุ์

อัตราการกลายพันธุ์ของยีนเป็นที่ทราบกันดีแล้วว่า มีค่าต�่ามาก เช่น ใน 100,000 เซลล์
-x
-5
จะมีต้นพืชที่กลายพันธุ์เพียง 1 ต้น หรืออาจเขียนเป็น 10 เมื่อ x มีค่าน้อยมาก เมื่อค่า e เท่ากับ 1 - x
-u n
จะได้ค่า (1 - u) มีค่าประมาณ (e )
n
จากสมการที่ 4 จะได้
e -un (1 - q ) = 1 - q
0 1 - q n
e -un = 1 - q n

0
ใส่ log e จะได้ (1 - q )
-un = ln n
(1 - q )
0
(1 - q )
un = ln 0
(1 - q )
n
การค�านวณจ�านวนชั่วหาได้จากสูตรด้านบน ที่มีการเปลี่ยนแปลงความถี่ของยีนจากค่าหนึ่งไปยัง
อีกค่าหนึ่ง ต้องทราบถึงค่า q และ q
0 n
ตัวอย่ำง การเปลี่ยนแปลงความถี่ของยีนจาก q = 0.1 เป็น q = 0.3 เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงความถี่ u
0 n
เป็นอัตราการกลายพันธุ์ของยีนจาก A เป็น a ในแต่ละชั่ว u = 10 จะต้องใช้จ�านวนชั่วในการเปลี่ยนแปลง
-5
เท่าไหร่ จากสูตร (1 - q )
un = ln n
(1 - q )
0
(1 - 0.1)
-5
10 × n = ln
(1 - 0.3)
9
n = ln × 10 5
7
n = 0.2513 × 10 5
n = 25,130 ชั่ว

2.2 กำรเปลี่ยนแปลงที่เกิดแบบกลับไปมำหรือแบบ 2 ทิศทำง (reversible mutation)

เป็นการเปลี่ยนแปลงจากยีน A เป็น a และมีการเปลี่ยนแปลงจากยีน a เป็น A โดยให้ u เป็น
อัตราการกลายพันธุ์ของยีนจาก A เป็น a และ v เป็นอัตราการกลายพันธุ์ของยีนจาก a เป็น A

ซึ่งการเปลี่ยนแปลงความถี่ของยีนจะมีปริมาณมากเมื่อมีความถี่ของยีนมากดังภาพ

u
p (A) q (a)
v