Page 43 -
P. 43
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
37
5. โรคสะแคบ
ลักษณะอาการ :
อาการเกิดที่ใบ กิ่ง ผล อาการบนใบ นูน แข็งขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 0.1-0.2 ซม. มีสี
นํ้าตาลเป็นแผลขรุขระ ตกสะเก็ด คล้ายหูด ด้านที่นูนมีขุยสีนํ้าตาล ด้านล่างแผลจะบุ๋มทําลายใบให้บิดหรือ
ขาดเว้าแหว่ง อาการที่กิ่งจะเป็นกับกิ่งอ่อนเกิดเผลจุดนูนสีนํ้าตาล อาการบนผลที่เชื้อราทําลาย ทําให้เกิดแผล
นูน ผิวผลส่วนที่ถูกทําลายนี้ไม่ค่อยมีเสียหายมากนัก นอกจากแผลจะนูนขึ้น ส่วนปลายยอดแผลมีสีนํ้าตาล
ตกสะเก็ดหรือเกิดขุยขึ้นได้ ทําให้ผิวขรุขระ โรคนี้ไม่ค่อยมีมาก จะเกิดขึ้นเพียงประปรายเท่านั้น หากเกิดที่
ผลจะทําให้ผิวของผลเสียหายไม่น่ารับประทาน
สาเหตุของโรคและการแพร่ระบาด :
โรคสะแคบเกิดจากเชื้อรา Sphaceloma fawcettii (Elsinoe citri) สปอร์เชื้อราแพร่
ระบาดไปกับลมและการชะของนํ้าฝน ต้นกล้าส้มที่เกิดจากการเพาะเมล็ดเป็นได้ง่ายกว่ากิ่งตอน
การป้องกันและกําจัด :
สารป้องกันกําจัดเชื้อราที่ให้ผลโดยการพ่นสารเคมี เช่น คอปเปอร์ออกซีคลอไรด์ 50 กรัม
ต่อนํ้า 20 ลิตร ซีเนบ 60 กรัมต่อนํ้า 20 ลิตร หรือ แคปแทน 48 กรัมต่อนํ้า 20 ลิตร พ่นให้ทั่ว
6. โรคมีลาโนส
ลักษณะอาการ :
อาการบนใบเกิดจุดเล็ก ๆ สีนํ้าตาลดํา จากนั้นแผลจะแข็งเป็นสะเก็ดเล็ก ๆ ถ้าเอามือลูบใต้
ใบจะรู้สึกสาก เหมือนสัมผัสกระดาษทราย เมื่อเป็นรุนแรงใบจะร่วง อาการที่กิ่งแสดงอาการเช่นเดียวกับที่
ใบ โดยมีจุดสีนํ้าตาลคลํ้าเกือบดําเกิดขึ้น ถ้าเป็นรุนแรงกิ่งจะแห้งตาย อาการที่ผลแสดง อาการเช่นเดียวกับที่
ใบและกิ่ง แผลเมื่อลูบจะรู้สึกว่าสากมือ จุดจะไม่แตกเป็นแผลแต่เกิดต่อเนื่องจากด้านบนผลลงมาด้านล่าง
เป็นทางสีนํ้าตาลเข้ม ทําให้ผิวของส้มกร้าน ซึ่งพบเป็นกับส้มเขียวหวานเป็นส่วนใหญ่ แต่ถ้าตุ่มแผลนูนแข็ง
เป็นมันมักจะพบเป็นกับส้มตรา และส้มเขียวหวานเช่นเดียวกัน
สาเหตุของโรคและการแพร่ระบาด :
โรคมีลาโนสเกิดจากเชื้อรา Phomopsis citri (Diaporthe citri) ในการแพร่ระบาดโดย
อาศัยลมเป็นพาหะ นําสปอร์ไปเป็นกับส่วนอ่อนของพืช เช่น ใบ กิ่ง และผลที่ยังอ่อนอยู่ กิ่งที่แห้งตายด้วย
โรคดังกล่าว จะเป็นแหล่งสะสมเชื้อและลมเป็นพาหะนําสปอร์แพร่ระบาดต่อไปได้เช่นกันพอ ๆ กับนํ้า
การป้องกันและกําจัด :
กิ่งที่เป็นโรคและแห้งตายจําเป็นตัดออกไปเผาไฟทําลาย ในช่วงฤดูฝนหรือช่วงที่มีความ
ชุ่มชื้นควรพ่นด้วยสารเคมี เช่น คอปเปอร์ออกซีคลอไรด์ 50 กรัมต่อนํ้า 20 ลิตร หรือ แคปแทน 48 กรัมต่อ
นํ้า 20 ลิตร